„Ik was gechoqueerd.” Of: „Ik zat een halfuur voor me uit te staren.” En: „Ik heb verschrikkelijke dingen gezien.” De ontreddering klinkt door in de woorden van Francesco Lammertink, vrijdagmiddag in een telefoongesprek.

Afgelopen weekend vertrok hij vanuit zijn woonplaats Borne (bij Enschede) naar Nice. Samen met zijn dorpsgenoot Merle wil hij op een instituut in de Zuid-Franse stad een maand lang zijn Frans opvijzelen. Die instelling staat vlak bij de boulevard waar de 31-jarige Tunesiër Mohamed Lahouaiej Bouhlel donderdagavond met een gehuurde vrachtwagen zeker 84 mensen doodreed. Die hadden gekeken naar een vuurwerkshow op de nationale feestdag. Onduidelijk is of de dader een extremistische moslim is. Bewindslieden waren daar vrijdag niet eenduidig over.

Geschreeuw

Ook Lammertink kwam donderdagavond af op de vuurwerkshow. Op het strand zou hij een paar Nederlanders ontmoeten. Ineens brak er paniek uit in de menigte. „Ik hoorde geschreeuw. Even zag ik de witte vrachtwagen. Het ging heel snel. Op 5 meter afstand kwam de truck voorbij; die reed nog een kilometer met zigzagbewegingen door. Om me heen zag ik dode mensen. Verminkte slachtoffers, losse ledematen. Een meisje van een jaar of drie in roze kleren was in twee delen gescheurd. Verschrikkelijk. Ik wist niet wat ik moest doen en was totaal in paniek.

Een man deelde dekens uit. Die waren bedoeld om de lichamen te bedekken. Ouderen hielden hun handen voor de gezichten van kinderen. Die mochten niet zien wat er was gebeurd; zo erg was het. Ik heb een videootje gemaakt van de situatie.” In de hectiek belde Francesco met zijn moeder.

Beduusd

Politie stuurde de mensen van de boulevard. „Ik sprong, net als anderen, 2 meter van een verhoging. We kwamen uiteindelijk terecht in een strandrestaurant 100 meter verder. Daar konden we schuilen. Vrouwen en kinderen werden het verst weggestopt in het restaurant. Mensen huilden. We werden goed geholpen. Ik kreeg drinken en een wificode (voor gebruik internet, JV). Ik kon contact opnemen met familie en vrienden. Eerst dachten vrienden dat ik een grapje maakte. Ik was helemaal beduusd, huilde erg en heb een halfuur voor me uit zitten staren.”

Na ongeveer anderhalf uur werd Lammertink uit het strandrestaurant weggeleid, op weg naar zijn appartement. „Op de boulevard deed een man zijn hand voor mijn ogen. Hij wilde niet dat ik al die toegetakelde lichamen zou zien. Maar ik had die verschrikkelijke beelden al gezien.”

Van slapen kwam niet veel. „Ik was heel bang en wilde niet alleen zijn. Toen studiegenoot Merle bij mij op de kamer kwam, werd ik rustiger. Zij heeft me goed geholpen.”

Dankbaar

Voor Francesco was vrijdagmorgen een „heel rare” ochtend. „In mijn gedachten ging ik telkens terug naar donderdagavond. Wat als 
die vrachtwagen mijn kant op was gekomen? Ik dacht donderdagavond dat nadat de vracht­wagen voorbij was gekomen, nog meer terroristen op ons af zouden komen. Maar dat was gelukkig niet zo. Ik had graag mensen willen helpen.

Of ik me daar schuldig over voel? Niet heel sterk, misschien een beetje. Ik ben heel blij en dankbaar dat ik deze aanslag heb overleefd.”

Twentse moeder hoorde „hysterie” tijdens telefoongesprek

Renate Lammertink (51), de moeder van de 17-jarige Francesco, kreeg donderdagavond vanuit Nice haar zoon Francesco aan de telefoon. „Het hart bonkte me in mijn keel.”

Een paar minuten na de aanslag belde Francesco zijn moeder in Borne. Dat was rond kwart voor elf. „Het was heel spannend”, vertelt moeder. „Ik hoorde de hysterie op de achtergrond. Francesco was ontredderd en in paniek. Hij was erg over zijn toeren en wist niet wat hij moest doen. Bij mij bonkte het hart in mijn keel. Ik heb mijn zoon gezegd dat hij op die boulevard niet moest blijven kijken, maar naar de hulptroepen moest luisteren.”

Onmacht

Moeilijke uren waren het voor moeder en vader Lammertink. „We wisten nog niet precies wat er aan de hand was in Nice. Toen Francesco belde, konden we in de media nog geen nieuws over de aanslag vinden. Zou het goed gaan met onze zoon? Je hoort vaak dat na een aanslag nog een aanslag volgt. Ik voelde angst en onmacht. Als moeder wil je op zo’n moment bij je kind zijn. Je wilt je zoon direct omhelzen en troosten. Dat kon niet en dat viel me zwaar. Via de telefoon was het moeilijk om normaal met elkaar te praten. Op de achtergrond klonken geluiden van sirenes en krijsende mensen.”

Dichtbij

De schrik zit er in bij de Twentse moeder. „Terreur komt nu heel dichtbij. Je denkt dat aanslagen zich in hoofdsteden voordoen en staat er niet bij stil dat ook onschuldige toeristen in een vakantieplaats als Nice getroffen kunnen worden.”

De rooms-katholieke Lammertink en haar man hebben twee zoons. Francesco van 17 en Lorenzo van 13. Vader is actief in de branche van aandrijftechnieken, moeder runt een kledingwinkel in Borne.

Ze gaven Francesco zijn naam mede omdat die doet denken aan de heilig verklaarde Franciscus van Assisi, stichter van de kloosterorde van de franciscanen. „Hij is in de christelijke traditie een bijzondere man.”

Moeder Renate Lammertink is dankbaar. „Donderdagavond ben ik tot mezelf ingekeerd. Ik dacht: God zij dank. Het had erger kunnen aflopen. Francesco heeft een engeltje op zijn schouder gehad. Het is een wonder dat onze zoon gespaard is gebleven.”

Saamhorigheid

Over een paar dagen vertrekt de familie vanuit Borne naar hun vakantieadres in Italië. Binnenkort zullen de ouders hun zoon Francesco in Nice bezoeken. „Hij wil zijn taalcursus daar in Zuid-Frankrijk afmaken. Op de school in Nice krijgt hij slachtofferhulp en ervaart hij saamhorigheid. Iedereen zit daar in hetzelfde schuitje.”