„Brood en veiligheid: doe dat samen”

Bijna 100 procent van de productie van metaalconstructiebedrijf Vlastuin Group verspreidt zich vanuit Kesteren over landen uit de Europese Unie. Alleen al daarom is directeur Gerrit van Vlastuin hartstochtelijk vóór de euro. Maar verder moet de EU zo veel mogelijk aan de lidstaten zélf overlaten.

Heeft u de afgelopen weken het nieuws rond de brexit nauw gevolgd?

„De laatste maanden heb ik diverse keren met Engelse zakenpartners over het referendum gesproken. Ik wist hierdoor dat een brexit realistisch was. Toch had ik nog de stille hoop dat de Britten uiteindelijk tot hun verstand zouden komen als ze écht dat kruisje zouden zetten. De avond na het referendum ben ik ’s nachts mijn bed uitgegaan om te kijken of de uitslag al bekend was. Dat viel dus tegen. De houding daar is: „Wij hebben Europa niet nodig.” De Britten voelen zich nog steeds een wereldmacht. En ze zijn bereid allemaal persoonlijk iets in te leveren om Engeland te kunnen blijven. Vooral onder ouderen is het sentiment anti-Europa. Die komen echt nog uit een andere tijd. Ik denk dat als het referendum niet nú was gehouden, maar bijvoorbeeld over tien jaar, de uitslag totaal anders was geweest.”

En nu?

„Bij Vlastuin maken we opleggers voor het vervoer van zeecontainers, en tankwagens voor bijvoorbeeld mest, afvalwater of biogas. Onze afzet gaat hoofdzakelijk naar landen uit de Europese Unie. Zeker op het gebied van de tankwagens doen we de laatste jaren ook steeds meer zaken met de Britten. Voor ons is dat dus een interessante markt. De koers van het pond is voor die handel heel belangrijk. Dat wordt nu dus allemaal lastiger. Want door de fors gedaalde koers van het pond moet nu óf onze prijs omhoog, of je moet genoegen nemen met een kleinere marge. Op het gebied van zeecontainers wás Engeland al een heel moeilijke markt. Dat is nu mogelijk einde oefening. En dat is echt jammer, want we waren er juist zo leuk bezig.”

Hoe ervaart u als ondernemer de handel binnen de EU?

„Die handel is enorm vergemakkelijkt door de euro. Wat dat betreft was de handel met Groot-Brittannië altijd al moeilijk, vanwege het fluctuerende pond. We moesten ons altijd al indekken tegen dat koersrisico. Zo bezien wordt de handel met Engeland niet eens zo veel lastiger. We zijn 2,5 jaar geleden met de handel met Groot-Brittannië begonnen. Toen deed het pond 1,15 euro. Afgelopen december was dat 1,40 euro, en daar wordt de handel dus echt een stuk makkelijker van. Nu zijn we in één klap terug onder de 1,20 euro. Het is dus nog niet dramatisch, maar het wordt wel lastiger.”

Waar u als ondernemer de vruchten plukt van de harmonisering binnen de EU, groeit onder burgers de kritiek. Hoe kijkt u daarnaar?

„Ik vind eigenlijk alles best, zolang we de euro maar niet loslaten. Die is voor ons heel belangrijk. Ik denk ook dat Nederlanders en ook Duitsers goed moeten beseffen dat die munt voor onze gegroeide export echt heel bepalend is geweest, vergeleken met de toch dure gulden en mark. Liever zou ik stimuleren dat de Britten en de Scandinavische landen óók richting de euro gaan. Dat zou het voor ons gemakkelijker maken. Persoonlijk zeg ik: je moet met één munt je handel gelijktrekken én een gezamenlijk leger opzetten. Je brood en je veiligheid: dat moet je samen doen.”

Maar geen politieke unie??

„Je moet volgens mij verder zo veel mogelijk aan individuele landen overlaten. Zo’n politieke unie schiet haar doel voorbij. De cultuurverschillen tussen Europese landen zijn heel erg groot. Spanjaarden en Italianen zijn echt totáál anders dan wij. Dat krijg je nooit op één lijn. Die politieke unie kan daarom alleen maar fout gaan. Die kant moeten we dus niet op.”

„Unie moet drastisch hervormen”

Verbijstering proefde SGP-jongerenvoorzitter Willem Pos vorige week vrijdag in de woorden van een Britse vrouw die hij sprak in Londen. Daar maakte hij het referendum van dichtbij mee. „Ze begreep absoluut niet waarom mensen voor een vertrek uit de EU hadden gestemd. Hun kinderen zouden daardoor een minder goede toekomst krijgen.”

De meeste Britse jongeren waren tegen een brexit. Zijn zij inderdaad de dupe van het stemgedrag van hun ouders?

„Als je naar de opkomstcijfers kijkt, kun je niet zeggen dat de ouderen het voor de jongeren hebben bedorven. Veel jongeren zijn niet eens komen opdagen. Als ze echt zo begaan waren met de toekomst van hun land, dan hadden ze moeten gaan stemmen.

Ik vraag me af of Groot-Brittannië echt in een recessie terechtkomt en of veel bedrijven ineens hun kantoor vanuit Londen gaan verplaatsen naar onze Zuidas. De Conservatieven zijn nog vier jaar aan de macht. Die zullen er alles aan doen om de Britse economie aan te jagen.”

Wat betekent de referendumuitslag?

„Deze uitslag was onvermijdelijk. Al sinds de volksraadplegingen in 2005 over de Europese grondwet zien we dat het gevoel van onbehagen van veel kiezers over de EU onvoldoende weerklank vindt onder politici.

Althans, onder Europese politici zoals Commissievoorzitter Juncker en Europarlementariër Verhofstadt. Dat geldt niet voor de SGP. Die heeft sinds jaar en dag een eurokritische houding, net als wij. Bij ons kunnen die kiezers zich wél thuis voelen.

Sterker nog, het Europastandpunt van steeds meer politieke partijen gaat op het onze lijken. Ook zij gaan inzien dat de door velen zo bewierookte EU als federale staat problemen oplevert.

Tijdens ons verblijf in Groot-Brittannië spraken we ook christenen. Hun voornaamste argumenten tegen de EU waren niet religieus geladen. Ze zien de Unie bijvoorbeeld niet als samenzwering van Rome om Europa in zijn greep te krijgen. Het ging hun vooral om thema’s als soevereiniteit en migratie.”

SGP-jongeren „bewondert de moed van de Britten”, schreven jullie in een artikel. „Ondanks mogelijke negatieve gevolgen kiezen zij ervoor een einde te maken aan de Brusselse dominantie, arrogantie en bemoeienis.” Moeten Nederlanders hetzelfde doen?

„Wij zien de EU niet als een soort heilstaat. Wel als een overheid die christenen moeten gehoorzamen. Wij willen niet dat Nederland uit de EU vertrekt. Wij bevinden ons in een compleet andere positie dan Groot-Brittannië. Ons land ligt wél op het continent, al zullen weinigen zich Europeaan voelen. Onze bevolking en economie zijn veel kleiner. Wij zijn sterk afhankelijk van Duitsland. Zolang dat land in de EU en de eurozone blijft, zou een ”nexit” ons in een lastig parket brengen.”

Wat moet er dan wel gebeuren?

„De EU moet drastisch hervormen. Zo dient de Europese Commissie flink af te slanken. En we moeten het hele takenpakket van de EU tegen het licht houden en ons bij iedere taak afvragen: moet die per definitie door de EU worden gedaan? Of kunnen de lidstaten die beter zelf uitvoeren? Denk bijvoorbeeld aan onderwijs- of abortusbeleid. De Unie moet, kortom, terug naar waar ze voor is opgericht: het bevorderen van economische samenwerking tussen soevereine staten.”

Hoe moet Nederland zich opstellen in de EU?

„Constructief. Als handelsnatie moeten wij zoeken naar mogelijkheden om via de Unie de handel te bevorderen.

Nederland moet zich tegelijkertijd verzetten tegen het streven naar een steeds hechtere Unie. Niet ál te enthousiast zijn over Europa: de Unie is een middel, geen doel op zich. En ons land dient zich niet eenzijdig op de EU te richten. Internationale samenwerking kan ook via andere organisaties die meer op één taak zijn gericht en die geen superstaat willen worden. Zoals de NAVO. Laat ons land maar eens gaan voldoen aan de financiële verplichtingen die we in dat kader hebben en dus fors extra investeren in defensie.”

„Door EU wordt de mens bewierookt”

De trein van een verdergaande Europese integratie denderde maar door, zegt A. Verwijs uit Wijk en Aalburg. En dat ondanks de ontevreden signalen van burgers. „Hopelijk komt daar met de brexit verandering in.”

Verwijs is secretaris van de Landelijke Stichting ter bevordering van de Staatkundig Gereformeerde beginselen en reageert vanuit die functie op het Britse nee tegen de EU.

Wat heeft de uitslag reformatorische christenen te zeggen?

„Wat binnen een deel van de gereformeerde gezindte lange tijd voor onrealistisch en onmogelijk werd gehouden, is nu gebeurd: een land als het Verenigd Koninkrijk is uit de EU gestapt. Het bewijst maar weer dat we ons niet moeten laten leiden door de heersende mening. We moeten ons steeds afvragen of iets naar Gods Woord is. Zo niet, dan dienen we het af te wijzen. Onafhankelijk van wat anderen daarvan zeggen.”

In hoeverre is het standpunt binnen de gereformeerde gezindte ten opzichte van de EU de laatste decennia gewijzigd?

„Uit de ingenomen standpunten en het stemgedrag blijkt dat de opstelling van de SGP helaas in de loop van de tijd gekanteld is van principieel eurosceptisch naar positief-kritisch.

De SGP mist een helder en principieel anti-Europabeleid waarin supranationale bevoegdheden en organen worden afgewezen. De partij wil slechts bepaalde delen van EU-bevoegdheden weer terughalen naar de lidstaten. Dit denkt men te bereiken via kritisch meedenken en -besturen. Feitelijk bouwt de SGP zo mee aan het moderne Babel. Hopelijk komt er nu bij de partij een wederkeer tot haar oorspronkelijke uitgangspunten.”

Na de brexit nu een ”nexit”?

„Ja, liever vandaag dan morgen. De Landelijke Stichting pleit er al vele jaren voor dat Nederland de EU zal verlaten. Of in ieder geval de Europese samenwerking zal reduceren tot een zuiver intergouvernementele samenwerking. Weg met het supranationale. Weg met het Europees Parlement en de Europese Commissie. Wij zijn voor een nexit. De in de loop van de jaren overgehevelde soevereiniteit moet weer terugkomen naar Nederland.”

Waarom zijn we beter af zonder de EU?

„Wij mogen ons land niet door nauwe verbonden vastketenen aan antichristelijke machtsconcentraties. Dus ook niet aan de EU. In de grondslag van de EU en in de praktijk wordt de in Adam gevallen en verdorven mens bewierookt. De EU is gebaseerd op humanistische verdragen waarin volkssoevereiniteit het uitgangspunt is en waarin aan de Franse Revolutie met haar leus over vrijheid, gelijkheid en broederschap hulde wordt gebracht.

De eurofielen vertrouwen op de menselijke rede, overlegkunst en op gesloten Europese verdragen. En ze achten –hoe hoogmoedig– zich blijvend verzekerd van een Europese ‘heilstaat’, waarin vrede, welvaart, vrijheid, gelijkheid, rechtvaardigheid en solidariteit zullen heersen. Daarmee miskennen ze openlijk God en de waarheid van Zijn Woord. Daar kan nooit zegen op rusten. Daarom moeten we breken met de EU.”

Is een referendum over de EU een goede opstap naar een nexit?

„Een correctief referendum moeten we principieel van de hand wijzen als een vorm van volkssoevereiniteit. Ook zien we liever geen raadplegende referenda, maar daartegen bestaan geen onoverkomelijke principiële bezwaren. Beter is het als de Nederlandse regering zelf met een voorstel voor een nexit komt.”

Waarschijnlijk gebeurt er niets in Nederland: geen referendum, geen nexit. Wat moet dan volgens u de opstelling zijn ten opzichte van de EU?

„In ieder geval niet meesturen, omdat de EU als supranationale organisatie principieel moet worden afgewezen en opgeheven. Wel moet er worden gezorgd voor een goede Bijbelse voorlichting aan de Nederlandse burgers in de hoop dat ze zo steeds meer het on-Bijbelse van de Europese Unie gaan inzien. Ja, mocht er een wederkeer komen tot de God van onze vaderen. Tot Hem, Die de zelfstandige staat van de Nederlanden als een schutsmuur rond de kerk van de Reformatie heeft doen ontstaan.”