Dat blijkt uit antwoorden die het kabinet dinsdag naar de Tweede Kamer stuurde, kort voor de start van de Algemene Financiële Beschouwingen, het debat met minister Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes (beiden van Financiën) over de rijksbegroting van volgend jaar.

Tijdens dit debat, dat dinsdagmiddag begon en woensdagmiddag wordt vervolgd, vroegen de Kamerleden Dijkgraaf (SGP) en Omtzigt (CDA) het kabinet en de coalitie om opheldering over deze cijfers. Dijkgraaf bracht in herinnering hoe vorig jaar, tijdens de behandeling van het Belastingplan, een voorstel van SGP, CU en CDA werd afgeschoten om in ruil voor hun steun aan de door het kabinet gewenste lastenverlichting met 5 miljard euro een extraatje te geven aan de fiscaal gedupeerde groep eenverdieners. Dijkgraaf: „Het belangrijkste argument van de coalitie om hiermee niet in te stemmen was toen een doorrekening van het Centraal Planbureau waaruit bleek dat dit 35.000 banen zou kosten. Nu komt de coalitie zélf met een koopkrachtpakket voor 2017 dat 21.000 banen kost. Hoe kan dat?”

Volgens PvdA-Kamerlid Nijboer heeft de coalitie geld uitgetrokken om de koopkracht van met name ouderen „ver boven” de nul te krijgen. „Dat heeft geld gekost en in dit model heeft dat ook banen gekost.”

Eenverdieners

SGP, CU en CDA riepen het kabinet opnieuw op om meer te doen voor eenverdieners. Door het kabinetsbeleid betalen eenverdieners in 2017 tot bijna zes keer zoveel belasting als tweeverdieners met exact hetzelfde gezinsinkomen. „De Eerste Kamer heeft een SGP-motie aangenomen waarin hij de regering verzoekt om met voorstellen te komen om de kloof te verkleinen. En wat doet dit kabinet? Het komt met een belastingplan waarin de kloof vergroot wordt!”, stelde Dijkgraaf.

Volgens Omtzigt is het bizar dat uit de antwoorden van het kabinet blijkt dat „een minstverdienende partner die zzp’er is en kinderen onder de 12 jaar heeft, in Nederland belastingvrij bijna 3.000 euro per maand kan verdienen, terwijl een eenverdiener al belasting begint te betalen voordat hij het minimumloon bereikt.” CU-Kamerlid Schouten vroeg het kabinet of de garantie blijft staan dat de koopkracht van eenverdieners volgend jaar niet zakt, ook niet nu blijkt dat de zorgpremie waarschijnlijk hoger uitpakt dan verwacht.

Defensie

Tijdens het debat kondigden CDA en SGP een voorstel aan om volgend jaar 100 miljoen euro extra naar Defensie over te hevelen. Zij willen dat de begroting wordt aangepast. Het geld moet komen van de kansspelbelasting. De regering maakte op Prinsjesdag bekend dat Defensie volgend jaar 300 miljoen euro meer krijgt. Volgens CDA en SGP is dit echter onvoldoende.

Van coalitiepartner PvdA kreeg staatssecretaris Wiebes verder nog flinke kritiek te verduren vanwege de reorganisatie bij de Belastingdienst, die 700 miljoen euro kost als gevolg van een „riante” vertrekregeling voor 6000 ambtenaren.

Vooral oudere werknemers blijken vrijwillig te vertrekken, waaronder 1.250 ambtenaren van 64 jaar of ouder en 200 ambtenaren die nog werken terwijl ze al AOW-gerechtigd. Velen van hen krijgen vertrekpremies tot 75.000 euro mee. „Als je een voorbeeld wilt hebben van verspilling van belastinggeld: hier heb je er één!”, stelde CDA-Kamerlid Omtzigt.

Bezuinigingen

Het debat ging voor een deel ook over het effect van de bezuinigingen in de afgelopen jaren. .Met name SP en PVV sloten zich aan bij de kritiek van onder andere ING Bank, dat het kabinet onnodige bezuinigingen heeft doorgevoerd. Ook volgens de Algemene Rekenkamer heeft het kabinet eigenlijk geen idee van het effect van de afzonderlijke bezuinigingen die het heeft doorgevoerd.

SP-Kamerlid Merkies stelde dat inmiddels ook uit berekeningen van het CPB blijkt dat bezuinigingsbeleid Nederland de afgelopen jaren 0,7 procent groei per jaar heeft gekost. „Nederland loopt als gevolg daarvan in zeven jaar zo’n 34 miljard euro mis en ongeveer 350.000 banen. Dat kan toch niet goed voelen?”

VVD’er Harbers stelde die getallen „niet te bestrijden”. Volgens hem zou Nederland echter „veel zwaarder in de ellende hebben gezeten” als het kabinet alles „op zijn beloop” zou hebben gelaten.