Normaal gesproken gebeurt er in dit wat slaperige dorp aan de rand van de Veluwe niet zo bijster veel. Als de leerlingen van de basisschool verkeersexamen afleggen, is dat voorpaginanieuws in het plaatselijke sufferdje. Maar Bach is blijkbaar ook doorgedrongen tot deze zandgronden. Een paar keer per jaar zit de oude kerk aan de Dorpsstraat op zaterdagmiddag voller dan op zondagmorgen. Iedereen is welkom. Als je maar om kwart over vier binnen bent, want op dat tijdstip –en soms eerder bij een volle kerk– gaan de deuren dicht.

Nederland kent meer van dit soort initiatieven. Een cantate van de grote Bach, vaak uitgekozen volgens de kalender van het kerkelijk jaar. Geen kerkdienst, geen preek, gebed of psalmgezang. Wel wordt er gecollecteerd voor de onkosten. Aan belangstelling geen gebrek. Als er maar Bach op het programma staat. Te midden van het seculiere Hollandse landschap doen die volle Bachkerken haast exotisch aan.

Bachs cantates zijn in wezen niet anders dan muzikale preken van lutherse snit. Maar hoe kon Bach zulke geweldige muziek schrijven bij die ‘vreselijke draken van teksten’ waar de 18e-eeuwse mystiek van afdruipt? Wat moet de doorsnee-Nederlander beginnen met dat eeuwige doodsverlangen dat alsmaar opduikt in Bachs kerkmuziek? Een voorbeeld: ”Komm, du süsse Todesstunde” (Kom, zoet uur van de dood), cantate BWV-nummer 161. „Breek aan, o blijde stervensdag/ dus sla toch, o laatste uur!” zingt de cantate.

Blijkbaar lukt het de luisteraars in te zien dat ook de teksten die Bach op muziek zette elementen bevatten die de geestelijke denkwereld van de 18e eeuw overstijgen en algemene geldigheid bezitten. Of je negeert de teksten en luistert gewoon naar de muziek. Daar heb je bij Bach al je handen vol aan, maar je mist dan wel het een en ander.

Het is dat ik een jengelende peuter bij me heb, anders had ik mij bij de Bachgemeente gevoegd. En daarbij: ik ben op pad gestuurd met een fikse boodschappenlijst. Ik stouw dus maar een wagen vol met boodschappen, onder de bezielende begeleiding van supermarkt-muzak en bliepende scanners.

Als ik de boodschappen de supermarkt uitduw, wordt de uitgang geblokkeerd door een scootmobiel. De bestuurder is een man die het grootste deel van zijn leven erop heeft zitten. In de mand aan het stuur rinkelen flessen sterkedrank van een goedkoop merk. Eén fles wordt uitverkoren. Wikkel eraf, schroefdop los. Een fikse slok schrale troost. De rest is voor onderweg.

De wereld kan best wat duurzame troost gebruiken. En dat kan uitstekend aan de hand van Bach.