Goudse kerkhistoricus Abels: Zet niet nóg een Erasmusbeeld in Gouda
Als het aan de actiegroep Erasmus Leeft Gouda ligt, komt er op een prominente plaats in de stad een levensgroot beeld van de humanist te staan. De Goudse kerkhistoricus dr. Paul Abels is faliekant tegen het plan. „We moeten van Erasmus geen stadsheilige maken.”
„Nee, niet nog een Erasmusbeeld”, ageerde Abels gisteren op Twitter. Aanleiding voor zijn hartenkreet vormen de plannen van een viertal Erasmusfans om een beeld „van monumentaal formaat” neer te zetten in Gouda. Een beeld „met internationale allure” en „op een echte zichtlocatie.” Op de speciaal daarvoor in het leven geroepen Facebookpagina vertellen de initiatiefnemers dat het standbeeld een tastbaar en tijdloos eerbewijs van Gouda aan een van zijn beroemdste zonen moet zijn. „Zijn denkbeelden hebben een blijvend stempel op onze samenleving gedrukt. Zijn ideeën over de vrijheid van mensen en vrede zijn nog steeds actueel.” Erasmus, kortom, verdient volgens de vier meer dan een straatnaam en een buste achter de kerk.
Het idee is afkomstig van beeldend kunstenaar Ruud Vos uit Schoonhoven. Hij ontwierp al een draadsculptuur dat geïnspireerd is op het bekende Erasmusbeeld in Rotterdam. Hij werkt samen met Rob Glastra, Marjolein Vink en Carolyt Koops, die als ”moeder van Erasmus” door de stad wandelt en rondleidingen geeft.
Bushalte
Paul Abels kan het plan echter niet waarderen en vindt dat er grenzen zijn aan de persoonsverheerlijking van Erasmus. Het Erasmusjaar 2016 heeft al geleid tot tal van initiatieven rond de zestiende-eeuwse humanist.
Abels wijst bijvoorbeeld op de buste van Erasmus die jarenlang achter een bushalte stond maar nu een mooie sokkel achter de Sint-Jan heeft gekregen. En op de onthulling van het Erasmusglas –komende vrijdag in de Sint-Jan– die wordt toegevoegd aan de collectie Goudse Glazen, volgens Abels „een gebeurtenis van historische omvang.” Bovendien trok de Erasmustentoonstelling in Museum Gouda 22.000 bezoekers. Abels: „De betekenis van Erasmus is van alle kanten bekeken en belicht. Om dan nu nog een keer met een beeld te komen terwijl Rotterdam er ook één heeft, vind ik over the top.”
In het Algemeen Dagblad stelde Carolyt Koops: „Erasmus wordt vaak in de hoek gezet van theoloog en Bijbelvertaler.” Zit daar de pijn?
Abels: „In de tentoonstelling is Erasmus veel breder neergezet. Ook als een man van de wereld, van de verbinding, van Europa. Lachend: „Misschien is dit een poging van seculiere humanisten om aandacht de vragen voor de humanist Erasmus, al moet je daar meteen bij zeggen dat het humanisme destijds heel anders was dan in onze tijd. Maar om dat te kunnen beoordelen zou ik meer informatie moeten hebben.”
U wilt van Erasmus geen stadsheilige maken. Waarom niet?
„Nou, beelden van stervelingen waren vroeger zeldzaam. Erasmus is een van de weinigen met een groot standbeeld. Bovendien is Rotterdam de Erasmusstad. Die strijd hebben wij allang verloren. Ik zou zeggen: richt jullie aandacht op een andere inspirerende persoon. Gouda heeft namelijk nog een icoon die de aandacht verdient.”
Wie dan?
„Dat is Coornhert, ook een humanist. Hij werd in 1522 geboren en stierf in 1590 in Gouda. Reden genoeg om in 2022 een tentoonstelling aan hem te wijden. Hij heeft nog geen standbeeld. Erasmus is nu wel recht gedaan.”
Lees ook in Digibron:
Erasmus’ moeder laat haar zoon nog steeds spreken – Reformatorisch Dagblad (12 mei 2016)
