Het was misschien wel de moeilijkste preek sinds tijden die veel predikanten in de VS afgelopen week moesten schrijven. Want ja, niemand kon eromheen. Ineens was er een verkiezingsuitslag waar wereldwijd geen rekening mee was gehouden: Donald Trump winnaar. En een land met twee ‘kampen’.

Toen ook nog bleek dat acht op de tien evangelicals hun stem uitgebracht hadden op Donald Trump, hadden ze in de kerken wat uit te leggen. Evangelicals, voor de duidelijkheid, zijn niet wat er in Nederland verstaan wordt onder evangelischen. In ons land is die bandbreedte kortgezegd christenen die zich rekenen tot evangelische en pinkstergemeenten. In de Verenigde Staten gaat het om veel meer kerken: gemeenten over de héle breedte van het kerkelijk spectrum. Zo is deze categorie ”white, born again/evangelical christian” een mix van protestanten en niet-protestanten, en ook van bijvoorbeeld rooms-katholieken en mormonen. Wat ze delen is dat ze zich „wedergeboren christenen” voelen, aldus het Pew Research Center.

Afstralen

Inmiddels maken christenen in de VS die niet op Trump stemden zich grote zorgen. De uitslag van de verkiezingen straalt namelijk negatief af op de gehele evangelische wereld, zo merken ze.

Dinsdag werd er een wereldwijd telefonisch overleg gevoerd (via een conference call) door zo’n zeventig voorgangers, zendingsvoormannen en topbestuurders uit het onderwijs. Doug Birdsall, een voormalige functionaris van de Lausannebeweging en het Amerikaanse Bijbelgenootschap, nam het initiatief ertoe. Meegepraat werd er door vertegenwoordigers uit Azië, Europa, Zuid-Amerika en de VS zelf.

Volgens Peter Kuzmic uit Kroatië is er grote teleurstelling in de christelijke gemeenschappen in de meeste Centraal- en Oost-Europese landen over de verlies van geloofwaardigheid van het christelijk getuigenis – speciaal die van de evangelicals. „Als deze gekozen president christelijke waarden vertegenwoordigt, dan stellen die echt helemaal niets voor.”

Sommige voorgangers zeggen dat ze zich verraden voelen, anderen zijn juist opgelucht en optimistisch. Bijbelteksten worden aangehaald. „Hoe lang nog, Heere?” verzuchtte Sandra Maria Van Opstal, voorganger in Chicago.

Wereldwijd

De World Evangelical Alliance, de grootste koepel van evangelische kerken ter wereld, meent dat de consequenties van de keuze voor Trump overal zichtbaar zullen zijn. Valdir Steuernagel: „We merken het hier zelfs in Brazilië…” In dat land is er sprake van een opmars van evangelische kerken ten koste van de Rooms-Katholieke Kerk. De kerken willen echter niet geïdentificeerd worden met een president die een muur wil bouwen bij de grens van Mexico.

Fuller Theological Seminary, een opleiding in Pasadena waar ook diverse Nederlandse voorgangers studeerden, stelde zichzelf de vraag of zij zich nog wel onder de evangelicals wil scharen – qua naam. Voormalig Fullerhoogleraar Richard J. Mouw verklaarde dat hij zich „op de grens van wanhopig voelt.” „Hoe vinden we elkaar weer in het doorgaan met het samenwerken in de dienst aan de enige en ware Koning?” Karen Swallow Prior, verbonden aan Liberty University in Virginia, stelde dat dit „de verkiezing was van de echokamer”, van de niet-gehoorden. Wat nu? „Het begint met het liefhebben van onze buren en te leren van hen over hun noden en perspectieven. Of ze nu blank, zwart, Aziatisch, latino, christen of moslim zijn, upper class of working class.”

In welke spagaat de kerken zich bevinden wordt ook duidelijk uit de reactie van Samuel Rodriguez, president van National Hispanic Christian Leadership Conference. „Ik voel me gezegend en gebroken.” Gezegend omdat door Trumps zege het belangrijke anti-abortusstandpunt zeker is gesteld. Maar het land is intussen helemaal geen eenheid (meer).