Recensie: Vincent van Laar speelt Reincken, Bruhns en Lübeck
Laat ik met de deur in huis vallen: deze cd is verplichte kost voor de liefhebber van Noord-Duitse barokke orgelmuziek.
Vincent van Laar verstaat de kunst om een fijnzinnig muzikaal verhaal te vertellen, waarbij de grote lijnen niet verloren gaan. Zelfs als het gaat om de grootste overgeleverde koraalfantasie: het achttien minuten durende ”An Wasserflüssen Babylon” van Johann Adam Reincken. Behalve dit meesterwerk laat Van Laar ook Reinckens andere, minder bekende koraalfantasie horen: ”Was kann uns kommen an für Noth”. Samen met de koraalfantasieën van Bruhns en Lübeck wordt zo het grootste deel van het schijfje gevuld met muziek die tot de compositorische top van de Noord-Duitse orgelkunst hoort. De koraalfantasie gold als het toppunt van orgelkunst: regel voor regel wordt een koraal uitgebeend, waarbij de mogelijkheden van een groot stadsorgel worden uitgebuit. Het Groningse Martiniorgel is dan een ideaal instrument: zowel het plenumgeweld als een schier oneindige poëtische kleurenrijkdom zijn voorhanden.
Als ik nog iets te wensen had: het programma zou prettiger luisteren als er meer afwisseling gecreëerd was door bijvoorbeeld de preludia van Bruhns aan het begin, midden en eind te zetten. Doordat alles per componist is gerangschikt, krijg je meteen de twee grote koraalfantasieën van Reincken achter elkaar voorgeschoteld, die Van Laar vooral in creatieve, kleinere registercombinaties speelt. In deze bescheiden klanken is de opname overigens prachtig; in het plenum overtuigen de microfoons iets minder.
Als laatste: het zeer zuinige boekje is uitsluitend in het Nederlands geschreven. Van Laar verdient een internationaal publiek!
Reincken, Bruhns en Lübeck – Vincent van Laar, Martinikerk Groningen; Stichting Groningen Orgelland (SGO 072-0216); € 10,-; www.groningenorgelland.nl
Johann Adam Reincken
Nicolaus Bruhns
Vincent Lübeck