Afrika was een plek waar dictators, hongersnoden en burgeroorlogen domineren. Waar blanke hulpverleners de vliegen uit de ogen van de hongerige zwarte kindjes slaan. Inmiddels, veertien Afrikaanse landen verder en een aantal levensjaren wijzer, weet ik beter. Natuurlijk mogen we onze ogen niet sluiten voor armoede, conflicten en andere ellende, maar er is óók een andere kant.

Afrika groeit economisch hard. Steden zoals Lagos, Luanda en Nairobi ontwikkelen zich in een rap tempo. Wolkenkrabbers torenen hoog boven de oudere laagbouw uit, megasnelwegen verbeteren de bereikbaarheid en steeds meer internationale bedrijven openen er vestigingen. Lang niet iedereen profiteert optimaal van deze groei, maar de groter wordende middenklasse kan zich steeds meer veroorloven.

Neem de mobiele telefoon. Sinds 2000 neemt het aantal mobiele 
telefoons snel toe. Mobiele telefonie en het gebruik van internet via smartphones heeft het continent volledig veranderd. Ook in Kenia kun je er niet omheen. Van de ruim 44 miljoen Kenianen bezitten er ongeveer 39 miljoen een telefoon. Driekwart van de mensen heeft toegang tot internet, veelal via een smartphone.

Als ik bij de bank op mijn beurt wacht, zit tegenover me een zakenman. In zijn handen heeft hij maar liefst drie telefoons. Hij is er razend druk mee. Als ik ’s middags ergens zit te lunchen, valt mijn oog op het tafeltje naast mij. Gedurende anderhalf uur wordt er geen woord gesproken. De tafelgenoten eten geluidloos hun maaltijd. Naast hun bord ligt, hoe kan het ook anders, de telefoon. Beiden bewegen hun wijsvinger vliegensvlug over het schermpje.

De telefoon wordt hier allang niet meer alleen gebruikt om mee te bellen en berichten te sturen. In zogenaamde ”tech hubs” in de steden ontwikkelen technische slimmeriken de meest innovatieve mobiele applicaties om zowel werk als alledaagse handelingen steeds efficiënter te maken.

Via m-pesa betaal je hier in iedere winkel moeiteloos met je mobiele telefoon. De app, waarvoor geen internet nodig is, maakt het mogelijk om geld te versturen, ook als je –zoals veel Kenianen– geen bankrekening hebt. Met m-tiba, een digitale portemonnee voor zorgkosten, kunnen mensen sparen voor een doktersbezoek of een operatie. Ideaal in een land waar het grootste deel van de bevolking geen verzekeringen heeft.

Voor boeren wordt de ene app na de andere gemaakt. Zo maakt mkulima (”boer” in Kiswahili) het mogelijk om verse groente en fruit op een onlinemarkplaats te zetten. Ook is het niet vreemd om op de Keniaanse savanne een Maasainomade, in traditioneel tenue, met een telefoon te zien. Wellicht kijkt hij wanneer het gaat regen. Dit geeft hem informatie over beschikbaar water en gras, en zo weet hij welke kant hij op moet lopen met zijn vee.