De paus ontving de Nederlandse premier woensdagochtend in Vaticaanstad. Rutte was op audiëntie wegens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie.

De belangrijkste thema’s die besproken werden waren de vluchtelingencrisis, Europa en de positie van christenen in het Midden-Oosten. „De Rooms-Katholieke Kerk en de andere christelijke kerken kunnen natuurlijk heel goed bestaan naast het islamitische geloof”, zei de minister-president na afloop van de ontmoeting met de paus. „We hebben besproken dat door de strijd in Syrië en de opkomst van IS, die we nu aan het terugdringen zijn, christenen daar echter wel gevaar lopen.”

De paus heeft Rutte niet gevraagd om een specifieke Europese aanpak om het leed van de christenen in het Midden-Oosten te verlichten. „Wel hebben we besproken dat het van belang is dat alle christelijke kerken betrokken zijn, en dat we alles moeten doen om de situatie te stabiliseren.”

Economische vluchtelingen

Beiden spraken ook over de vluchtelingencrisis. „Wat dat betreft hebben we gezegd dat de vluchtelingen die via Griekenland Europa naderen een andere groep zijn dan degenen die de oversteek naar Italië maken. De vluchtelingen die via Turkije en Griekenland komen, maken grote kans om asiel te krijgen. De andere groep bestaat vooral uit economische vluchtelingen. Wij vinden dat we economische vluchtelingen ook moeten kunnen terugbrengen, zodat we plek houden voor echte vluchtelingen.”

Bij de uitreiking van de Karelsprijs aan de paus in mei sprak Franciscus strenge woorden over Europa. Het continent zou vermoeid en in zichzelf gekeerd zijn. „Maar in die prachtige toespraak zei de paus ook dat Europa een enorm potentieel heeft. Ik heb hem verteld hoe wij onder andere de strijd tegen de werkloosheid invullen.”

Rutte, die hervormd is, liet zich lovend uit over de Rooms-Katholieke Kerk. „Deze wereldwijde organisatie probeert in moeilijke omstandigheden het goede te doen. Kijk naar het Midden-Oosten, waar christenen echt gevaar lopen, en waar de Rooms-Katholieke Kerk probeert stabiliteit te brengen en de stem van de redelijkheid wil zijn. Paus Franciscus toont zich bescheiden, straalt eenvoud uit en stelt grote wijsheid tentoon. De combinatie van een eeuwenoude, wijdvertakte organisatie en zo’n nummer één, om het zo te zeggen, leidt ertoe dat deze kerk een ongelooflijke impact heeft in de wereld.”

Rutte heeft de paus niet uitgenodigd voor een bezoek aan Nederland. Die taak is voorbehouden aan de bisschoppenconferentie. „Maar als de paus zou komen, is hij zeer welkom en maken we er een bijzonder bezoek van.”

Rutte sprak ook met Pietro Parolin, de staatssecretaris van de Heilige Stoel, feitelijk de tweede man in het Vaticaan. De premier werd tijdens het bezoek vergezeld door Jaime de Bourbon de Parme, Nederlands ambassadeur bij de Heilige Stoel.