Breda wil dé Nassaustad zijn
Breda wil zich als Nassaustad op de kaart zetten. Terecht. Er zijn weinig steden in Nederland waar zo veel oude sporen van de Oranjes en de Nassaus te vinden zijn.
De wandeling door Nassau-Breda kan op verschillende plaatsen in het historische centrum van de stad beginnen. Bij het Kasteel waar de Nassau’s woonden, in het park Valkenberg waar zij jaagden, maar de Grote Kerk is de beste uitvalsbasis.
De kerk is een van de mooiste voorbeelden van de Brabantse gotiek in Nederland. Vooral de rijk versierde toren –onder leiding van een gids te beklimmen– is karakteristiek voor Breda. In de toren hangt de Nassauklok uit 1695.
De kerk zelf is bijna een Nassaumausoleum. Praalgraven en gedenkstenen herinneren er aan het voorgeslacht van Willem van Oranje. In de noordelijke kooromgang staat bijvoorbeeld het laatvijftiende-eeuwse grafmonument van de echtparen Engelbrecht I van Nassau en de schatrijke Johanna van Polanen en Jan IV van Nassau en Maria van Loon. Door het huwelijk van Johanna met Engelbrecht kwamen de Nassau’s in de Nederlanden. In de Prinsenkapel liggen de eerste vrouw van Willem van Oranje –Anna van Egmont– en zijn dochter Maria begraven. Was Breda in 1584 niet belegerd geweest, dan was Willem van Oranje ook hier en niet in Delft begraven.
Op de Grote Markt nodigen terrasjes uit voor een onderbreking. Klanken van het carillon verhogen de sfeer in de stad waar Willem-Alexander zijn titel baron van Breda aan te danken heeft.
Via het Kasteelplein –met standbeeld van stadhouder Willem III– gaat de route verder richting het Kasteel. In de jaren dertig van de zestiende eeuw liet Hendrik van Nassau het kasteel van Breda verbouwen tot een renaissancepaleis waar de Oranje-Nassaus veel verbleven.
Maar toen de Koninklijke Militaire Academie in 1828 er haar intrek nam, werd het gebouw ontdaan van veel franje. Het Kasteel is alleen te bezichtigen tijdens door de VVV georganiseerde rondleidingen. In het Koningin Wilhelminapaviljoen naast de ingang van het Kasteel valt wel veel te leren over de geschiedenis van het monument.
Naast het Kasteel ligt park Valkenberg. Dit was ooit het begin van het jachtterrein van de Nassaus. Bij de parkingang aan de kant van de Willemstraat staat het Baronie- of Nassaumonument dat koningin Wilhelmina in 1905 onthulde. In de Sophiastraat niet ver daarvandaan is ook nog de Wilheminafontein te vinden.
Aan de zuidkant van het park ligt het Begijnhof. Dat heeft altijd nauwe banden gehad met de Nassaus. Ook na de Reformatie behielden de bewoonsters de bescherming van de Oranjes.
Een prinselijk hof betekent ook dat er een hofhouding is. In het centrum staan daarom verschillende grote panden, zogeheten hofhuizen, waar personeel van de Oranje-Nassaus woonde. Onder meer aan de Catharinastraat is er zo een te vinden.
Weer verder. De bolwerken, het Breda’s Museum, Kasteel Bouvigne buiten de stad – er is nog zo veel meer te ontdekken. Breda timmert aan de weg. De stad hoopt zeker zo veel bezoekers te trekken als Delft. De potentie is er.
zomerserie ’s Konings titels
Dit is het vijfde en laatste deel in een serie over de titels van koning Willem-Alexander.
