Alleen tbs voor Bart van U., geen celstraf
ROTTERDAM. Bart van U. (40) is woensdagmiddag veroordeeld tot tbs met dwangverpleging. Dat vonniste de rechtbank in Rotterdam.
De rechter legt hem geen celstraf op. Hij is volgens de rechtbank volledig ontoerekeningsvatbaar. „Hij is ernstig ziek en extreem gevaarlijk en moet een zeer lange behandeling ondergaan.”
Van U. heeft op „zeer gewelddadige wijze” het leven van oud-minister Borst en zijn zus Loïs om het leven gebracht. De rechter vindt echter dat die twee misdrijven hem niet kunnen worden toegerekend vanwege zijn ziekte.
Van U. heeft zowel Borst als zijn zus opzettelijk gedood, vindt de rechtbank. ,In beide gevallen heeft hij gehandeld in een plostelinge gemoedsopwelling. Er is daarom sprake van doodslag en niet van moord.”
Bij Van U. was tijdens de misdrijven ,sprake van een massale doorwerking van zijn ziektebeeld.”
Met het vonnis kiest de rechtbank een andere lijn dan het openbaar ministerie. Die vindt dat Van U. sterk verminderd toerekeningsvatbaar is, en dus niet geheel ontoerekeningsvatbaar.
Van U. kan hebben gehandeld vanuit ,reële” gedachten, bijvoorbeeld dat hij bang was dat hij de Rotterdamse woning in verband met een verbouwing moest verlaten waar hij en zijn zus Loïs woonden. Toch vindt de rechtbank dat er te weinig grond is om Van U. dan voor enige mate toerekeningsvatbaar te verklaren.
Over het doden van de twee vrouwen zei de rechtbank woensdag: ,Hij heeft hen het meest fundamentele recht, het recht op leven, ontnomen. Door zijn zus te doden, heeft hij zijn familie ernstig en onherstelbaar leed bezorgd. De dood van mevrouw Borst, minister van Staat, heeft Nederland en de rechtsorde ernstig geschokt. Tijdens haar leven stond Borst voor een waardig levenseinde. Van U. heeft Borst een waardig einde ontnomen.”
De rechtbank schat in dat Van U. ,zeer langdurig, jarenlang” behandeld moet worden.
Van U. heeft bekend oud-minister Borst (81) en zijn eigen zus Loïs (43) met messteken te hebben omgebracht. Deskundigen van het Pieter Baan Centrum verklaarden Van U. sterk verminderd toerekeningsvatbaar.
Het openbaar ministerie (OM) eiste twee weken geleden acht jaar cel en tbs tegen Van U. De Rotterdammer, die een reformatorische achtergrond heeft, heeft verklaard dat hij op 7-jarige leeftijd op zijn ziekbed een „goddelijke opdracht” kreeg om degene te doden die verantwoordelijk is voor euthanasie.
Hij beweerde dat hij zijn zus Loïs doodde, omdat die hem treiterde.
Advocaat tevreden
Advocaat mr. Noëlle Pieterse is „heel tevreden” met het vonnis van de Rotterdamse rechtbank. Net als de advocaat vindt ook de rechtbank dat Van U. geheel ontoerekeningsvatbaar moet worden verklaard. „Dit vonnis biedt de mogelijkheid om Bart van U. meteen te laten behandelen in een tbs-kliniek”, stelt Pieterse.
De advocate sprak woensdagmiddag kort met Van U. „Hij kan het vonnis nog niet helemaal bevatten. Hij was ervan overtuigd dat hij levenslang zou krijgen. Later deze week ga ik nog bij hem langs om rustig over het vonnis te praten.”
De advocaat zegt zich voor te kunnen stellen dat het burgers verbaast dat iemand die twee mensen ombrengt, geen celstraf krijgt. „Maar onderschat tbs niet. Je weet niet wanneer een tbs-behandeling eindigt. Zo’n behandeling kan lang duren.”
Een zegsvrouw van het openbaar ministerie (OM) zegt het vonnis van de rechtbank te gaan bestuderen. Ze wil niet spreken van een teleurstelling. ,Dit is zo’n zaak waar je niet zomaaar kunt spreken over teleurstelling over een vonnis. De rechtbank heeft een andere overweging gemaakt dan het openbaar ministerie.”
Het OM stelde twee weken geleden dat Van U. sterk verminderd toerekeningsvatbaar zou moeten worden verklaard. Het OM eiste toen acht jaar cel en tbs.
Niet uitgesloten is dat het OM in beroep gaat tegen het vonnis. Daar heeft het twee weken de tijd voor.