„Erasmus bedenker van Goudse Glazen”
Heeft Erasmus invloed gehad op de Goudse Glazen? Was hij mogelijk zelfs de bedenker van het beeldprogramma van de gebrandschilderde glazen in de Goudse Sint-Janskerk? Maurits Tompot, koster van de Goudse kerk, en historicus Sander Enderink denken van wel.
Tot deze stelling komen ze door de bestudering van Erasmus’ boekje ”Convivium Religiosum” uit 1522. „Het is een van de colloquia, de samenspraken van Erasmus. Zijn vriend professor Herman Lethmaet en kerkmeester en glazenier Dirck Crabeth hebben na de grote brand van 1552 in de kerk voor de huidige iconografie van de Goudse Glazen dit boekje zeer waarschijnlijk gebruikt”, vertelt koster Tompot.
„In het verhaal spreekt Eusebius alias Erasmus uitvoerig over de fictieve wandschilderingen in zijn virtuele huis. Erasmus woonde in die tijd in Anderlecht, in het huidige museum Erasmushuis, waar Lethmaet als jonge man op bezoek is geweest. Daar vlakbij was het beroemde kartuizerklooster Scheut, waar ze een ingenieus beeldprogramma hadden. Dat idee heeft Erasmus opgepikt en in zijn samenspraak verwerkt. De Goudse Glazen lopen over van dat erasmiaanse gedachtegoed. Je raakt erdoor bedwelmd.”
Historicus Enderink houdt een slag om de arm. „Door de Reformatie is het programma halverwege gestopt en nooit afgemaakt. We hopen daarom dat het volledige originele plan voor de glazen, de ”rolle der glasen”, nog eens opduikt.”
Tompot is stelliger. Kort na de uitgave van zijn historische roman ”Het geheim van Erasmus” in 2005 ontdekte hij ”Convivium Religiosum”. „In de academische wereld is deze vondst helaas nog niet geland en daarom heb ik nu een scriptie geschreven om die in het Erasmusjaar 2016 te publiceren.”
De koster van de Sint-Jan hoopt erop dat de kerk een Erasmusmonument wordt, zodat zij –liefst inclusief de hele Goudse binnenstad– daarmee voldoet aan de criteria om op de Werelderfgoedlijst van de Unesco te komen.
