De roem van The Edge verspreidt zich ook internationaal. Zo sleepte het kantoorgebouw dinsdag een internationale duurzaamheidsaward in de wacht, evenals een publieksprijs.

Harry Vlaardingerbroek, van accountants- en adviesorganisatie Deloitte, voelt zich elke keer „trots en tevreden” als hij in The Edge aan het werk is. „Niet alleen omdat het kantoor zo duurzaam en innovatief is, maar ook omdat het door het licht en de ruimte zo heerlijk is om in te werken. En daar gaat het uiteindelijk toch om”, vindt de directeur vastgoed en facilitair management van Deloitte.

Al in 2006 ontstonden de eerste plannen voor The Edge, vertelt Jan Hein Tiedema, algemeen directeur van OVG Real Estate, de ontwikkelaar die het kantoorgebouw realiseerde. Het gaf hem een „enorme voldoening” dat er na acht jaar in mei 2015 zo’n duurzaam resultaat is neergezet. De score voor het gebouwenkeurmerk van Breeam –dat de duurzaamheid van een gebouw in kaart brengt– was van net geen 100 procent (zie ook kader ”Label geen doel, maar een middel om te verduurzamen”).

Dat resultaat bleef niet onbekend. Want er zijn zelfs mensen die er een baan voor zoeken bij Deloitte, stelt Edwin van Eeckhoven van adviesbureau C2N. „Men wil dan in The Edge werken.” Van Eeckhoven, die als expert de Breeamcertificering begeleidde, denkt dat het geheim van The Edge ligt in de betrokkenheid van alle partijen. „Dan heb je samen één doel. Alleen op die manier kun je een gebouw maken dat tot in alle vezels duurzaam is. Vooral de volledige toewijding van Deloitte is uniek. Als huurder van het pand durfde het de risico’s voor de duurzame investeringen te nemen.”

De ontwikkeling van The Edge is gestart op verzoek van Deloitte, vertelt Vlaardingerbroek. „Een van de doelstellingen van Deloitte is duurzaamheid, en we wilden dat ook vertalen in de huisvesting.”

Geen 100 procent

Waarom The Edge niet de volle 100 procent haalde voor het gebouwenlabel? Vlaardingerbroek: „Dat is vrijwel onmogelijk. Je moet soms keuzes maken die de score beïnvloeden. Bij Breeam haal je credits op negen verschillende thema’s. Daarbij geldt: een credit bij het ene thema kan leiden tot een lagere score op een ander thema. Het was al een gigantische uitdaging om de huidige score te bereiken (zie kader ”Technische en duurzame feitjes”, MK).”

Overigens is de maximale score voor het keurmerk niet 100 procent, maar 110 procent, vertelt Breeamexpert Van Eeckhoven. „Dit komt doordat er 10 procent aan innovatiepunten te verdienen is. Voor The Edge viel er nog met name winst te behalen op het vlak van de bouwmaterialen. Zoals het meer toepassen van gerecyclede en natuurlijke bouwmaterialen uit gecertificeerde bronnen. Inmiddels is daar bij projectontwikkeling meer aandacht voor. Breeamcertificering –die onder andere het gebruik van duurzame materialen inzichtelijk maakt– lijkt hier een duidelijke invloed op te hebben.”

Licht via internet

The Edge is illustratief voor het principe ”digital first”, stelt Vlaardingerbroek. „Digitale innovaties zijn in dit pand voor het eerst ter wereld toegepast. Een voorbeeld: Light-over-Ethernet van Philips. Daarmee kan elke werknemer met een app op zijn smartphone waar ook in het gebouw het licht instellen. Hetzelfde geldt voor temperatuur.” Volgens ontwikkelaar Tiedema is het gebruikscomfort daarom „van een ongekend niveau.”

Omdat The Edge zo vol met digitaal venuft zit, wordt het gebouw weleens een computer met een dak genoemd. Tiedema somt nog wat toepassingen van het Internet of Things (IoT) op. Zo maken zo’n 30.000 sensoren het gebruik van het gebouw inzichtelijk. „Hiermee kunnen werkplekken of vergaderruimten automatisch worden gereserveerd als een werknemer arriveert. De sensoren zijn ook bruikbaar bij de schoonmaak. Dankzij een ”heat map” zie je waar veel wordt gewerkt en poets je alleen daar waar het nodig het is.”

Verduurzamen

Het verduurzamen van kantoren is belangrijk, stelt Tiedema van ontwikkelaar OVG. „De gebouwde omgeving is voor 40 procent verantwoordelijk voor de totale CO2-uitstoot.”

Volgens Tiedema biedt innovatieve technologie hét duurzame antwoord op problemen zoals klimaatverandering. „Door gebruik te maken van slimme technieken zijn wij in staat om gezondere, energieneutrale gebouwen te realiseren.”

Voor bedrijven zijn er twee belangrijke redenen om hun kantoor te verduurzamen, stelt Van Eeckhoven. „Het kan allereerst helpen bij het verwezenlijken van duurzaamheidsdoelstellingen van een organisatie. Bijvoorbeeld bij het bevorderen van de gezondheid van het personeel of het verkleinen van de CO2-voetafdruk van het bedrijf.”

Daarnaast behouden duurzame gebouwen hun waarde, beargumenteert de Breeamexpert van adviesbureau C2N. „Duurzame gebouwen geven minder risico’s voor investeerders omdat de waardeontwikkeling goed blijft, ook over tien of vijftien jaar. Daarom zullen investeerders hun geld eerder steken in een duurzaam initiatief.”

Standaard

Vlaardingerbroek denkt dat The Edge de standaard zal zetten binnen de kantorenbouw. „Mensen uit alle delen van de wereld komen naar Amsterdam om het pand te bezichtigen.”

Tiedema: „De Amerikaanse nieuwssite Bloomberg maakte in 2015 een videoreportage over het gebouw. Op die manier is The Edge de hele wereld overgegaan. Dankzij de video zijn wij benaderd door partijen uit Azië, het Midden-Oosten en de Verenigde Staten. Mensen raken geïnspireerd en willen leren over het hoe, wat en waarom van The Edge.”

„Label geen doel, maar een middel om te verduurzamen”

„Nog nooit haalde een kantoorgebouw een dergelijk hoge score”, zegt Annemarie van Doorn, directeur van het Dutch Green Building Council (DGBC), over 98,36 procent duurzaamheidsscore van The Edge. De DGBC is de ontwikkelaar en beheerder van het Breeam-gebouwenkeurmerk.

Hoe bijzonder is The Edge?

„De duurzaamheid van The Edge is uitzonderlijk. Nog nooit –ook niet internationaal– haalde een kantoorgebouw een dergelijk hoge score. Dat feit is op zich heel bijzonder. Het pand levert meer energie dan dat het verbruikt. En door allerlei technologische hoogstandjes is het comfort van de gebruikers hoog.”

Wat betekent de score voor de DGBC?

„Als beheerder en ontwikkelaar van het Breeam-NL-keurmerk constateren we dat de absolute top van de markt in staat is een maximale duurzaamheidsscore te benaderen.

Het doel dat we met Breeam-NL hebben is het opstuwen van de duurzame prestaties van gebouwen, meer dan wat de overheid voorschrijft. Een gebouw zoals The Edge is nu nog een uitzondering. Maar als DGBC zetten we ons niet alleen in voor koplopers met duurzame nieuwbouw, maar ook voor het ondersteunen van het peloton bij de verduurzaming van bestaande gebouwen. Daar is nog een wereld te winnen.

Zelf ben ik net zo trots op The Edge als op gebouweigenaren die met passie en durf hun bestaande gebouw duurzamer maken.”

Wat kun je met een Breeamlabel?

„Allereerst kun je je met een keurmerk profileren als zeer duurzaam. Daarmee heeft het een positieve invloed op je imago. Maar er is meer. Door duurzaamheid meetbaar te maken, weet je ook waar je staat en wat je kunt verbeteren. Een label stimuleert om continu te verduurzamen.

Daarnaast heb je met zo’n hoge score de verplichting om opgedane kennis te delen met de markt. Om zo ook andere partijen te stimuleren aan de slag te gaan. Gelukkig gebeurt dat in The Edge. Er worden vaak rondleidingen en lezingen gegeven.”

Waarom is een duurzaamheidslabel voor gebouwen relevant?

„Ik zeg altijd: een label is geen doel op zich, maar een middel om te verduurzamen. Het label eist meer dan er in de wet wordt voorgeschreven en legt de lat constant hoger. Zodoende stimuleert het de markt om continu te verbeteren.”

Wat betekent het winnen van het internationale Breeam Award?

„Het is een internationale waardering voor duurzame prestaties. Het geeft dus internationale waardering voor je project.”

Technische en duurzame feitjes

l The Edge beslaat een oppervlakte van ca. 40.000 vierkante meter.

l Elke werkplek ligt maximaal 7 meter van een raam. De glazen gevels laten het daglicht optimaal binnen.

l The ​Edge gebruikt ​7​0 procent minder elektriciteit dan een vergelijkbaar kantoorgebouw.

l Met 5900 vierkante meter aan zonnepanelen –op het dak, de zuidgevel en naastgelegen gebouwen van de Universiteit en Hogeschool van Amsterdam– is The Edge meer dan energieneutraal: het levert elektriciteit.

l The Edge is voorzien van Light-over-Ethernet. Deze vorm van verlichting van Philips is verbonden met internet, waardoor de gebruiker via een app zelf het licht en de temperatuur kan instellen. De verlichting is zuinig: ze gebruikt 3,9 watt per vierkante meter in plaats van de doorsnee 8,0 watt per vierkante meter.

l Warmte-koudeopslag (WKO) levert de benodigde energie voor het verwarmen en het koelen van het gebouw.

l De buitenwanden van The Edge bestaan uit sterk isolerend glas van 47 millimeter dikte.

l Van de gebruikte bouwmaterialen is 95 procent van gecertificeerde oorsprong. Al het hout heeft het FSC-keurmerk.

l De parkeergarage van The Edge is voor en na kantooruren te gebruiken voor bijvoorbeeld bezoekers van een nabijgelegen ziekenhuis. Een sensor in de garage scant kentekenplaten van auto’s en verleent automatisch toegang voor medewerkers.

l Regenwater wordt opgevangen en gebruikt voor het doorspoelen van toiletten.

l In de omgeving van The Edge is een natuurstrook aangelegd voor vleermuizen en bijen.

l In het gebouw rijden er robots rond voor beveiliging en schoonmaak.