De garantieprijs is een basisprijs voor melk van standaardkwaliteit. Sinds mei stond de prijs op een dieptepunt van 25 euro. Eind 2013 ontvingen de boeren 44 euro, een historisch hoogtepunt.

De stijging werd al verwacht, omdat de noteringen voor zogeheten basiszuivelproducten al enige tijd omhoog gaan. Die noteringen zijn een graadmeter voor de internationale zuivelmarkt. Vooral boter en foliekaas zijn duurder geworden. Daarnaast neemt het aanbod van melk in de Europese Unie geleidelijk af bij een min of meer stabiele vraag, aldus FrieslandCampina maandag in een persverklaring.

Het coöperatieve concern, dat pakweg 80 procent van de Nederlandse boerderijmelk verwerkt, stemt zijn garantieprijs af op de verwachte uitbetaalprijzen van enkele andere Europese zuivelbedrijven. FrieslandCampina verwacht dat die in september hun boeren meer gaan betalen.

Ook de garantieprijs voor biologische melk gaat in september omhoog, eveneens met 1,25 euro naar 46,25 euro per honderd kilo. Volgens FrieslandCampina neemt de vraag naar biologische zuivel licht toe. De prijs van biologische boerderijmelk schommelde de afgelopen jaren veel minder sterk dan die van gangbare melk.

Volgens voorzitter Kees Romijn van de vakgroep melkveehouderij van boerenorganisatie LTO Nederland is de verhoging van de melkprijs meer dan welkom. De langdurige crisis op de zuivelmarkt heeft veel boeren in de problemen gebracht. Rekeningen konden niet op tijd worden betaald en gezinsinkomens stonden onder druk.

De 1,25 euro verhoging is volgens de boerenvoorman substantieel. „Voor ons eigen bedrijf scheelt dat 1250 euro aan inkomen per maand. Maar we zijn er nog niet. Om weer een beetje lucht te krijgen moet de garantieprijs zo snel mogelijk boven de 30 euro komen.”

Voor een gezonde bedrijfsvoering hebben Nederlandse melkveehouders zeker 35 euro nodig, stelt Romijn. „Dan kunnen we weer investeren in zaken als duurzaamheid en bedrijfsopvolging.”

Romijn hoopt dat zijn sector „de weg omhoog” nu weer te pakken heeft. Dat de boerenmelkprijs door de liberalisering van het Europese zuivelbeleid meer zou gaan schommelen, was verwacht. „Maar door deze crisis weten we hoe diep dat kan gaan en hoe lang het kan duren. Het ziet ernaar uit dat 2016 het jaar wordt met de laagste melkprijs ooit (sinds de fusie van FrieslandFoods en Campina in 2008, red.). In 2009 was de melkprijs ook laag, maar dat ging om een veel kortere periode.”

Donderdag publiceert FrieslandCampina de cijfers over het eerste halfjaar. Dan wordt ook bekend hoe hoog het voorschot op de winstuitkering voor de leden uitpakt. „Daar kijken veel boeren naar uit”, weet Romijn. Vorig jaar ontvingen de leden op 1 september een interim-uitkering van 2,018 euro per 100 kilo geleverde melk. In 2014 was dat 0,825 euro.

De stijging van de prijs van boerderijmelk heeft op korte termijn geen gevolgen voor de prijs die consumenten in de winkel voor melk en zuivelproducten betalen, zegt een woordvoerster van FrieslandCampina. Consumenteprijzen zijn afhankelijk van langlopende contracten die supermarkten afsluiten met de zuivelindustrie.

Volgens Romijn zijn de zuivelprijzen in de winkel de afgelopen 2,5 jaar nauwelijks meegedaald met de melkprijs die de boeren kregen. „Er moeten schakels in de keten zijn die fors aan de zuivelcrisis hebben verdiend”, stelt de boerenvoorman.