TOEN

Mijn vader had een rundveebedrijf, maar ik ben een echte varkensboer. Toen ik het bedrijf van hem overnam, in 1993, ben ik direct overgegaan op varkens. Ik heb flink geïnvesteerd, onder andere door rechten voor de uitstoot van CO2 te kopen. Totdat de regels daarvoor flink werden aangescherpt door het ministerie van Landbouw en ik een deel van die rechten weer moest inleveren.

In 2001 kreeg ik problemen met mijn gezondheid. Ik dacht eerst aan een longontsteking, maar na een scan zou blijken dat ik longkanker had. Ik heb anderhalf in het ziekenhuis gelopen, maar er veranderde niets. Een bedrijfskundige zei tegen me: Weet je wat jij mankeert? Jij hebt last van dat fijne stof in de varkensstal. Jij moet weg of je varkens moeten weg. Hij had gelijk.

Dat ik weg zou gaan, was natuurlijk geen optie. Dus de beesten moesten weg. Ik heb m’n varkensbedrijf voor anderhalve ton verkocht aan de provincie en ben overgegaan op een boomkwekerij. Sinds die tijd kweek ik taxus, buxus en minikerstbomen. Tien hectare. De Rabobank heeft me goed geholpen bij de start. Bij Interpolis liet ik me flink verzekeren tegen schade door natuurgeweld. Ik dacht: stel dat we een extreme hagelbui krijgen, dan ben ik in één klap m’n omzet kwijt. Niet wetend op dat moment dat dit echt zou gaan gebeuren.

Vorig jaar vroeg iemand aan me: Waarom ben jij eigenlijk zo zwaar verzekerd tegen natuurgeweld? Dat is helemaal niet normaal in de tuinderswereld. En het is niet nodig ook. Hoe vaak gebeurt dat nu in Nederland: natuurgeweld? Ik heb geïnformeerd bij collegakwekers en besloten te stoppen met de hagelverzekering, omdat er in het recente verleden geen schades waren geweest. Het scheelde mij een heleboel premie.

Begin juni kregen we de eerste extreme regenbui. M’n hele kwekerij stond twee dagen onder water. Vorige week donderdag was het weer raak. Dit keer regen én hagel. Stenen zo groot als eieren. Opnieuw stond de kwekerij onder water. Door de hagel is het complete bedrijf veranderd in een ravage. Ook m’n woonhuis raakte beschadigd. Ik heb twee dagen op het dak gezeten om de boel dicht te krijgen.

NU

Van de kwekerij zijn alle golfplaten kapot. Er zitten grote gaten in. Ook de taxus- en buxusplanten zijn aangetast. Ze zijn verzopen en staan bruin te worden in de grond. Ik houd er niet van om bedragen te noemen, want iemand die slechts voor 200 euro schade heeft, ervaart ook leed. Maar als ik het moet schatten, dan ligt mijn schade op minstens een half miljoen euro. Alleen al aan derving van omzet, omdat ik tot de kerst niets meer kan verkopen.

Ik krijg niets vergoed, want ik heb vorig jaar m’n verzekeringen opgezegd. Als varkensboer ben ik tien jaar bezig geweest om een mooie veestapel op te bouwen. Als boomkweker zou het me vier tot vijf jaar kosten om nieuwe aanplant te realiseren. Pas daarna zou ik weer kunnen gaan verdienen.

Eerder deze week was staatssecretaris Van Dam van Economische Zaken in de buurt. Hij kwam de schade bekijken, maar was eigenlijk te laat. Als je echt een goede indruk wil krijgen, moet je direct de volgende dag komen. Als experts nu hier rondlopen, zeggen ze gerust: Wat is eigenlijk de schade?

Van Dam heeft laten weten dat wij als gedupeerde boeren en tuinders geen schadevergoeding van de overheid krijgen. Dit natuurgeweld valt niet onder het Nationale Rampenfonds, dus komt er geen uitkering, zegt de staatsssecretaris. Hij verwijst naar de verzekeraars. Dat is wel een beetje wrang in mijn geval. Tot vorig jaar oktober had ik een goede dekking tegen dit soort schades. Maar wat zeggen de deskundigen nu: Tja, zóiets heftigs hebben we nog niet eerder meegemaakt.

STRAKS

Ondanks alle narigheid ga ik niet bij de pakken neerzitten. Dat is mijn aard niet. Ik ben strijdvaardig. Altijd geweest. Negentig procent van mijn gewas is kapot. Nieuwe aanplant is op dit moment absoluut geen optie. Ik ga met de bank overleggen over een constructieve oplossing. Deze week is de plaatselijke Rabobankdirecteur een kop koffie bij me wezen drinken. Dat geeft moed.

Komende tijd kan ik mijn personeel niet meer betalen, want er komt geen geld binnen. Hoe het verder moet? Dat is een goeie vraag. Ik heb nog geen tijd gehad om erover na te denken. Afgelopen week heb ik nauwelijks rust gehad. Ik had eerder plannen om een deel van mijn grond te verkopen voor de bouw van chalets. Op dat moment zou ik 17, 18 euro per vierkante meter hebben gekregen. Nu is dat nog slechts 7 euro, door een wijziging van het bestemmingsplan.

Toch hoop ik dat ik een deel van m’n grond kan verkopen. Dan kan ik daarmee m’n schuld afbetalen, want dat gaat de komende jaren niet lukken met de verkoop van taxus en buxus. Ik hoef van de overheid geen grote zak met geld te hebben, maar een klein beetje financiële compensatie voor wat mij en anderen is overkomen, zou fijn zijn. Op Facebook heb ik geschreven: Boeren en tuinders nemen hun zorgplicht voor het produceren van gezond en veilig voedsel voor de consument. Als het dan een keer misgaat door extreme weersomstandigheden, moeten andere partijen, zoals de overheid, ook hun verantwoordelijkheid nemen. Helaas gebeurt dat niet. Met een geintje: Ik stel daarom voor dat Someren uit Nederland stapt en voor een status aparte, een Sonix, gaat.