Recensie: Piet van Egmond legt Matthäus Passion uit
Piet van Egmond (1912-1982) is onder de jongere generatie vooral nog bekend als organist die vanuit de Prinsessekerk in Amsterdam met zijn virtuoze en eigenzinnige improvisaties, inclusief kerkklokken en ruwe stormen, naam maakte.
Minder bekend is dat de musicus zijn leven lang intensief bezig was met de Matthäus Passion van Bach. Als organist van het Concertgebouw (vanaf 1933) speelde hij de orgelpartij van het werk onder dirigenten als Willem Mengelberg en Eduard van Beinum. Vanaf 1936 voerde hij ook als dirigent Bachs meesterwerk veelvuldig uit.
Daarbij maakte Van Egmond iedere keer weer studie van de partituur, waardoor hij gaandeweg een eigen, dramatische visie op de passion ontwikkelde. Daar kon hij boeiend en aanstekelijk over vertellen, zo blijkt uit de vierde cd ”Facetten” die de Stichting Piet van Egmond Documentatiecentrum uitgaf. Het gaat om opnamen van het AVRO-tv-programma ”Voor de vuist weg” uit 1965 en van een EO-tv-uitzending uit 1973 waarbij Van Egmond voorafgaand aan een concert in Amsterdam een uur toelichting gaf.
Met zijn karakteristieke stem en met gebruikmaking van de piano neemt de musicus zijn gehoor mee langs de hoogtepunten van de Matthäus, zoals het koor ”Sind Blitze” en de aria ”Erbarme Dich”. Met grote kennis van zaken en respect voor het Bijbelverhaal weet Van Egmond nieuw licht op allerlei passages te werpen.
De ‘uitsmijter’ van de cd is een improvisatie van Van Egmond uit 1959 waarbij hij op het schreeuwerige orgel van de Amsterdamse Prinsessekerk op eigenzinnige wijze het openingskoor van de Matthäus verweeft met ”Daar juicht een toon”.
Piet van Egmond – Facetten 4; Stichting Piet van Egmond Documentatiecentrum (CDSPED04); € 14,-; www.pietvanegmond.nl
EO-tv 1973
EO-tv 1973
NCRV-uitzending 1959