Arie Adrianus Spijkerboer werd op 18 juli 1928 geboren in het Overijsselse Welsum. Hij was het vierde kind in het gezin van de hervormde predikant L. C. Spijkerboer (1893-1975). Spijkerboer groeide op in Oost-Souburg, waar hij de Tweede Wereldoorlog meemaakte. De oorlogservaringen zouden hem beïnvloeden bij keuzes die hij later in zijn leven maakte.

Spijkerboer volgde het Stedelijk Gymnasium in Middelburg en ging in 1946, in het voetspoor van zijn vader en grootvader G. Spijkerboer (1857-1916), theologie studeren in Utrecht. Daar bracht prof. dr. S. F. H. J. Berkelbach van der Sprenkel hem in contact met de theologie van Karl Barth (1886-1968).

De kennis van Barth verdiepte in de tijd dat Spijkerboer vicaris was bij de Duitse theoloog Heinrich Kloppenburg (1903-1986). Deze was actief geweest in de ”Bekennende Kirche”, die zich verzette tegen het Nazi-regime. Kloppenburg, die lid was van de sociaal-democratische partij SPD, beïnvloedde Spijkerboer ook politiek. De theoloog zou zich later aansluiten bij de Partij van de Arbeid (PvdA).

Spijkerboer werd in 1953 predikant in Duitsland, met als opdracht de geestelijke verzorging van vluchtelingen uit Berlijn. Hij volgde in dat opzicht zijn zwager en predikant Henk ten Boom, getrouwd met zijn zus Joke. Zij waren eerder al naar Duitsland verhuisd om te werken onder vluchtelingen.

In 1955 vertrok hij met zijn vrouw Lida naar Frankrijk, waar hij de Eglise Réformée in Charleville diende. Daarna was hij predikant te Oosterblokker en omstreken (West-Friesland, 1960), Amsterdam (studentenpredikant, 1966), nogmaals Amsterdam (gemeentepredikant, 1972) en Amsterdam-Bijlmermeer (1980). Spijkerboer ging in 1993 met emeritaat.

De predikant promoveerde in 1979 op ”De Nieuwe Kern en Karl Barth”. Daarin nam hij stelling tegen de marxistische theologie van de jaren zeventig, zoals die onder meer werd belichaamd door de beweging ”Christenen voor het Socialisme”. In zijn tijd in Frankrijk had hij een afkeer ontwikkeld van links-extremisme. Hiertegen bracht hij zowel de theologie van Karl Barth als het gedachtegoed van politiek denker en oud-PvdA-kamerlid Jacques de Kadt in.

In 1981 werd Spijkerboer door de hervormde synode benoemd tot hoogleraar in Leiden. Spijkerboer bedankte echter, omdat hij naar eigen zeggen liever predikant was dan professor. Later werd G. H. ter Schegget benoemd, die eerder was gepasseerd.

Spijkerboer schreef verschillende boeken, waaronder in 1995 een studie over Martin Niemöller, zijn memoires ”Een rondje om de kerk. Kroniek van een halve eeuw” (2001) en ”Van hunebed tot Deltawerken. Een korte introductie van de geschiedenis van Nederland” (2007). Binnen de PvdA was Spijkerboer actief in de Banning Werkgemeenschap, die wilde bijdragen aan een sociaaldemocratische politieke visie vanuit de christelijke geloofstraditie.

Spijkerboer overleed op 29 april 2012 in zijn woonplaats Santpoort. Hij werd 83 jaar.

In deze rubriek wekelijks een biografie van een bekende of minder bekende theoloog.

Lees ook

In memoriam dr. A.A. Spijkerboer (De Waarheidsvriend, 14-06-2012)

Dr. Spijkerboer overleden (Reformatorisch Dagblad, 03-05-2012)

Dr. Spijkerboers rondje om de kerk : “Ik krijg wel eens het etiket orthodox opgeplakt” (Reformatorisch Dagblad, 15-11-2001)

Dr. Spijkerboer gaat niet naar Leidse universiteit : Wachten op nieuwe voordracht TWO (Reformatorisch Dagblad, 10-07-1981)

Studie Spijkerboer over De Nieuwe Kern en theologie K. Barth (Reformatorisch Dagblad, 13-12-1979)