Groothandel Dayseaday uit Urk levert 140 soorten vis
Ze begonnen dertig jaar geleden in een kleine box vis te fileren in opdracht van derden. Nu bezitten de broers Jelle en Henk van Veen een van de grootste vishandelsbedrijven van Urk. Zaterdag opent Dayseaday zijn nieuwste uitbreiding: een enorme vriescel, die inclusief expeditieruimte, kantoren en dockshelters 5 miljoen euro heeft gekost. „Onze grootste investering tot nu toe.”
Als de roldeur opengaat, slaat de kou je tegemoet. „Het is hier min 25”, grinnikt Henk van Veen (47). In de vriescel staan de pallets verpakte vis zeshoog opgestapeld, in verrijdbare stellingen. Een heftruck –met verwarmde cabine– tilt een pallet van de rollenbaan bij een van de twee smalle luchtsluizen en rijdt ermee naar de juiste plaats. „De grote roldeur hoeft niet ieder keer open. Dat bespaart veel energie”, zegt Van Veen, die verantwoordelijk is voor de inkoop van de vis.
In de aangrenzende hal lossen medewerkers een vriescontainer, die voor een dockshelter staat. De container, afkomstig uit China, is volgepakt met dozen alaskapollak, een kabeljauwachtige vis uit het noorden van de Grote Oceaan. „Daar wordt kibbeling van gemaakt”, weet Van Veen. De mannen stapelen de dozen op pallets, die de vriescel ingaan.
De nieuwe cel heeft ruimte voor 4400 pallets. Daarmee verdrievoudigt Dayseaday zijn vriescapaciteit. Het zegt iets over de stormachtige groei die het Urker bedrijf doormaakt. De omzet, in 2011 nog 61 miljoen euro, komt dit jaar op zo’n 100 miljoen euro uit. De handel in verse vis, ooit de kernactiviteit, neemt daarvan een derde voor zijn rekening. De rest betreft diepgevroren vis.
Op kantoor vertelt algemeen directeur Jelle van Veen (50) hoe hij begin 1987 met zijn broers Henk en Paulus, die na korte tijd uit het bedrijf stapte, vis ging ”snijden” voor Urker vishandelsbedrijven. Het fileren gaf Jelle weinig bevrediging. „Ik had meer op met de handel.”
De vof Gebroeders Van Veen bouwde daarom in korte tijd een eigen klantenbestand op. Schol, tong en kabeljauw die werd ingekocht op de Urker visafslag vond zijn weg naar viswinkels, marktkooplui en groothandels in Nederland en België.
In 1990 werd de ondernemingsvorm omgezet in een bv. De broers namen daartoe een gestaakte Harlinger vishandel over: Dayseaday. De nieuwe naam was mooi meegenomen. „Die kunnen ze in het buitenland tenminste uitspreken”, lacht Van Veen.
De Urker onderneming ging zijn vis met eigen vrachtauto’s vervoeren. Dat werkte de groei in de hand. Van Veen: „Daardoor kunnen we snel werken en het is ook goed voor het contact met onze afnemers.”
Een sterk punt van Dayseaday is ook het steeds bredere assortiment vis dat het bedrijf aanbiedt. Dat is onder meer het gevolg van de toestroom van niet-westerse allochtonen in Europa, zegt Van Veen. „Die willen vis eten die ze kennen uit hun eigen land. Wij handelen nu in ruim 140 soorten vis en doen zaken in 45 landen.”
Twee derde van de vis komt van buiten de EU. Daaronder zijn gekweekte pangasius, tilapia en garnalen uit Azië, gekweekte zalm uit Noorwegen, wilde tonijn uit Vietnam, en alaskapollak en scholvervangers zoals yellowfin sole (Japanse schar) en rock sole (Pacifische schol) uit Alaska.
De laatste jaren deed Dayseaday ook enkele overnames. Meest recente is die van zeevisgroothandel Rutger Kooij in Spakenburg.
Hoe houd je in zo’n snelgroeiend concern de regie in handen? „Belangrijk is dat we een goed managementteam hebben”, zegt de directeur. „We zijn heel transparant naar elkaar. Als je mensen vertrouwen geeft, krijg je er veel voor terug.”
Ook de medewerkers op de werkvloer zijn heel gemotiveerd, benadrukt Van Veen. „Samen hebben we dit kunnen bereiken. Dat het ons goed gaat, ervaren we als de genade van de Heere. Elke dag moeten we leren in voorspoed dankbaar te zijn.”
Fileren, waar het ooit mee begon, doet Dayseaday alleen nog met een deel van de verse vis. Bijvoorbeeld omdat klanten specifieke wensen hebben, zegt Henk van Veen, terwijl hij de nieuwe expeditiehal laat zien. Daar worden de bestellingen klaargezet. De variatie is groot. „Van één pallet met vijftien verschillende soorten vis tot een vrachtwagen vol van dezelfde soort.”
Vooral op maandag is het flink aanpakken in het Urker bedrijf. Dan komt er 50.000 tot 60.000 kilo verse vis binnen. Die wordt in ijswater gekoeld. Het ijs wordt in eigen huis geproduceerd. Al dat koelen en vriezen vreet energie. Daarom was bij de nieuwbouw energiebesparing heel belangrijk. Op het dak zijn 528 zonnepanelen geïnstalleerd. „Die leveren 9 procent van onze elektriciteitsbehoefte.”
Zaterdag verwachten de broers zakenrelaties van over de hele wereld. Ook de Urker bevolking is uitgenodigd. Vader en moeder Van Veen, 80 en 79 jaar oud, knippen het lint door.
Bedrijfsgegevens
Naam: Dayseaday
Plaats: Urk
Specialiteit: visgroothandel
Omzet: 100 miljoen euro (2016)