Mistflarden zweven over de Nederrijn bij Opheusden. De veerpont gaat af en aan. In restaurant ’t Veerhuis is de kachel opgestookt en smaakt de uitsmijter naar meer. Opheusden (6500 inwoners) maakt deel uit van de gemeente Neder-Betuwe, net als onder meer Dodewaard, Echteld, Kesteren en Ochten. In deze contreien leeft menigeen van de boom- en fruitteelt.

Onmiskenbaar strijken steeds meer reformatorische gezinnen neer in de centraal gelegen gemeente, ingeklemd tussen de Nederrijn en Waal. Hier vinden ze ‘eigen’ kerken en voorzieningen. Zoals een dependance van het Van Lodenstein College in Kesteren of woon- en zorgcentrum De Schutse, voor gehandicaptenzorg. Verschillende reformatorische kerken groeiden de afgelopen jaren uit hun jasje en breidden uit.

Geborgenheid

„Ik kan me goed voorstellen dat reformatorische gezinnen naar onze gemeente verhuizen. In dorpen is meer geborgenheid dan in steden”, zegt SGP-fractievoorzitter Van Wolfswinkel op het gemeentehuis in Opheusden. „Al vind ik het jammer dat de kerken in een stad als Rotterdam leger worden.”

Niet verwonderlijk is dan ook dat de SGP in Neder-Betuwe een steeds dikkere vinger in de pap kreeg. Inmiddels bezetten de mannenbroeders acht van de negentien zetels in de raad. Een andere grote partij, de PvdA, moest steeds inleveren en heeft nog vier zetels.

Tussen de SGP en de PvdA botert het al langere tijd niet. Eind oktober stapte de PvdA uit het college. De plek van PvdA-wethouder Van Neerbos werd ingenomen door VVD’er Benschop.

SGP-voorman Van Wolfswinkel vindt dat de PvdA „niet kan bezuinigen” en geld in bodemloze putten laat verdwijnen. „Anders dan de PvdA wil de SGP dat er minder geld gaat naar sportverenigingen, zeker als die nauwelijks op eigen benen kunnen staan. Ook wil de SGP dat er meer wordt bezuinigd op kunst en cultuur. „We overwegen de subsidie voor de bibliotheken in onze gemeente fors te verminderen door ons alleen te richten op diensten die het beste bij onze inwoners passen.”

Nodig is dat wegen en groenvoorzieningen een opknapbeurt krijgen, benadrukt de SGP’er. „Opheusden is hét laanboomcentrum van Europa. Dus moeten de bomen er hier goed bijstaan.”

Of de staatkundig gereformeerden het verwijt krijgen dat ze Neder-Betuwe refoïseren? „Ja. Maar de SGP zorgt ook voor niet-kerkelijken. Kerkbesturen moeten net zo goed aan bouwregels voldoen. In de fractie zeg ik geregeld: „Pas op voor machtsvertoon. We moeten niet arrogant worden.” Anderzijds: Op democratische wijze werden we groter. Daarvan mogen we profiteren. Winkelopenstelling op zondag is niet aan de orde. Gods geboden gelden niet alleen voor SGP’ers, maar voor iedereen.”

Zijn advies voor de landelijke SGP? „Vergeet niet dat je een getuigende partij bent. De raadszaal is geen preekstoel, maar we moeten Gods Woord wel laten horen, als we de kans krijgen.”

PvdA

„Jij gaat zeker achter de deur liggen om mij af te luisteren?” grapt het goedlachse PvdA-raadslid Woldberg (66) op het gemeentehuis naar SGP-collega Van Wolfswinkel.

Met de persoonlijke verhoudingen tussen PvdA’ers en SGP’ers lijkt het wel snor te zitten, maar politiek gezien wordt de kloof groter.

Kritiek van de SGP dat de recent opgestapte PvdA-wethouder Van Neerbos de gemeentelijke portemonnee niet kan beheren, wijst Woldberg van de hand. „Vriend en vijand zijn het erover eens dat Van Neerbos zijn werk goed deed. De PvdA wil met name de zwakkeren in de samenleving ontzien.”

Het zint Woldberg niet dat de SGP wil beknibbelen op het bibliotheekwezen. „Je moet de bibliotheek in bijvoorbeeld Opheusden niet de nek omdraaien. Die heeft ook een bewezen ontmoetingsfunctie. Daar heeft de SGP te weinig oog voor.” Ook verdriet het de PvdA’er dat sportclubs minder geld krijgen. „Die clubs bevorderen juist de nodige lichamelijke beweging.”

Dat de SGP zo groot is, vindt Opheusdense Rita (50), PVV-stemmer en onkerkelijk, „niet normaal.” Ze kan niet altijd overweg met reformatorischen in haar woonplaats. „In hun ogen zijn wij minder; ze denken dat wij niet naar de hemel gaan. Niet-kerkelijke ouderen kunnen hier niet terecht in een bejaardentehuis.”

Jaarmarkt

SGP-stemmer Gerdien Bleijenberg, lid van de gereformeerde gemeente in Nederland, vindt de stevige positie van de SGP „wel fijn. Bijvoorbeeld omdat de zondagsrust blijft gehandhaafd. Mooi is ook dat je op de jaarmarkt in Opheusden geen carnavalachtige zaken vindt.” Toch volgt ze haar partij niet in alles. „Ik ben tegen korten op de bieb. Je moet tegenover andersdenkenden tolerant zijn. Ook beknibbelen op sportclubs is onverstandig. In de kerk zie ik veel te veel dikke mensen.”

Grootste partij

Deze serie belicht landelijke partijen die bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 het grootst werden. Wat kan de moederpartij van ze leren met de Kamerverkiezingen in het vooruitzicht? Vandaag deel 8 (slot): de SGP

Neder-Betuwe

Aantal inwoners: 23.072

Samenstelling raad: SGP 8, PvdA 4, CDA 3, Gemeentebelangen 2, ChristenUnie 1, VVD 1

Samenstelling B en W: burgemeester (VVD)

wethouders: SGP 1

CDA 1

VVD 1