De paus riep in zijn wekelijkse mis op het Sint-Pietersplein voor 70.000 aanwezigen, onder wie de zeventien nieuwe kardinalen die zaterdag werden geïnstalleerd, op „de deuren van verzoening en begenadiging” altijd open te houden omdat het belangrijk is te weten „hoe over het kwaad en meningsverschillen kan worden heengestapt om elk mogelijk pad van hoop in te slaan”.

Het heilige jaar begon op 8 december 2015. In de voorbije maanden kwamen ongeveer 20 miljoen pelgrims naar Rome om door de geopende poort van de Sint-Pieter of van de andere basilieken naar binnen te gaan. Dat kon ook in kerken dichter bij huis.

Franciscus constateerde gedurende ‘zijn’ jaar veel goeds. Cuba en Paraguay gaven gehoor aan de pauselijke smeekbede gevangenen amnestie te verlenen en hij had een historische ontmoeting met het hoofd van de Russisch Orthodoxe Kerk. Beide stromingen leefden bijna duizend jaar in onmin.

Er waren ook negatieve ontwikkelingen. De oproepen tot een staakt-het-vuren in Syrië en vrede in Oekraïne haalden niets uit. In eigen kring rebelleerden vier conservatieve kardinalen vorig week publiekelijk. Ze trokken de leer van Franciscus over familiekwesties in twijfel en beschuldigden hem van het zaaien van verwarring over belangrijke morele onderwerpen.

In Rome was er vooral teleurstelling bij de ondernemers. Hoteliers klaagden steen en been over de magere bezetting en tegenvallende inkomsten. Het heilig jaar 2000 was veel beter.