Volgens de krant staat het verdienmodel van de partijen onder druk doordat er minder contributie binnenkomt en ze tegelijkertijd minder subsidie ontvangen. De hoogte van de overheidsbijdrage is onder meer afhankelijk van het ledental, naast een vast deel en een deel dat afhankelijk is van de hoeveelheid zetels in de Tweede Kamer.

Het op ledental gebaseerde deel is ieder jaar een vast bedrag (bijna 1,9 miljoen in 2015), dat wordt gedeeld door het totale aantal leden van alle politieke partijen. Doordat CDA, VVD en PvdA sneller krimpen dan de rest, blijft er voor hen steeds minder over.

Hoogleraar staatsrecht van de Radboud Universiteit Paul Bovend’eert zegt in de krant dat de partijen terecht aan de bel trekken. Hij wijst erop dat een gezond partijsysteem van groot belang is voor de democratie.

Om het huidige democratische systeem niet in gevaar te brengen, moet er een oplossing komen voor de financiële tegenspoed, aldus de hoogleraar. Volgens hem moeten partijen meer aan fondsenwerving doen. Ook zouden partijen moeten proberen donaties binnen te halen van sympathisanten. „Zonder dat men een lidmaatschap hoeft aan te gaan.” Volgens Bovend’eert is verder de helpende hand van de overheid onmisbaar.

Penningmeesters van de partijen pleiten voor een aanpassing van het subsidiesysteem, dat volgens hen te sterk leunt op het aantal leden en Kamerleden.

De teruglopende ledenaantallen gaat ook de jongerenorganisaties van politieke partijen niet voorbij. De meeste organisaties verliezen leden, blijkt uit de rondgang van de Volkskrant.

PerspectieF-voorzitter Erik-Jan Hakvoort (ChristenUnie) vraagt zich af of het tij nog te keren is. „Men wil gewoon geen lid meer worden. Mensen liken tegenwoordig. Ze willen zich niet meer inschrijven en een stickertje op hun hoofd geplakt krijgen.” Het is volgens hem tijd voor een ander systeem: „We moeten een manier vinden om mensen op een vrijblijvende basis aan ons te binden.”