China maant EU boycot op te heffen
De Europese Unie maakt een economische vergissing als zij vasthoudt aan het wapenembargo tegen China. Landen uit andere regio’s gaan er dan met de daar te behalen voordelen vandoor.
Dat heeft de Chinese premier Wen Jiabao donderdag gezegd in Brussel. Hij sprak er met voorzitter Prodi van de Europese Commissie en ondertekende een aantal handelsovereenkomsten.
Hij maande de EU het bestaande embargo op te heffen en zijn land te erkennen als een markteconomie en beslissingen daarover niet te koppelen aan de standpunten ten aanzien van de mensenrechten. Dat zou beide partijen gewin opleveren, benadrukte hij. Volgens Wen leidt de huidige situatie tot „barrières en obstakels die uit de tijd zijn.”
Europa kondigde het verbod op leveranties van wapens en technologie naar de Aziatische grootmacht af nadat de autoriteiten daar in 1989 met geweld het studentenprotest op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking hadden neergeslagen. Of de maatregel moet voortduren, vormt al enige tijd een punt van discussie binnen de Unie. Duitsland en Frankrijk bepleiten intrekking ervan, omdat zij duur militair materiaal kunnen verkopen aan China. Onder de lidstaten is hierover echter unanimiteit nodig en Europese diplomaten zeggen dat er nog geen akkoord in het verschiet ligt.
Zo heeft Nederland moeite met het schrappen van de boycot. De regering in Den Haag wil een besluit hiertoe echter niet als enige blokkeren, verklaarden premier Balkenende en minister Bot van Buitenlandse Zaken vorige maand tijdens een bezoek aan Peking.
De eventuele hervatting van de wapenexport stuit op bezwaren van Amnesty International. „Het zou een verkeerd politiek signaal zijn”, liet Europees directeur Oosting van deze mensenrechtenorganisatie eerder weten. Verzet klinkt er ook van de zijde van Taiwan, waarmee China al decennia lang een koude oorlog voert.
Prodi deelde Wen mee dat het toekennen van de status van markteconomie, die bepaalde handelsvoordelen meebrengt, eveneens onderwerp van studie is. „Ik heb opgeroepen tot een versnelling van de evaluatie”, voegde hij daaraan toe, zonder verdere toezeggingen te doen.
Een van de donderdag gesloten overeenkomsten voorziet in een betere samenwerking op douanegebied en dient er vooral toe de omvangrijke handel in nagemaakte merkproducten te bestrijden. Die uit China aangevoerde artikelen, die de Europese markt al enige jaren overspoelen, veroorzaken voor de ’echte’ fabrikanten een schadepost van naar schatting 13 miljard euro per jaar.
Tijdens een ontmoeting met zakenmensen in Brussel vertelde Wen dat China ernaar streeft het hoge groeitempo van de economie af te zwakken. Sommige sectoren kampen als gevolg van de sterke expansie momenteel met verschijnselen van oververhitting. Zo zijn er tekorten aan kolen, olie en andere ruwe materialen en lopen de prijzen snel op. Wen trad niet in detail, maar zei wel dat er „tijdig en heel resoluut” zal worden ingegrepen.
Voorts maakte hij bekend dat China studeert op de invoering van een wisselkoersmechanisme voor de Chinese munt dat meer „marktgeoriënteerd” is. Thans hanteert het land een koppeling van de yuan aan de Amerikaanse dollar. Door de koersdaling van de VS-valuta werden de laatste tijd de toch al goedkope Chinese producten nog voordeliger. Dat verslechterde de concurrentiepositie van de EU.