Kenniscentrum moet religieus erfgoed redden
Het aantal kerken dat nog voor het oorspronkelijke doel wordt gebruikt, neemt in gierend tempo af. Daarom moet er een kenniscentrum komen waar iedereen terecht kan die wil weten wat je het beste met zo’n vaak monumentaal gebouw en de voorwerpen daaruit kunt doen en hoe. Het plan komt aan de orde tijdens een symposium ‘Agenda Toekomst Religieus Erfgoed’, donderdag in Naarden.
Verschillende betrokken partijen, zoals de rijksoverheid, slaan de handen verder ineen. Ze gaan in de nabije toekomst uitvogelen hoe kennis en ervaring het beste gebundeld, gedeeld en uitgebreid kunnen worden. Hoe het kenniscentrum ofwel expertisenetwerk vorm moet krijgen, is onderdeel daarvan, aldus Mirjam Blott, projectleider Agenda Toekomst Religieus Erfgoed.
Belangrijke partner in het overleg is ook Museum Catharijneconvent in Utrecht, dat al langer een vraagbaak en raadgever is als het gaat om roerend religieus erfgoed. CIO-Kerkgebouwen behartigt al geruime tijd de belangen van heel verschillende kerkgenootschappen in Nederland op het gebied van de (monumentale) kerkelijke gebouwen.
Van de 6000 kerken die nu nog in oorspronkelijk gebruik zijn, gaat volgens voorzichtige schattingen de komende tien tot vijftien jaar minimaal een derde dicht, zegt de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Aartsbisschop Wim Eijk vertelde de paus 2013 al te verwachten dat in de periode tot 2025 tweederde van de kerken de religieuze functie zou verliezen. „Naar verwachting zal het aantal parochies dat ons aartsbisdom nu nog telt tot minder dan twintig worden teruggebracht”, schreef hij een jaar later over zijn eigen aartsbisdom Utrecht alleen al.
Overal in het land zijn al heel lang initiatieven om kerkelijke monumenten te redden en (deels) een herbestemming te geven. Daar is nog steeds onvoldoende zicht op, terwijl het goed is om de opgedane ervaringen te delen. Behalve genoemde organisaties werken mee de Federatie Grote Monumentengemeenten, de Vereniging beheerders monumentale kerkgebouwen en de Bond Heemschut.