Relatie Turkije en EU blijft moeizaam
Een poging om de betrekkingen tussen de Europese Unie en Turkije te normaliseren heeft niet veel opgeleverd. De volgens sommige diplomaten „vergiftigde” relatie blijft problematisch, bleek zaterdag na overleg in Bratislava.
De Europese ministers van Buitenlandse Zaken spraken in de Slowaakse hoofdstad met de Turkse minister voor EU-zaken Ömer Çelik. Beide partijen spraken wel hun intentie uit om „ constructief” te werken aan normale relaties. Çelik had het over een „heel sterke consensus” om een „positieve agenda” voorop te stellen.
„Moeizaam, zeer direct , maar wel heel erg nodig”, karakteriseerde minister Bert Koenders het twee uur durende gesprek. „Ik maak me heel veel zorgen over de grote aantallen arrestaties. Het evenwicht tussen dialoog en druk is ongelooflijk belangrijk. Als we elkaar nodig hebben, moet je elkaar ook sterk durven toespreken.”
De Europese landen hebben scherpe kritiek op de Turkse omgang met de mensenrechten en de rechtsstaat na de mislukte couppoging van zes weken geleden. De Turken zijn juist teleurgesteld in het gebrek aan steun vanuit Europa.
Het regime van de Turkse president Erdogan heeft in een ongekende zuiveringsoperatie tienduizenden aanhangers van het vermeende brein achter de coup, de geestelijke Fethullah Gülen, opgepakt en critici monddood gemaakt. Çelik verdedigde de aanpak van de „Gülen-terroristen”. Hij betitelde uitspraken van Europese politici die Erdogan een dictator noemen als „zeer ongepast”. „Turkije is niet uit op wraak, maar gerechtigheid.”
De EU-ministers willen de ondergraving van de rechtsnormen in Turkije grondig laten evalueren door de mensenrechtenwaakhond Raad van Europa. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu reist woensdag naar Straatsburg om hierover te praten. Koenders benadrukte het belang van waarnemers bij rechtszaken en een gepland bezoek van het antimartelcomité van de Raad van Europa.
Çelik zei de rechtsstaat belangrijk te vinden, maar benadrukte dat de strijd tegen terrorisme nu voorrang heeft. Aanpassing van de terrorismewetgeving, een voorwaarde voor visumvrij reizen naar de EU, is pas „in de toekomst” een optie, besloot Çelik.