Winkels in Slowakije doen gek genoeg herinneren aan communistische tijden, toen de schappen als gevolg van de slecht functionerende geleide economie voortdurend leeg waren. Van tekorten zoals toen is echter geen sprake. De Slowaken proberen zich nu in te dekken tegen de scherpe prijsstijgingen die het lidmaatschap van de EU volgens hen met zich mee zal brengen.

De verwachting in Slowakije is dat na invoering van de Europese invoerrechten de prijzen van rijst en ander basisvoedsel met maximaal 25 procent zullen stijgen. Die verwachting, en het optreden van de supermarkten die er met reclamecampagnes handig op inspringen, hebben de hamsterwoede met communistische proporties onder de Slowaken gevoed.

„Alles wordt maar duurder, maar onze pensioenen blijven hetzelfde”, klaagde de 79-jarige Maria Krajcovicova. Het gemiddelde pensioen in Slowakije ligt rond de 170 euro per maand en van dat kleine bedrag heeft Krajcovicova deze maand een groot deel uitgegeven aan 10 kilo suiker en 5 kilo rijst. Beveiligingsbeambte Pavol Sutka ontdekte in een supermarkt in de Slowaakse hoofdstad Bratislava tot zijn schrik dat de prijzen al waren gestegen. In de Tesco-supermarkt kostte 1 kilo suiker donderdag al bijna 30 kroon (75 eurocent), een toename van 15 procent vergeleken met een paar weken geleden.

In de Slowaakse buurlanden Tsjechië en Polen en in de Baltische staten is een vergelijkbare hamsterwoede uitgebroken. Volgens het bedrijf Lagris, een importeur van rijst, bestelden supermarkten op het hoogtepunt van de ’rijstgekte’ enkele weken geleden vier tot vijf keer zo veel rijst als anders. Het bedrijf distribueerde in een week evenveel rijst als gewoonlijk in een maand.

De supermarktketen Auchan in Polen zag zich gedwongen een limiet van 10 kilo suiker per klant in te stellen, omdat die anders niet was aan te slepen. In de Estse hoofdstad Tallinn verkocht Hajas, een distributeur van suiker, in maart 2000 ton suiker, vier keer de normale hoeveelheid. Letten begonnen vorige maand plotseling grof zout voor het inmaken van augurken te hamsteren, nadat op een Russischtalige tv-zender was gezegd dat gebruik van het product in de Europese Unie verboden is. „Je weet niet wat je ziet”, zei Henrijs Fogels, directeur van een Letse supermarktketen, over de klanten die met meer dan 50 kilo zout de winkel uitliepen. „Ik snap niet wat ze met al dat zout moeten.”