Sint Willebrord, Sprundel, Rucphen, Zegge en Schijf. Namen die lang niet alle Nederlanders iets zullen zeggen. De gemeente Rucphen is dan ook niet echt naar buiten gericht. De ruim 22.000 inwoners van de gemeente zijn hecht met elkaar verbonden, zegt secretaris Van der Smissen van heemkundekring Willebrord in Sint Willebrord. Wel staan de dorpen volgens hem op zichzelf.

Van der Smissen heeft geen verklaring voor het feit dat de VVD bij de raadsverkiezingen 38,2 procent van de stemmen haalde. Ook de PVV is sterk vertegenwoordigd in Rucphen. De PVV doet er niet mee aan de raadsverkiezingen, maar bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2012 haalde de PVV met 27,4 procent in Rucphen de meeste stemmen. Van der Smissen: „Er wonen hier weinig buitenlanders. Wilders zou zich hier veilig voelen.”

De VVD weet het beste aan te sluiten bij de ons-kent-onscultuur in Rucphen, denkt VVD-fractievoorzitter H. Spijkers-Suijkerbuijk. „Als je elkaar nodig hebt, dan help je elkaar.” Volgens Spijkers is die cultuur ook terug te zien in de fractie. „Er staan goede mensen op de lijst die verankerd zijn in de samenleving.”

De zeven VVD’ers zijn allemaal met voorkeurstemmen in de raad gekozen. „En er waren nog meer mensen die in principe genoeg voorkeurstemmen hadden voor een raadszetel.”

Opmerkelijk is dat drie van de zeven VVD-raadsleden Suijkerbuijk heten. „Dat is een gangbare naam in deze streek. We zijn geen familie van elkaar.” Wel is één van deze drie de dochter van wethouder Suijkerbuijk, die in 2012 plotseling overleed.

Traditioneel

De dorpjes waar de gemeente Rucphen uit bestaat, zijn volgens Spijkers traditioneel ingesteld. Dat komt ook tot uiting bij installaties van de gemeenteraden. Daarbij kiezen vrijwel alle raadsleden ervoor om de eed af te leggen en niet de belofte. Volgens Spijkers wonen er vooral veel mensen die voor de vorm rooms-katholiek zijn. In de praktijk zijn de mensen dit veel minder.

Spijkers geeft als advies voor andere VVD-fracties in Nederland om zo dicht mogelijk bij de burgers te staan. „Je moet signalen uit de bevolking oppikken. En je moet zo veel mogelijk uitvoeren wat je zegt. Mensen houden er van als je eerlijk bent.”

De VVD is al jaren een van de grootste partijen in Rucphen. Samen met de Rucphense Volkspartij (RVP) en haar voorloper (de LOG) maakt de VVD al decennia deel uit van het college. Alleen na de verkiezingen van 2002 en 2006 was dat niet het geval. In 2002 bleef de RVP buiten het college, in 2006 de VVD.

Wat is nu het verschil tussen de VVD en de RVP? Spijkers, lachend: „Dat is een strikvraag. Dat weet ik eigenlijk niet zo goed. We zitten vaak op één lijn met de RVP. Dat is ook een liberale partij.”

Fractievoorzitter Van Loon van de RVP zegt dat zijn partij „links van de VVD zit en iets rechts van de PvdA.” Voor die laatste partij was Van Loon van 2006 tot 2008 wethouder. De verschillen tussen de VVD en de RVP zijn niet zo groot, meent Van Loon. „De VVD richt zich denk ik iets meer op ondernemers, de RVP meer op zorg en het welzijn van burgers.”

Hij kan geen goede verklaring geven voor het feit dat de VVD bij de laatste raadsverkiezingen aan het langste eind trok. „De mensen in de gemeente Rucphen stemmen vooral op bekenden. De VVD en de RVP hebben allebei sterke stemmentrekkers op de lijst staan. Maar misschien heeft de VVD iets bekendere namen.”

De RVP is vooral sterk vertegenwoordigd in Sint Willebrord, dat met ruim 9000 inwoners de grootste kern is van de gemeente. „Dorpelingen zijn erg betrokken op elkaar. Maar de dorpen op zich hebben een totaal verschillend karakter. In de kern Rucphen wonen veel mensen van buitenaf. Sint Willebrord is vooral een vrijgevochten plaats.” Dat blijkt wel uit een verleden met onder andere prominente smokkelaars.

Enige christelijke partij

Het CDA, de grootste oppositiepartij in Rucphen, is al jaren stabiel wat betreft het aantal stemmen, zegt fractievoorzitter Breedveld-de Ruiter. Terwijl bij landelijke verkiezingen veel partijen hun kiezers richting onder meer de PVV zien gaan, is dat bij het CDA nauwelijks te bemerken. „Wij zijn de enige christelijke partij in Rucphen. We hebben een vrij traditionele groep kiezers.”

Maar waarom haalt het CDA niet meer dan drie van de negentien zetels in de Brabantse raad? „Rucphen is rooms-katholiek. Maar er komen bijna geen mensen in de kerk. En de kerkgangers zijn vooral ouderen”, aldus Breedveld, die zelf een protestantse achtergrond heeft.

Ook zij denkt dat het succes van de VVD vooral komt doordat mensen op specifieke personen stemmen en niet zozeer op het gedachtegoed van de VVD.

Campagneleider Erlings van de landelijke VVD kan zich vooral voorstellen dat de goede resultaten te maken hebben met de enthousiaste inzet van plaatselijke VVD’ers. „Je moet zichtbaar zijn en de plannen van de VVD kunnen uitleggen aan de kiezers.”

Deze serie belicht landelijke partijen die bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 de meeste stemmen haalden. Vandaag deel 1.

Rucphen

Aantal inwoners: 22.288

Samenstelling raad:

VVD 7

RVP 6

CDA 3

D66 2

PvdA 1

Samenstelling B en W: Burgemeester VVD, Wethouders: VVD 2, RVP 2