Het plan is Annans laatste poging om een akkoord over hereniging te bereiken voordat Cyprus, of althans het Griekse zuiden van het eiland, op 1 mei toetreedt tot de Europese Unie. Annan zei dat hij geprobeerd heeft beide partijen tevreden te stellen. Dat is niet gelukt: de Turks-Cyprioten zijn tevreden, de Grieks-Cyprioten reageerden woedend.

De VN hebben geen details over Annans voorstel bekendgemaakt, maar uit de reacties van beide zijden vielen de hoofdpunten op te maken. Turks-Cyprioten blijven Noord-Cyprus besturen, ook als Grieks-Cyprioten naar het gebied zijn teruggekeerd. Het aantal Grieks-Cyprioten dat mag terugkeren is 18 procent van de Turks-Cypriotische bevolking, 3 procentpunt minder dan in de vorige versie van het plan. Ook nadat Turkije toetreedt tot de Europese Unie mag het troepen in Cyprus houden.

„Annan heeft ons een broodje en een kop koffie gegeven, en hun een vijfgangendiner met champagne”, zei een Grieks-Cypriotische onderhandelaar. Enkele van zijn Turks-Cypriotische collega’s waren veel positiever over het plan, maar de Turks- Cypriotische premier Mehmet Ali Talat zei dat het nog te vroeg was om een mening te geven. Annans plan omvat 220 pagina’s, plus 9000 pagina’s bijlagen.

Als de onderhandelaars het niet uiterlijk woensdag eens worden, hakt Annan zelf de overgebleven knopen door en legt hij zijn plannen op 20 april in referenda voor aan de bevolking van beide delen van Cyprus. De Griekse en de Turkse premier zijn naar Zwitserland afgereisd om deel te nemen aan de laatste dagen van de onderhandelingen. Als er voor 1 mei geen akkoord is, treedt alleen het Griekse zuiden van het eiland toe tot de EU.

Bij de grensovergang tussen het Grieks- en het Turks-Cypriotische deel in Nicosia hebben maandag enkele honderden mensen gedemonstreerd voor hereniging. Burgers van beide gemeenschappen hadden de bijeenkomst, met veel muziek en spandoeken, georganiseerd. Ze hielden hun demonstratie net voor de grensovergang in de Groene Lijn, de omstreden scheidingsmuur in de hoofdstad.

Volgens de grensautoriteiten waren er tussen de 400 en de 500 mensen. Velen van hen zeiden het Annan-plan te steunen. Mete Adacan, een Turks-Cyprioot, was er met zijn Grieks-Cypriotische collega Maria Efthymiou. Adacan: „We zijn allemaal Cyprioten op dit kleine eiland. We verdienen het om samen te leven.” Neshe Yashin, uit Grieks-Cyprus, was aanwezig omdat ze „een verandering in de geschiedenis” nastreeft. „We willen maar één grens, en dat is onze zeegrens, niet die muur. Het plan van Annan is misschien niet perfect, maar we moeten hier samenleven om ons gelukkig te voelen. Nu zijn er te veel conflicten en confrontaties. We moeten elkaar respecteren.”

Tatiana Michaelidou (42) was er met haar 16-jarige dochter Anna. „Natuurlijk zijn we voor hereniging, en dus voor het VN-plan. Dat is beter voor Cyprus. We zijn Cyprioten, anders niet.”