Geld opnemen
De tijd is al lang voorbij dat mensen hun salaris in een loonzakje kregen uitbetaald. Maar inmiddels is de tijd ook voorbij dat je bij het bankkantoor om de hoek geld van je rekening op kon nemen. Of het bankkantoor is er niet meer, of men wil geen (kleinere) kasopnames meer. Daarvoor is immers de geldautomaat aan de straatkant.
Voor de meeste mensen geeft dat geen probleem. Voor hen is het zelfs makkelijk dat je nu ook buiten kantooruren geld kunt opnemen. Door de opmars van de pinautomaten is de bankbiljettencirculatie in Nederland toegenomen.
Voor ouderen -en daarbij moeten we met name denken aan 75-plussers- ligt dat anders. Die hebben vaak moeite met het onthouden van de pincode. Die vinden het, vooral in de stad, maar onveilig om op straat geld te incasseren. Waarom kan dat niet net als vroeger in het bankkantoor zelf, bij een behulpzame loketjuffrouw? Dat je daar misschien wat langer moet wachten, is voor hen geen punt. Ze hebben immers alle tijd. Ook voor gehandicapten kan de pinautomaat een probleem zijn.
Voor PvdA-leider Melkert is deze ontwikkeling een reden om met wettelijke maatregelen te komen. Tijdens een werkbezoek aan zijn geboorteplaats Gouderak beloofde hij met een initiatiefwet te komen waarbij banken verplicht zouden worden een bepaald niveau van dienstverlening in stand te houden. Bejaarden zouden aan de balie geld moeten kunnen opnemen en ook in kleinere plaatsen zouden de bankloketten en postagentschappen in stand moeten blijven.
Is dit een serieus voorstel of moet het veeleer betiteld worden als een verkiezingsstunt? Als de verkiezingen in aantocht zijn, beijveren veel partijen zich om plannetjes te lanceren waarvan ze zeker weten dat die bij een grote groep kiezers (in dit geval bejaarde kiezers) goed vallen. Plannetjes waar je na de verkiezingen zelden meer wat over hoort.
De vraag is ook hoe je banken kunt verplichten hun vestigingen open te houden. Sinds de verkoop van de Postbank aan de ING zijn alle banken in Nederland particuliere ondernemingen. Zoals je een slager niet kunt verbieden om er mee op te houden en Albert Heijn of de Aldi niet om een filiaal te sluiten, zo ligt dat ook met het bankwezen.
Dat neemt niet weg dat hier wel degelijk sprake is van een maatschappelijk probleem. Het aantal bejaarden en hoogbejaarden neemt toe en we willen hen zo lang mogelijk zelfstandig laten wonen. Maar dan moeten ze ook zelf aan hun geld kunnen komen.
Daarom zou er in elke plaats van een zekere omvang en elke buurt een gelegenheid moeten zijn waar ouderen hun geld kunnen ophalen. Dat kan een bankkantoor zijn of een postagentschap, maar misschien kunnen ook andere instellingen (winkels, zorgcentra voor bejaarden) daarbij ingeschakeld worden. Banken kunnen daarbij op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid worden aangesproken.
Verder is het van belang dat bij het plaatsen van pinautomaten de sociale veiligheid een belangrijk punt van overweging is. Dit met het oog op mensen die met de pincode niet zoveel moeite hebben, maar zich nu vaak onveilig voelen. Daar hoeft men trouwens niet echt bejaard voor te zijn.