In Amsterdam tekende de PKN woensdag een samenwerkingsovereenkomst met CityKerk. Het betreft een pioniersplek in de voormalige Oosterkerk. Het project, waaraan ds. Tim Vreugdenhil verbonden is, richt zich, bijvoorbeeld met ”Stand-up Theology”, op hoogopgeleide dertigers.

Met plekken als CityKerk wil de PKN door heel Nederland, in steden en dorpen, „vernieuwende vormen van kerkzijn” laten ontstaan, gericht op mensen die niet meer bij een kerk betrokken zijn. De eerste projecten werden zeven jaar geleden vanuit de landelijke kerk geïnitieerd. Nu begeleidt en stimuleert de PKN initiatieven die door plaatselijke kerken worden gedragen, zegt Martijn Vellekoop, coördinator pionieren bij de PKN.

Na zeven jaar vijftig plekken, eind dit jaar moeten het er honderd zijn. Dat gaat snel.

„In het begin waren het een paar plaatsen, zoals BOEI 90 in Den Haag en IJburg in Amsterdam. In 2012 heeft de PKN-synode besloten dat nieuwe vormen van kerkzijn echt de ruimte krijgen, het jaar erop stond het in het beleidsplan van de Dienstenorganisatie. Toen raakte alles in een stroomversnelling. Het is spannend of we dit jaar de honderd gaan halen. We hopen het. Er zijn in ieder geval al enkele tientallen projecten in voorbereiding.”

Hoe ziet een pioniersplek er doorgaans uit?

„Het kan van alles zijn: een SRV-wagen die rondrijdt in een wijk in Almere of een kliederkerk voor jonge gezinnen in het Friese Gaastmeer. Er wordt heel veel geëxperimenteerd. Lang hebben we als christenen gedacht dat het houden van een kerkdienst het meest voor de hand ligt om het Evangelie te verspreiden. Maar dan krijg je mensen die toch al van een kerkdienst houden. Het kan ook anders. In een achterstandswijk in Den Haag is Bettelies Westerbeek begonnen met een moestuin.”

Welke link is er dan met het Evangelie?

„Het begint met dienend liefhebben, aanwezig zijn, mensen leren kennen. Daar zijn we van overtuigd: je kunt het Evangelie pas delen als je een relatie hebt met iemand. Na verloop van tijd kunnen op een natuurlijke manier gesprekken over het geloof ontstaan. Cruciaal is hoe de pionier zelf in zijn geloof staat. En of hij dat binnen zijn team kan delen.”

Is er wel het doel om te komen tot bijvoorbeeld geregelde kerkdiensten?

„Het doel is een christelijke gemeente waar mensen elkaar ontmoeten en het geloof delen, maar het hoeft niet op een kerk te lijken. Bijeenkomsten hoeven niet per se op zondag te zijn. Het kan ook een inloophuis op donderdagavond zijn.”

Wat hebben jullie na zeven jaar geleerd?

„Het gebeurt echt dat nieuwe mensen het christelijk geloof omarmen. Dat geeft hoop. Tegelijk worden pioniersplekken meestal niet zo groot als we eerst dachten. Het gaat eerder om tientallen dan om honderden mensen. Én het heeft tijd nodig, vaak vijf tot tien jaar, voor een plek op eigen benen kan staan.”

Lees ook:

Pionieren als Petrus (Reformatorisch Dagblad, 11 april 2015)

Preken voor zoekers in Vinex-wijk, (Reformatorisch Dagblad, 24 april 2015