”Appelgroep beleid EO” uit in open brief zorg over koers Evangelische Omroep
De Evangelische Omroep geeft te veel ruimte aan programma’s die de identiteit van de voormalige Interkerkelijke Omroep Nederland (IKON) dragen. Daarmee komt het bestaansrecht van de EO in het geding.
Dat stelt de ”Appelgroep beleid EO” in een open brief die hij woensdagmiddag aan bestuur en directie van de EO zond. Donderdagochtend trok ook een groep baptistenvoorgangers aan de bel.
De IKON trok halverwege 2013 bij de EO in, waarna de samenwerking al snel op gang kwam. Per 1 januari 2016 verloor de IKON –na zeventig jaar– zijn zendtijd. „Als we in de ruimte die u aan de IKON hebt gegeven een uiting van christelijke ruimhartigheid mogen zien, dan heeft dat onze instemming”, stelt de appelgroep. „U zou dit tot uitdrukking kunnen brengen door een gedeelte van uw zendtijd af te staan.” Programma’s uit het IKON-gedachtegoed zouden als zodanig gemarkeerd moeten worden, zodat duidelijk is dat de EO niet verantwoordelijk is voor de inhoud ervan.
De appelgroep heeft echter de indruk dat de Evangelische Omroep de theologische ligging van de IKON voortaan tot de geestelijke achtergrond van de EO rekent. Daardoor kunnen medewerkers worden benoemd die de identiteit zoals vastgelegd in de EO-statuten niet onderschrijven. „Als dat het geval zou zijn, dan valt te verwachten dat dit op den duur tot het verdwijnen van de EO zal leiden.”
Begin deze maand nam de omroep Tom Mikkers, remonstrants predikant en praktiserend homo, in dienst. Dat leidde tot verontruste reacties vanuit de achterban. De appelgroep noemt Mikkers niet. „We enten de brief niet op één persoon, maar op een constateerbare wijziging van beleid”, stelt dr. ir. J. van der Graaf. Hij behoort tot de briefschrijvers, evenals onder anderen dr. G. van den Brink, dr. E. P. Meyering en dr. W. J. Ouweneel. Volgens hen zijn er bij de EO „in de loop der jaren allerlei signalen dat er een verschuiving aan de gang is. Wij willen daartegen waarschuwen.”
Als reactie op de open brief plaatste de EO gisteren een interview op zijn website dat volgende week in het blad Visie verschijnt. Daarin stellen de directeuren Kooij en Lock „dat het representeren van ‘het geluid’ van de protestantse kerken niet ten koste gaat van de missie van de EO.” De omroep zal „programma’s blijven maken over het volgen van Jezus, inclusief het kruis en de opstanding. En ook in een taal die past bij de traditie waaruit wij komen.”
„Als er in de krant staat dat de EO van koers verandert, snap ik goed dat mensen denken: wat zijn ze precies aan het doen?” aldus Lock. „Ik las zelfs ergens dat het bij de EO niet meer om Jezus zou gaan. Nou, alles in mij verzet zich daartegen.”
De communicatie rond de benoeming van Mikkers had zorgvuldiger gemoeten”, erkent Kooij. „In het verleden was hij inderdaad al bij de IKON betrokken.” Nu lijkt het alsof hij dezelfde werkzaamheden bij de EO kan voortzetten. „Dat is niet zo. Hij krijgt een andere rol vanuit een ander dienstverband. Dat is noodzakelijk om de breedte van de kerken goed te kunnen representeren.”
Volgens Kooij heeft de EO er als gevolg van het overheidsbesluit om kleine levensbeschouwelijke omroepen geen zendtijd meer te verstrekken, „een nieuwe taak bijgekregen, namelijk het representeren van het Joodse geluid en van de protestantse kerken binnen het publieke bestel. Voor laatstgenoemde taak gaat Tom Mikkers aan de slag, samen met enkele andere collega’s.”
Twintig baptistenpredikanten toonden zich vanmorgen in een brief aan de EO „geschrokken en bezorgd” over de koers van de omroep „in beleid, personeel en productie.” Ze noemen Mikkers’ benoeming als voorbeeld. „Deze meneer heeft actief bijgedragen aan de pr-campagne van de Remonstranten die een totaal ander godsbeeld propageert.”
De briefschrijvers noemen het „ongelofelijk” dat Mikkers is benoemd. „Het lijkt alsof jullie liever gaan voor ruimte dan voor richting.” Diezelfde zorg hebben ze over de programma’s. Die zijn volgens hen ook grensoverschrijdend, zoals ”Love me Gender.”
„Staat bij jullie nu de mens centraal of God?” vragen de voorgangers zich af. „Onze zorg is dat jullie het eerste klaarblijkelijk belangrijker vinden dan het tweede.”
Hieronder de volledige tekst van de open brief, die is ondertekend door leden uit de breedte van de Nederlandse kerken.
Ondergetekenden, leden van de EO, richten zich tot u met de volgende kritische vragen naar aanleiding van het feit dat de EO ruimte heeft gegeven aan de IKON, die in verband met bezuinigingen uit de ether zou verdwijnen. We leggen twee zaken, die ons ter harte gaan, aan u voor:
1. Als we in de ruimte die u aan de IKON hebt gegeven een uiting van christelijke ruimhartigheid mogen zien, dan heeft dat onze instemming. U zou dit tot uitdrukking kunnen brengen door een gedeelte van uw zendtijd af te staan aan programma’s die inhoudelijk overeenkomen met wat we tot nu toe bij de IKON konden horen en zien. Deze programma’s zouden dan ook als zodanig gemarkeerd kunnen worden, zodat duidelijk is dat de EO niet verantwoordelijk is voor de inhoud ervan. Hoe groot het aandeel ervan is zou bijvoorbeeld door de luister- en kijkdichtheid kunnen worden bepaald.
2. Wij hebben echter de indruk dat de EO hiermee tot uitdrukking wil brengen dat de theologische ligging van de IKON voortaan tot de geestelijke achtergrond van de EO behoort, zodat ook benoemingen van (beleids)medewerkers bij de EO zouden kunnen plaatsvinden, van wie bekend is, dat ze de identiteit van de EO, zoals die statutair is verwoord, niet zouden kunnen bijvallen of zelfs zouden kunnen tegenstaan. Als dat het geval zou zijn, dan valt te verwachten dat dit op den duur tot het verdwijnen van de EO zal leiden. De EO is een omroep geweest die in de reformatorische en evangelicale traditie van het christelijk geloof wil staan en zich daardoor wil laten voeden. De IKON heeft er altijd blijk van gegeven in eerste instantie algemeen religieus te zijn en slechts bij enkele noties uit de Bijbel en de christelijke traditie te willen aansluiten. Men gaf ook primair ruimte aan mensen die afwijzend tegenover de reformatorische traditie (zijn komen te) staan. Als dit een onderdeel van de geestelijke achtergrond van de EO wordt, dan volgt u dezelfde weg als de NCRV en komt naar ons inzicht het bestaansrecht van de EO in het geding. Als u met de nieuwe constructie op randkerkelijken mikt: voor zover die in een religieuze omroep zijn geïnteresseerd, kunnen zij terecht bij de NCRV.
Wij hebben het gevoel dat onze zorgen door velen worden gedeeld en doen een beroep op u om helderder met de achterban te communiceren over de te volgen koers. Met vriendelijke groet,
dr. H. A. Bakker
dr. G. van den Brink
dr. M. van Campen,
dr. Cees Dekker
dr. ir. J. van der Graaf
dr. J. Hoek
drs. A. B. F. Hoek-Van Kooten
dr. P. H. R. van Houwelingen
dr. H. Jochemsen
drs. I. A. Kole
dr. E. P. Meijering,
dr. Willem J. Ouweneel
dr. H. G. L. Peels
dr. R. Seldenrijk
dr. A. H. van Veluw
dr. W. Verboom
—
Correspondentieadres:
Appelgroep Beleid EO
p/a Van Hogendorplaan 50
1272 GH Huizen
Hieronder de volledige tekst van de open brief, die is ondertekend door verschillende voorgangers van Baptistengemeenten.
Beste broeders en zusters van de Evangelische Omroep,
Het is een kostbare zegen om als één van de weinige landen in Europa de mogelijkheid te hebben om een evangelisch geluid te laten horen via de Publieke Omroep. Een zegen die jarenlang bevochten en gekoesterd is in de seculiere omgeving waarin de EO zich staande weet te houden. Vele programma’s op radio en televisie zijn tot zegen geweest voor ons land, de achterban en vele mensen zijn tot geloof gekomen naar aanleiding van één van de programma’s van de EO.
Daarom zijn we des te meer geschrokken en bezorgd over de koers die de Evangelische Omroep op dit moment voert in beleid, personeel en productie. De missie van de EO is: “De medewerkers hebben het verlangen om vanuit een persoonlijke relatie met Jezus Christus het Goede Nieuws van Gods Koninkrijk vorm te geven en door te geven. Vanuit dit verlangen wil de EO zoveel mogelijk mensen bereiken en bouwen aan de samenleving.” Hier kunnen we nog steeds van harte achter staan. Onze zorg is dat we deze missie steeds minder herkennen in het beleid en de programma`s.
Dit zien we onder andere terug in het personeelsbeleid waarin u dhr. Mikkers, afkomstig van de Remonstranten, mede verantwoordelijk maakt voor het uitvoeren van de missie. Deze meneer heeft actief bijgedragen aan de PR-campagne van de Remonstranten die een totaal ander godsbeeld propageert dan dat zou passen bij de missie van de EO. Het is werkelijk ongelofelijk dat dit zomaar kan gebeuren en door alle besluitvormingen heen kan komen! Staat bij jullie nu de mens centraal of God? Onze zorg is dat jullie het eerste klaarblijkelijk belangrijker vinden dan het tweede. Het lijkt alsof jullie liever gaan voor ruimte dan voor richting. Dit is niet hoe de kerk van alle eeuwen dit heeft beleden, noch wat de Bijbel ons leert. Dit past niet bij hoe, en met welk doel de EO is opgericht!
Een tweede aspect waarin we onze zorg bevestigd zien zijn enkele programma’s die jullie uitzenden. Bijvoorbeeld in een programma als ‘Het vermoeden’ waarin meer twijfel en ruimte wordt gegeven dan dat er richting wordt gegeven richting Jezus Christus.
Ook in een programma als ‘Love me Gender’ ervaren we de schokkende werkelijkheid van een grensoverschrijdende ruimte. In het persbericht staat het treffend: ‘Met dit programma willen we geen mening hebben, maar gewoon naast ze gaan zitten en met ze meeleven’. Het Goede Nieuws van Jezus Christus spreekt helder over het huwelijk en hoe we door God geschapen zijn. Dit programma past niet bij de Bijbelse boodschap en bij de uitgangspunten van de EO. .
Vroeger gaf de EO richting en nu lijkt de EO alleen maar ruimte te willen geven. Hierin raakt u uw missie kwijt en verliest u uit het oog waarom de Evangelische Omroep werd opgericht.
Wij willen u oproepen om terug te keren naar uw visie en die in de praktijk te brengen. Uiteraard weten wij hoe moeilijk dat is en hoeveel moeite het kost om op een uitnodigende manier het evangelie te brengen aan een samenleving die maar weinig van God lijkt te willen weten. Wij geloven in een omroep met smaakmakers en lichtdragers die de vrucht van Christus willen uitleven in hun leven, werk en zeker ook in de maatschappij! Dat kan alleen maar vanuit persoonlijk geloof en geleid door de Heilige Geest met als doel de eer van onze heilige God.
Deze huidige beschreven ontwikkelingen doen ons verdriet omdat de EO aan ons hart gaat en we dankbaar zijn dat zij er is. Daarom schrijven wij jullie deze brief en dagen we jullie ook in liefde uit om met ons in gesprek te gaan.
In Christus verbonden,
Ds. Fritz Kaiser Baptistengemeente Lelystad
Ds. Wietse van der Hoek Baptistengemeente Arnhem ‘Ontmoeting’
Ds. Wolter Hessels Emeritus Baptistengemeente Emmeloord-Regenboog
Ds. Daniël Smink Baptistengemeente Winschoten
Ds. Maurits Luth Baptistengemeente Tweede Exloërmond
Ds. Bert Bosveld Emeritus voorganger Unie van Baptistengemeente
Ds. Tjerk Bosscher Baptistengemeente Hoogeveen De Schutse
Ds. Gijs de Bree Baptistengemeente Kampen
Ds. Pier Meindertsma Baptistengemeente Harlingen
Ds. Hijme Tieleman Baptistengemeente Sneek
Ds. Liebrecht P. Hellinga Baptistengemeente Appingedam
Ds. Piet Passchier Emeritus Baptistengemeente Veenendaal
Ds. Oscar Lohuis Groot Nieuws Bediening
Ds. Egbert van Rhee Baptistengemeente Almelo
Ds. Gert Elzen Baptistengemeente Steenwijk
Ds. Harold ten Kate Baptistengemeente Zuidwest Friesland
Ds. Yme Horjus Emeritus Baptistengemeente Ede Siloam
Ds. Rob Quispel Emeritus Baptistengemeente Amersfoort
Ds. Michael B. Gosira Baptistengemeente Doorn e.o.
Ds. Bert Boer Baptistengemeente Emmeloord – De Fontein
Lees ook in Digibron:
„Remonstrantse homo welkom bij EO, met alles wat hij is” – interview met EO-directeur Arjan Lock in Reformatorisch Dagblad (1 september 2016)
Benoeming Mikkers bij EO onbegrijpelijk – opinieartikel dr. M. A. van den Berg in Reformatorisch Dagblad (8 september 2016)