VVD tegen acceptatieplicht en gedwongen spreiding leerlingen
De VVD gaat de initiatiefwet van PvdA, SP, GroenLinks en D66 over de acceptatieplicht niet steunen. Verder willen de liberalen af van de verplichte verdeling van leerlingen over scholen in grote steden, zegt Kamerlid Straus.
Het toelatingsbeleid van het bijzonder onderwijs ligt al jaren onder vuur. In 2005 presenteerden PvdA, SP, D66 en GroenLinks een initiatiefwetsontwerp dat een eind moet maken aan de mogelijkheid van christelijke scholen om leerlingen te weigeren. Iedereen die de grondslag van school respecteert moet toegelaten worden. Veel reformatorische, joodse en islamitische scholen vragen om onderschrijving van de grondslag.
Of deze initiatiefwet een meerderheid behaalt of niet, hangt af van de VVD. Die kan de vier genoemde partijen aan een meerderheid helpen.
VVD-Kamerlid Straus kondigt aan dat de liberalen deze wet niet gaan steunen: „Je moet met zo’n belangrijk onderwerp zorgvuldig omgaan en de bezwaren van scholen en het veld tegen de acceptatieplicht serieus nemen. Ik wil met betrokkenen het gesprek blijven voeren.”
Maar u hebt in februari 2013 aangekondigd dat de VVD deze initiatiefwet wél gaat steunen.
„Dat klopt, maar we hebben altijd wel bezwaren gehad tegen de relatie die in de wet wordt gelegd met segregatie. Alsof de acceptatieplicht de oplossing zou zijn voor segregatie in het onderwijs. Dat is niet het geval. Als die relatie er niet uitgaat, steunen we de wet sowieso niet.”
Maar als PvdA, SP, GroenLinks en D66 de wet aanpassen zoals u wenst, steunt u de wet dan wel?
„Nou, zo snel gaat dat wat ons betreft niet. Er is nu namelijk sprake van een nieuw feit. Staatsecretaris Dekker van Onderwijs komt volgend jaar met een wetsvoorstel waarin de mogelijkheden om nieuwe scholen te stichten verruimd worden. Onderwijsinstellingen mogen zich nog steeds organiseren rondom een levensbeschouwelijk uitgangspunt, maar ook op basis van pedagogische concepten of wat dan ook.
Er ligt een duidelijke relatie tussen deze wet en het toelatingsbeleid op scholen. Het is aannemelijk dat scholen in de nieuwe situatie ook eisen willen stellen aan ouders en leerlingen die deelnemen aan hun school. Antroposofische scholen willen graag ouders en kinderen die hun uitgangspunten delen. Kinderen op iPadscholen moeten gemotiveerd zijn om met iPads te werken. Enzovoort.”
Mogen dan scholen met een christelijke grondslag óók een toelatingsbeleid blijven voeren?
„Ik wil die discussie voeren in het kader van de nieuwe wet. In zijn algemeenheid geldt: als ouders en kinderen niet volledig achter de school staan, is dat voor kind én school vervelend.”
U neemt het dus op voor het reformatorische Hoornbeeck College, dat de afgelopen periode in de media fel is bekritiseerd vanwege het toelatingsbeleid dat daar geldt.
„Ik kan de kwestie niet goed beoordelen. Ik heb daar te weinig gegevens over. Feit is dat de school volgens de huidige regels wél een toelatingsbeleid mag voeren.”
Straus wil de discussie over het toelatingsbeleid niet alleen beperken tot de orthodoxe scholen of tot de nieuwe scholen die in het kader van de wet over het richtingvrij plannen kunnen ontstaan. Als het om het toelatingsbeleid gaat, ligt voor de VVD het grootste knelpunt bij basisscholen in grote steden. Daar hebben ouders in de praktijk geen keuze voor de school die zij wensen.
Straus: „Daar wordt een zogenoemd postcodebeleid gevoerd of een vorm van loting toegepast. Zo bepalen niet ouders, maar gemeenten welk kind naar welke school in welke buurt gaat. Ouders en kinderen hebben dan geen keus en kunnen terechtkomen op scholen die ze niet willen. Daar moet een eind aan komen. Vrijheid van onderwijs betekent dat ook ouders in de stad moeten kunnen kiezen voor het onderwijs dat het beste bij hún kind past.”
