De vijf landen kregen vorig jaar mei toestemming voor gerichte en beperkte grenscontroles vanwege de migranten die Europa konden binnenkomen door het gebrekkige Griekse grenscontrole- en asielsysteem.

Inmiddels komen veel minder migranten Europa binnen. Degenen die wel arriveren in Griekenland en Italië worden inmiddels bijna allemaal geregistreerd, aldus de commissie. Het risico blijft echter bestaan dat de tienduizenden mensen die nog in Griekenland verblijven naar rijkere delen van Europa trekken.

Uit voorzorg mogen de controles daarom voorlopig „onder strikte voorwaarden” worden gehandhaafd, aldus Brussel. De bedoeling blijft dat de grenscontroles zo snel mogelijk verdwijnen en het vrije verkeer van personen in de Schengenzone wordt hersteld.

De lidstaten moeten de verlenging nog formeel goedkeuren.

De paspoortvrije Schengenzone bestaat uit 22 EU-landen en IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein. Noorwegen controleert de havens waar ferry’s van en naar Duitsland, Denemarken en Zweden varen. Frankrijk voert ook controles uit aan de binnengrenzen, maar die komen voort uit de noodtoestand die vanwege de terreurdreiging is ingevoerd.

Hoewel de Europese Commissie zich altijd sterk heeft ingezet voor paspoortloos reizen in de Schengenzone, wijst zij nu op nieuwe „veiligheidsuitdagingen”, in het bijzonder de recente aanslag in Berlijn. De Tunesische dader kon nadat hij op een kerstmarkt was ingereden waarbij elf doden vielen, zonder problemen via Nederland, België en Frankrijk naar Italië reizen. De commissie is daarom bezig te bekijken of de huidige regels voldoende zijn om dergelijke risico’s het hoofd te kunnen bieden.