Zevenbergen, ouderling van de oud gereformeerde gemeente in Nederland te Alblasserdam, sprak donderdagavond in Veenendaal tijdens de voorjaarsvergadering van de Kontaktvereniging van Leerkrachten en Studenten (KLS), een reformatorische lerarenvereniging.

Zevenbergen merkte op ervan overtuigd te zijn dat de kanttekeningen bij de Statenvertaling een betrouwbare gids vormen voor de Bijbellezer. „Toch zal degene die zich enigszins inleeft in de gemiddelde hedendaagse jongere, moeten erkennen dat de taalkloof ook hier aanwezig is”, voegde hij eraan toe. De neerlandicus wees op moeilijke woorden als ”baggen” en ”tribuut”, waarbij ook de uitleg volgens hem niet genoeg verduidelijkt. Verder noemde hij woorden als ”hovaardig”, ”zwijmeling” en ”verve”, die niet uitgelegd worden. Daarnaast verwees hij naar moeilijke zinsconstructies, zoals die van de kanttekeningen bij 1 Korinthe 11:26 en bij Hebreeën 2:6.

Zevenbergen: „Het valt niet te ontkennen dat de taal van de Statenbijbel en de taal van de kanttekeningen nadere uitleg vragen. Dat geldt voor jongeren met een beperkte woordenschat, maar ik denk dat het ook voor vele ouderen geldt.” Dat voert tot de conclusie dat veel jongeren daardoor de bedoeling van een bepaald Bijbelgedeelte niet doorgronden, zei hij. „Onbegrip leidt vervolgens op den duur tot het achterwege laten van of het minimaliseren van het Bijbellezen.”

Om er zo veel mogelijk voor te zorgen dat jongeren niet vervreemd raken van de Statenvertaling is de Bijbel met uitleg tot stand gekomen, aldus Zevenbergen, die hier zelf ook bij betrokken was. „De Bijbel met uitleg bevat geen nieuwe vertaling, maar de oude Statenvertaling met specifieke toelichting voor een specifieke doelgroep.”

De docent gaf aan dat de Bijbel met uitleg een ander karakter heeft dan de Bijbel met kanttekeningen. „De kanttekeningen zijn primair gericht op de verantwoording van de vertaling en de samenhang in Gods Woord. De uitleg in de Bijbel met uitleg is slechts parafraserend en gericht op verheldering van wat er staat, niet meer en niet minder.” Naar zijn mening is er in de Bijbel met uitleg op geen enkele manier voorrang gegeven aan specifieke leeraspecten van een van de kerken van gereformeerde belijdenis.

Zevenbergen zei niet het idee te hebben dat de Bijbel met uitleg de Bijbel met kanttekeningen verdringt. „Mijn waarneming is dat de meeste jongeren in mijn omgeving de Bijbel met kanttekeningen –helaas– niet lezen.”

Stimuleren

L. J. van Belzen MA, wetenschappelijk medewerker van de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS), sprak over de waarde van de kanttekeningen. De Statenvertalers hebben willen voorkomen dat hun vertaling een verklaring van de Bijbel zou worden, zei hij. „Ze lieten de vertaling voluit vertaling. De verklaring plaatsten de Statenvertalers waar nodig in de kanttekeningen.”

Het is daarom ook belangrijk om de Statenvertaling inclusief de kanttekeningen te gebruiken. „Vaak kan het raadplegen van de kanttekeningen al verder helpen om de betekenis van de tekst beter te begrijpen. De klacht dat de Statenvertaling zo moeilijk te begrijpen is, had voor een belangrijk deel voorkomen kunnen worden wanneer brede lagen van het kerkvolk niet vervreemd zouden zijn geraakt van de kanttekeningen.”