De raad van Neerijnen kwam het snelst tot een besluit. Binnen anderhalf uur ging de raad unaniem akkoord met een herindeling.

Geldermalsen had meer tijd nodig. Sommige fracties pleitten voor een verdergaande opschaling. SGP-voorman Van Bruchem was dik tevreden met de voorgenomen fusie. „De drie gemeenten passen bij elkaar en zijn te klein om alleen door te gaan.” De raad ging met zeventien tegen drie stemmen akkoord met de fusie.

In Lingewaal had de discussie meer voeten in aarde. In 2014 liet de raad weten nog jaren zelfstandig te willen blijven. PvdA, VVD en SGP stonden nu positief tegenover het voorstel. „We moeten realistisch zijn”, stelde PvdA-fractievoorzitter Kloppenborg. „Problemen kunnen niet meer in klein verband worden opgelost. En als we over vijf jaar willen meedoen, komen we in een bestaande organisatie terecht en hebben we niets meer in te brengen.”

SGP-leider Bareman wees op de ontwikkelingen in de regio. „Overal is er beweging. Voor ons is er maar één goed alternatief: meegaan met Geldermalsen en Lingewaal. De drie gemeenten passen qua identiteit en het landschap prima bij elkaar. Samen worden we een krachtige, groene plattelandsgemeente.”

Niet verantwoord

Bareman stelde dat Lingewaal zelfstandig zou kunnen blijven. „Maar dat heeft grote consequenties. Door ons kleine ambtenarenapparaat zijn we kwetsbaar. We moeten het momentum niet laten lopen. Het is niet verantwoord nu de gesprekken te beëindigen.”

De ChristenUnie was faliekant tegen. „We zijn financieel gezond en stabiel en hebben voldoende bestuurskracht. Waarom moeten we herindelen, welk probleem moet er worden opgelost? De kosten voor burgers en bedrijven gaan omhoog; bovendien zijn de bewoners tegen. We kunnen nog zeker tien jaar zelfstandig blijven. Als het dan nodig is om samen te gaan, zijn we nog steeds een aantrekkelijke partner”, stelde fractieleider Temminck.

„Alle partijen hebben bij de verkiezingen in 2014 laten weten tegen een herindeling te zijn. Nu moeten we onder stoom en kokend water zo nodig mee met de fusie. Zorgvuldigheid gaat voor snelheid.”

Het CDA moest de doorslag geven. Deze partij had geworsteld met de snelheid van de herindeling, aldus fractieleidster Van Zee.

Bij het CDA stond slechts één vraag centraal: is het mogelijk ondanks de komende fusie het manifest van Lingewaal uit te voeren? Daarin staan afspraken met de inwoners over de bouw van scholen, dorpshuizen en zorgvoorzieningen in de kernen. „Nog niet alle projecten zijn onomkeerbaar. De vorming van de nieuwe gemeente zorgt voor financiële risico’s. Worden onze projecten dan nog gerealiseerd of maakt het nieuwe gemeentebestuur andere keuzes?”

Unaniem

De raad steunde unaniem een CDA-motie die B en W van Lingewaal oproept met de colleges van Geldermalsen en Neerijnen en de provincie Gelderland de afspraken van het manifest te waarborgen. Het gemeentebestuur zegde toe deze uit te voeren. Met de vier stemmen van de Christen­Unie tegen ging de Lingewaalse raad akkoord met de herindeling.

De colleges van de drie gemeenten gaan een herindelingsontwerp opstellen. In de loop van volgend jaar nemen de raden hierover een definitief besluit.