HRW: Populisme is gevaarlijke bedreiging voor mensenrechten
De opkomst van populistische leiders in Europa en de VS vormt een gevaarlijke bedreiging voor het systeem van mensenrechten dat na de Tweede Wereldoorlog is ontstaan. Dat zegt mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) in haar jaarrapport dat vrijdag verscheen.
In het 687 pagina’s dikke World Report, de 27e editie, analyseert Human Rights Watch de mensenrechten in meer dan negentig landen. HRW-directeur Kenneth Roth waarschuwt in zijn voorwoord dat de opkomst van het populisme een ernstige bedreiging vormt voor de mensenrechten.
„Trump en verschillende Europese politici zoeken macht door te appelleren aan racisme, xenofobie en vrouwenhaat”, schrijft hij. „Ze beweren stuk voor stuk dat de bevolking schendingen van de mensenrechten accepteert omdat die zogezegd nodig zouden zijn om banen te redden, culturele verandering tegen te houden of terroristische aanvallen te vermijden. Maar het feit is dat de mensenrechten negeren, de snelste route naar tirannie is.”
Roth verwijst naar enkele concrete landen. In Rusland gebruikte Vladimir Poetin dezelfde tactiek om protesten te onderdrukken in 2011: hij beperkte het recht op vrije meningsuiting en vergadering en legde onafhankelijke organisaties aan de ketting. De huidige Chinese leider Xi Jinping doet gelijksoortige ingrepen om protesten over de vertragende economische groei de kop in te drukken.
In Afrika proberen leiders langer aan de macht te blijven door de grondwet te veranderen, terwijl ze andere protesten met geweld onderdrukken.
De wereldwijde aanval op de mensenrechten vergt een krachtig antwoord en de verdediging van de mensenrechten, stelt Roth. Maar te veel politici houden zich stil en hopen dat het populisme zal overwaaien. Anderen apen de populisten na om ze de wind uit de zeilen te nemen, maar versterken zo hun boodschap, zegt hij.
Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid echter bij de bevolking zelf, stelt de HRW-directeur. Demagogen mogen dan wel valse oplossingen voor echte problemen voorstellen, het is aan de kiezer om een politiek te eisen die gebaseerd is op feiten en de waarden waarop een democratie is gebouwd. „We vergeten op eigen risico de demagogen van het verleden.”