Huisbezoek: mooi en moeilijk werk als onderherder
NIJKERK. ”Huisbezoek, mooi en moeilijk”, dat was het thema van de landelijke ambtsdragersconferentie van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), die zaterdag in Nijkerk plaatsvond. Spreker dr. J. W. van Pelt zette uiteen dat niet het doel van huisbezoek is veranderd, maar het karakter in het tijdperk van internet en sociale media.
Dr. Van Pelt, christelijk gereformeerd predikant te Oud-Beijerland, stelde tegenover de zestig ambtsdragers in zijn inleiding dat het vroeger in de Christelijke Gereformeerde Kerken niet ongewoon dat ’s zondags vanaf de kansel werd afgekondigd wie er huisbezoek kreeg. De veronderstelling was dat ieder sowieso thuis zou zijn en bereid was de broeders te ontvangen. Het huisbezoek draaide om slechts één vraag: „Hoe is uw verhouding met de Heere?”
Volgens dr. Van Pelt konden ambtsdragers zich beperken tot die centrale vraag, omdat gemeenteleden elkaar goed kenden. Thans is het onmogelijk te focussen op die ene vraag, omdat vragen over inkomen, gezondheid, huwelijk en relaties en leerstellige kwesties aan de orde moeten komen. Ondanks de noodzakelijke aandacht voor allerlei problemen in de privésfeer mag volgens dr. Van Pelt het huisbezoek niet versmald worden tot louter crisispastoraat.
Opzieners
In zijn lezing gaf dr. Van Pelt eerst een Bijbelse fundering aan het huisbezoek, en vervolgens een historisch overzicht. Hij vond het Bijbelse beeld van Opperherder en onderherder de beste metafoor. „In het Nieuwe Testament worden de herders ook opzieners genoemd. Opzieners zijn geen controleurs, maar mensen die liefdevol toezien of omzien en zo waken over het welzijn van de gemeenteleden”, aldus dr. Van Pelt.
In zijn historisch overzicht schetste dr. Van Pelt de overgang van de middeleeuwen naar de Reformatie, waarbij het huisbezoek de plaats gaat innemen van de biecht. In de gereformeerde traditie wordt volgens dr. Van Pelt het huisbezoek nauw betrokken op de tucht rondom deelname aan het heilig avondmaal.
Avondmaal
De synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken besloot in 2001 het huisbezoek los te koppelen van het heilig avondmaal. Hoewel dr. Van Pelt hiervoor begrip toonde, wees hij op het gevaar dat het huisbezoek kan verzanden in een grote hoeveelheid ingewikkelde pastorale problematiek, ten koste van de centrale vraag naar de verhouding met God.
„De gereformeerde visie op het huisbezoek in het licht van deelname aan het heilig avondmaal is een waardevolle traditie, en die lijn mag niet gemakkelijk worden opgegeven. Het kan niet zo zijn dat gemeenteleden met hun geloofsleven geheel aan zichzelf worden overgelaten. Daarom is het goed als er zowel onderlinge betrokkenheid als ook ambtelijk toezicht is”, aldus dr. Van Pelt.
Aan het slot van zijn lezing gaf de predikant praktische aanwijzingen hoe in het huidige tijdsgewricht het huisbezoek gestalte kan worden gegeven. Hoewel ambtsdragers altijd als ambassadeurs van de Opperherder optreden, kunnen zij wel gepast gebruikmaken van inzichten uit de communicatiewetenschap of moderne media. Volgens dr. Van Pelt kan geestelijk leidinggeven in deze tijd ook best meer de vorm van coachen aannemen.
Praktische vragen
Tijdens de bespreking kwamen veel praktische vragen aan de orde. Meerdere aanwezigen vroegen de inleider over de gevaren van het ambt in de relationele sfeer, bijvoorbeeld een bezoek aan alleenstaanden.
Dr. Van Pelt verwees naar enkele synoderapporten en de gedragscode. Het synoderapport ”Vrouw en dienst” bleek bij veel aanwezige ambtsdragers niet bekend. Volgens dr. Van Pelt bevat dit rapport waardevolle adviezen.
Ds. P. van Duijvenbode, voorzitter van het Landelijk Comité ter voorbereiding van Ouderlingen- en Diakenenconferenties van de Christelijke Gereformeerde Kerken, benadrukte in zijn openingswoord het belang en de noodzaak van toerusting van ambtsdragers. Op twaalf plaatsen verspreid over het land zullen er toerustingbijeenkomsten worden gehouden. Het blad Ambtelijk Contact is qua lay-out geheel vernieuwd.