Hays is gerenommeerd oudtestamenticus. Zo schreef hij een handboek over de profetische literatuur in de Bijbel en een commentaar op Jeremia. Hij is echter vooral bekend om zijn handboeken Bijbelse theologie en hermeneutiek, zoals” Grasping God’s Word”. Deze boeken schreef hij samen met Scott Duvall. Ze worden aan veel evangelicale seminaries gebruikt.

Er zijn al heel wat boeken over de tabernakel en de tempel geschreven. Vaak gaat het dan om boeken met feitjes en achtergrondinformatie over het bouwen en functioneren van deze heiligdommen of om meer meditatieve boeken. Het boek van Hays bevat ook heel wat feitjes, achtergrondinformatie en geschiedenis en heeft bovendien een meditatief slothoofdstuk. Maar het boek is ook een Bijbelse theologie van de aanwezigheid van God, een God Die op een vertrouwelijke en vriendschappelijke manier met kleine, zondige mensen wil omgaan, iets wat zichtbaar gemaakt wordt in de tabernakel en de tempel.

Alle belangrijke hoofdstukken in de geschiedenis van Gods wonen bij de mensen komen aan de orde: de gemeenschap met God voor de zondeval in de ‘tempeltuin’ van Eden; de verbondssluiting met Israël, met de tabernakel en later de tempel als zichtbaar teken; het vertrek van God uit de tempel in de tijd van de ballingschap; de tweede tempel na de ballingschap, een tempel waarin Gods heerlijkheid niet neerdaalt, en de reconstructie en uitbreiding daarvan door Herodes; en de eerste en de tweede komst van Christus, de nieuwe tempel. Daarnaast gaat Hays in op aanverwante onderwerpen zoals de cherubim, het verdwijnen van de ark van het verbond, het ontstaan van de synagogen en de betekenis van Ezechiëls tempelvisioen.

Net als andere werken van Hays is ook dit boek helder en toegankelijk geschreven. Tegelijkertijd getuigt het van een grondige kennis van primaire en secundaire literatuur. Hays laat in dit boek ook mooi zien hoe je de Bijbel moet lezen. Hij houdt vast aan de fundamentele eenheid van de Bijbel (één centrale boodschap en één Auteur), terwijl hij tegelijkertijd oog heeft voor de eigen bijdrage van een Bijbelboek binnen het geheel van de canon en de voortgang in de openbaring van God. Ook laat hij goed zien dat Bijbelschrijvers hun boodschap niet alleen doorgeven door wat ze zeggen, maar ook door hoe ze het zeggen.

Natuurlijk zijn er kritische opmerkingen te maken. Het is misschien de keerzijde van dit toegankelijke boek, maar soms had Hays best wat uitvoeriger mogen zijn en ook wat meer in gesprek mogen gaan met andere literatuur over dit onderwerp, zoals de studies van Greg Beale.

Een tweede opmerking betreft zijn negatieve interpretatie van Salomo. De manier waarop hij de tempelbouw contrasteert met die van de tabernakel zet je aan het denken. Toch overtuigt zijn visie me niet helemaal. Jammer genoeg gaat Hays hier ook niet in op de argumenten van een alternatieve interpretatie. Deze kritische opmerkingen doen echter niets af van de betekenis van dit mooie boek.

The Temple and the Tabernacle: A Study of God’s Dwelling Places from Genesis to Revelation, J. Daniel Hays; uitg. Baker, Grand Rapids, 2016; ISBN 9780801016202; 208 blz.; $ 19,99.