Christen in China ervaart onvrijheid sterk
Sinds het aantreden van president Xi Jinping in 2012 worden in China de touwtjes voor christenen weer aangehaald. In bepaalde delen van het land is er volgens deskundigen weer sprake van regelrechte christenvervolging.
De lijst met incidenten is lang. Alleen vorig jaar al noteerde de Amerikaanse organisatie China Aid tientallen incidenten, waarbij de overheid al dan niet gewelddadig optrad tegen christenen. Niet dat alleen zij het zwaar hebben in het autoritair aangestuurde China, maar China Aid heeft hoofdzakelijk christenen in haar netwerk.
Dat christenen niet overal in China openlijk bijeen kunnen komen, is al tientallen jaren een feit. Al waren er uitzonderingen: de door de overheid gecontroleerde Drie-Zelfkerk had in de meeste steden een of meerdere kerkgebouwen. Daarnaast was er vooral in de afgelopen twintig jaar sprake van een enorme groei van vrije kerken. In veel gevallen werden die door de Chinese regering getolereerd.
In Zheijang, een provincie aan de oostkust van China, keerde vorig jaar het tij. De autoriteiten besloten tot handhaving van het verbod op religieuze uitingen in de publieke ruimte. Inmiddels is ruim 90 procent van de christelijke bedehuizen ontdaan van het kruis op de toren of het dak. Volgens China Aid, dat vorige week zijn jaarverslag presenteerde, werden bij die overheidsacties tientallen kerkleiders opgepakt. Andere gebieden waar het overheidsoptreden tegen christenen sterk toenam, waren Guangdong, Guizhou, Guangxi, Sichuan, Xinjiang en Tibet.
Noord-Korea
De Amerikaanse organisatie constateert dat de huidige president van China buurland Noord-Korea als een modelstaat ziet. Daar heeft de overheid controle over vrijwel alles wat er gebeurt. Om die reden wil president Xi niet alleen corruptie aanpakken, maar ook religieuze leiders, politieke dissidenten, mensenrechtenactivisten en niet-gouvernementele organisaties. Zij hebben ofwel een ander moreel kompas dan het socialistische gedachtegoed van de Chinese staat, of ze willen zich om andere redenen niet voegen in het keurslijf van de regering.
Het socialistische keurslijf moeten kinderen al passen tijdens hun schooljaren. Om die reden verbood de overheid vorig jaar nog eens nadrukkelijk elke religieuze activiteit op scholen. De autoriteiten sloten een aantal kerkelijke zomerkampen en ook zondagsscholen werden aangepakt door de politie. Op universiteiten moeten studenten een vragenlijst invullen over hun religieuze opvattingen, zodat de overheid hen zo nodig in de gaten kan houden.
Volgens China Aid worden mensenrechten in China momenteel net zo ernstig geschonden als tijdens de Culturele Revolutie tussen 1966 en 1976. Mensenrechten en de rechtsstaat in China zijn gereduceerd tot op het niveau van een van de donkerste perioden uit de recente geschiedenis, meent China Aid. „De geloofsvervolging, in het bijzonder gericht tegen huiskerken, was daarmee vorig jaar ernstiger dan ooit.”
China Aid is luis in de pels
De Amerikaanse organisatie China Aid werd in 2002 opgericht door de Chinees-Amerikaanse dissident Bob Fu. Hij moest in 1996 zijn geboorteland ontvluchten en vestigde zich een jaar later in de Verenigde Staten. Vanuit Midland, in Texas, stuurt hij tegenwoordig zijn organisatie aan.
Bob Fu volgde een universitaire studie in Engelse literatuur, maar raakte na de bloedig neergeslagen studentenprotesten van 1989 teleurgesteld in de Chinese politiek. Enige tijd later werd hij christen. Gaandeweg kwam Fu in een lastig parket. Toen zijn vrouw zwanger werd zonder de vereiste overheidstoestemming daarvoor, vluchtte het echtpaar naar het buitenland.
Ook in Amerika worden Fu en zijn organisatie met argusogen gevolgd door de Chinese geheime dienst. Tijdens een bezoek aan Nederland vorig jaar stelde Fu dat de Chinese autoriteiten hem als staatsgevaarlijk beschouwen.
