In Aversa lijkt de oorlog te zijn uitgebroken. De lokale krant Il Giornale di Caserta, die uit het rek van de stationskiosk steekt, kopt op de voorpagina: ”Burgemeester van Aversa roept hulp van het leger in”. Op het stationsplein blijkt direct welke oorlog de burgemeester wil aangaan. Achter het monument ter ere van de 18e-eeuwse componist Domenico Cimarosa, die in 1749 in Aversa werd geboren, smeult een berg huisvuil tussen de vuilcontainers. Overal langs de weg naar de binnenstad liggen afvalbulten. Een mooie, barokke kerk met een smetteloos witte façade steekt af tegen een enorme stapel vuilniszakken op de stoep.

De verleiding om hiervan een foto te maken is groot. „Maak gerust een foto”, roept een oude man met stok. „Laat maar zien wat voor een rommel het hier is.” Doordat in Aversa en in veel andere steden in de buurt van Napels al twee weken lang geen vuil kan worden opgehaald, is de gezondheidssituatie kritiek. De scholen zijn om die reden al vijf dagen gesloten.

In het gemeentehuis staan twee wethouders klaar om de situatie uit te leggen. De burgemeester is voor noodoverleg in Napels. „We bevinden ons in een angstwekkende situatie. Er kan elk moment een revolutie uitbreken”, vindt Giuseppe Della Vecchia, loco-burgemeester en wethouder voor Milieu. De burgers zijn boos en hebben het vooral op de burgemeester gemunt. Die vroeg vorige week om een politie-escorte. Een gewestelijke bestuurder kreeg vrijdag een kogelbrief bezorgd.

„Al ruim zestien dagen wordt het vuil niet opgehaald. Logisch dat de burgers zich bij ons beklagen. Maar het is onze schuld niet.” De afvalcyclus, legt Della Vecchia uit, functioneert niet. Er zijn te weinig stortplaatsen. De belten die er in het gewest Campanië zijn, worden al twee weken lang geblokkeerd door boze bewoners uit de buurt. Ze zijn bang dat de stortplaatsen hun gezondheid aantasten en die van de veeteelt.

Rondom Aversa, Caserta en Salerno grazen de buffels waarvan de wereldberoemde mozzarella-kaas wordt gemaakt. De bewoners zijn ook gekant tegen de bouw van moderne afvalverwerkingscentrales, die al jaren voor dit gewest staan gepland. „Die twee centrales zullen er wel nooit komen, omdat het tegen de cultuur van de bewoners ingaat. Zij zijn overtuigd dat die centrales voor ziekte zorgen.” Intussen worden provisorische stortplaatsen gecreëerd. In Aversa moet er nota bene één achter het ziekenhuis komen.

Op een hoek van het stadhuisplein staat een mededelingenbord waar achter het glas een open brief is opgehangen. Het is een oproep van verontruste burgers aan de voorzitter van de ”buitengewone regeringscommissie voor het afvalprobleem”. Iedereen verrijkt zich met Campanië, zonder dat problemen worden opgelost, schrijven ze. „We vestigen de laatste hoop op u. Laat de stad geen koninkrijk van de camorra worden.”

De camorra is de Campaanse maffia. Aan de overkant, bij het partijbureau van de sociaal-democratische partij, hangt een poster waarop een priester wordt herdacht die precies tien jaar geleden door de camorra werd doodgeschoten. „De bewoners zijn een instrument in de handen van de camorra”, zegt een man voor het partijbureau. „De mensen beseffen niet dat ze worden gebruikt. Moderne afvalcentrales zijn helemaal niet gevaarlijk.”

Het afvalprobleem komt de maffia zeer goed uit. Een van haar belangrijkste economische activiteiten is vervoer en verwerking van afval, vaak ook gevaarlijk chemisch restafval. Verwerking komt neer op illegale lozingen op land of in de zee. Het transport van afval is zeer lucratief. Ook huisafval. „De prijs per kilo afval is 95 cent”, vertelt Della Vecchia.

„Afvaltransport van Campanië naar een ander gewest kost 2,45 euro per kilo.” Het is de camorra eraan gelegen dat er vooral geen afvalverwerkingscentrales komen. En op z’n tijd een nijpend huisvuilprobleem veroorzaken, is nooit weg. Als uiteindelijk het afval in één keer zal worden opgeruimd, is de capaciteit van de gemeentelijke ophaaldienst onvoldoende, zodat hulp van buiten wordt gezocht.

Maar het centrum-rechtse gemeentebestuur van Aversa ontkent dat de georganiseerde misdaad achter het probleem zit. Het probleem zou vooral liggen bij het linkse gewest en het vorige linkse gemeentebestuur, die laks zijn geweest. „Alle inspanningen om van Aversa voor toeristen een interessante culturele bestemming te maken, zijn voor niets geweest,” zegt Rosario Ippone, wethouder van Cultuur. Ippone heeft er alles aan gedaan om Cimarosa aan de man te brengen. „Weet u dat in 1901 bij de honderdjarige herdenking van Cimarosa’s overlijden ook koningin Wilhelmina te gast was in Aversa?” Maar zij hoefde toen ongetwijfeld niet tussen de afvalhopen te laveren.

Terug op het station blijkt het afvalprobleem nieuwe moeilijkheden te hebben opgeroepen. Vijfhonderd bewoners van een nabijgelegen stad blokkeren uit wanhoop het station van die stad, waardoor de treinenloop tussen Rome en Napels is komen stil te liggen. Maar er is ook goed nieuws. De woordvoerster van het gemeentebestuur belt om te zeggen dat Napels twintig vuilniswagens naar Aversa gaat sturen. Nu maar hopen dat ze toegang krijgen tot de stortplaats.