Clarke: Bush vond terrorisme belangrijk, niet urgent
Gedurende de eerste acht maanden van de regering–Bush beschouwde het Witte Huis de dreiging van terreur als een belangrijke kwestie, maar niet als een urgente.
Dat zei Richard Clarke, die jarenlang adviseur van het Witte Huis was inzake terreurbestrijding, ook tijdens de aanslagen van 11 september 2001. Hij getuigde woensdag voor de onafhankelijke commissie die onderzoek doet naar de terreurdreiging voorafgaand aan die aanslagen.
„Er was een proces gaande om al–Qaeda aan te pakken, maar hoewel ik voortdurend zei dat het een dringend probleem was, denk ik niet dat het ooit zo is behandeld", zei Clarke tegen de ’commissie 9/11’, zoals die wordt genoemd. De verhoren werden rechtstreeks op televisie uitgezonden.
Clarke, die vorig jaar ontslag nam, vroeg de nabestaanden van de slachtoffers van 11 september om vergiffenis. „We hebben ons uiterste best gedaan, maar dat doet er niet toe, want we hebben gefaald", zei hij tegen de aanwezigen en de televisiekijkers.
De antiterrorisme–tsaar, zoals Clarke in zijn functie werd genoemd, haalde uit naar de FBI. De federale recherche wist dat twee bekende mannenvan al–Qaeda in de Verenigde Staten waren, enkele weken voor de aanslagen. De FBI had die informatie niet doorgespeeld. Inlichtingen over een op handen zijnde grote terroristische aanslag in de weken voor 11 september 2001 „overtroffen alles wat George Tenet (CIA–directeur) of ik ooit hadden gezien", vertelde Clarke.
Maandag verscheen het boek ’Against All Enemies’ van Clarke, waarin hij de regering–Bush ervan beschuldigt de toenemende dreiging van al–Qaeda in de maanden voor 11 september te hebben genegeerd.
Directeur George Tenet van de CIA was het niet met Clarke eens. „De regeringen Clinton en Bush hebben de terroristische dreiging serieus genomen en er actief aan gewerkt Osama bin Ladens organisatie al–Qaeda te ontwrichten" had Tenet eerder op de dag tegen de commissie gezegd.
„Als de directeur van de Centrale Inlichtingendienst moet ik u zeggen dat er geen gebrek was aan zorg of aandacht ten opzichte van een van de grootste gevaren die ons land ooit hebben bedreigd", aldus Tenet.
Tenet zei dat de CIA in samenwerking met andere diensten in de wereld een aantal terroristische complotten had verstoord, onder meer in de aanloop naar de festiviteiten rond 1 januari 2000. De Verenigde Staten waren echter „niet systematisch beschermd" tegen terrorisme voordat de aanslagen van 11 september werden gepleegd.
De directeur zei dat de CIA bin Laden sinds begin jaren negentig in de gaten had gehouden en in 1996 een speciale eenheid had gevormd om hem op te sporen. Op de vraag of de aanslagen van 11 september zouden zijn voorkomen, als de VS Osama bin Laden hadden gevangengenomen of gedood, antwoordde Tenet: „Ik denk het niet. Dit complot liep al en ik geloof niet dat het doden van een persoon, zelfs bin Laden in dit geval, het nog had tegengehouden".
Ook de voormalige nationale veiligheidsadviseur Samuel Berger zei tegen de commissie dat de regering intensief bezig was met de strijd tegen al–Qaeda. Toen de regering–Bush aantrad, zei hij tegen zijn opvolgster Condoleezza Rice „dat ze meer tijd aan terrorisme en al–Qaeda zou spenderen dan aan elke andere kwestie". Osama bin Laden „te pakken krijgen" en het tegenhouden van het al–Qaeda–netwerk was een van de hoogste prioriteiten van de regering–Clinton, betoogde Berger.
Volgens de adviseur was Clinton er zo mee bezig dat hij in 2000 naar Pakistan reisde – „tegen het dringende advies van de geheime dienst in" – om president Pervez Musharraf over te halen mee te doen aan de strijd tegen al–Qaeda.
Dinsdag verschenen ook topfunctionarissen uit de regeringen–Bush en –Clinton voor de commissie. Ex–minister Albright van Buitenlandse Zaken, de huidige minister van Defensie Rumsfeld en zijn voorganger Cohen verdedigden hun beleid, veelal met verwijzing naar de voorliggende informatie van inlichtingendiensten. Die informatie zou steeds onvoldoende aanwijzingen of redenen hebben gegeven om al ruim voor 11 september 2001 militair of anderszins grootschalig op te treden tegen al–Qaeda.