De preekstoel rechts halverwege de kerk is ingepakt in plastic. Het orgel in de hoek erachter eveneens. Op de vloer liggen afdekplaten. „De tegels en grafzerken die hier normaal liggen, zijn nu even buiten neergelegd, achter de kerk”, vertelt Henkje Koning, secretaris van de zogeheten Plaatselijke Commissie die met de Stichting Vrienden van de Grote Kerk zorgt voor de exploitatie.

In mei is begonnen met de restauratie van het hervormde bedehuis, dat in 2001 na een fusie tussen de hervormden en gereformeerden aan de eredienst werd onttrokken. Volgend jaar moet het werk klaar zijn. Koning: „De vloer was zo verzakt dat de kikkers en de egels onder de oude herenbanken door liepen.” Naast het aanbrengen van een nieuwe vloer, uiteraard met de oude tegels en grafzerken, vindt er onderhoud plaats aan de muren en misschien aan het beschilderde plafond. „We moeten nog uitzoeken hoeveel dat gaat kosten.”

Begin oktober veranderde het bedehuis van eigenaar. Stadsherstel Amsterdam, eigenaar van verschillende historische panden in de provincie, nam het pand van Stichting Oude Hollandse Kerken over. „Stadsherstel Amsterdam is kapitaalkrachtiger en heeft meer ervaring met restauraties van oude kerken dan de stichting. Hij geeft de restauratie, die ongeveer 1 miljoen euro kost, een duw in de goede richting. Daarnaast wil de organisatie dat we de kerk gaan exploiteren voor ruim 20.000 euro per jaar. Er komen daarom nieuwe toiletten in de kerk en een soort keukenblok, een pantry. Je zou de kerkzaal nu dus kunnen huren voor een diner of receptie.”

De dorpsgemeenschap raakt ook steeds meer betrokken bij de kerk, merkt Koning. Al vraagt het vergroten van die betrokkenheid steeds opnieuw de aandacht. „Vroeger was dit de kerk van de hervormden alleen. De rooms-katholieken onder de huidige 1200 inwoners hadden er bijvoorbeeld geen binding mee. Vanaf 2001 veranderde dat. Eerst waren de vrijwilligers die hielpen bij de evenementen in de kerk en bij de zomerse openstellingen vooral voormalige kerkgangers die sinds het samengaan met de gereformeerde kerk op het dorp in de vroegere gereformeerde kerk bijeenkomen. Maar langzamerhand kwamen er steeds meer andere dorpsbewoners bij. Van de 35 vrijwilligers die ons nu helpen, weet ik niet meer of zij van huis uit hervormd, gereformeerd of rooms-katholiek zijn.”

Van mei tot oktober is de kerk normaal gesproken ieder weekend geopend. Er lopen diverse fiets- en wandelroutes langs de kerk, vertelt Koning. „We vertellen belangstellenden dan wat over de geschiedenis van de kerk en over het interieur. Onze gebrandschilderde ramen behoren bijvoorbeeld tot de top tien van Nederland. Wist je dat hier langs de ringvaart ooit 52 molens stonden? Dat was ten tijde van de inpoldering van het Schermermeer, die ongeveer gelijk liep aan de bouw van de kerk. Veel heeft die inpoldering Schermerhorn niet gebracht. De eens zo rijke bevolking die van de zeevaart leefde, werd armer. Om die reden is er ook nooit veel opgeknapt aan de kerk. Ergens is dat ook weer een geluk, omdat alles nog authentiek is.”

De Grote Kerk wordt na de restauratie verhuurd aan allerlei partijen. Voor mensen uit het dorp die er willen trouwen of vanuit de kerk begraven willen worden, vraagt de commissie „niet de hoofdprijs. Maar we moeten wel rendabel zijn.”

Of er ook partijen níét in aanmerkingen komen om de kerk te huren? „Nee, iedereen is welkom. In het begin hadden dorpsbewoners moeite met een herfstfair in de kerk bijvoorbeeld, maar die tijd is voorbij.”

Restauratie Grote Kerk Schermerhorn

De restauratie van de Grote Kerk in Schermerhorn wordt uitgevoerd door de plaatselijke aannemer Piet van der Burg. De architect die bij het project betrokken is, is Fred Greven uit Wormer.

Niet alleen in de kerk, maar ook aan de buitenkant worden er werkzaamheden verricht. De muren worden opnieuw gevoegd op plaatsen waar door verzakking scheuren zijn ontstaan. De rekken die de gebrandschilderde glazen moesten beschermen zijn verwijderd, waardoor er meer licht naar binnen komt. Tijdens de restauratie worden er aan de buitenkant voorzetramen geplaatst. Deze hebben ook een isolerende werking.

Verder krijgt de kerkzaal vloerverwarming en is de vloer inmiddels geïsoleerd. Ook het plafond wordt geïsoleerd.

grotekerkschermerhorn.nl