Oudste orgel van Amersfoort moet dringend gerestaureerd
Het Bätzorgel uit 1766 in de lutherse kerk in Amersfoort –het oudste orgel van de keistad– is dringend aan restauratie toe. De Stichting Behoud Bätzorgel Amersfoort richt zich nu op het publiek om de laatste benodigde gelden bij elkaar te krijgen.
De restauratie, die zal worden uitgevoerd door Flentrop Orgelbouw uit Zaandam, is begroot op 175.000 euro. Daarvan is inmiddels via fondsen 100.000 euro binnen. Voor het resterende bedrag richt de stichting zich nu met een publiekscampagne „op alle mensen die muziek, het cultureel erfgoed van de stad Amersfoort en kerken een warm hart toedragen.”
Het instrument dat Johann Heinrich Hartmann Bätz in 1766 voor de lutherse kerk aan de Langestraat bouwde, is volgens de stichting „een klein orgel van grote klasse en van bijzonder historisch en muzikaal belang.” Uit recent onderzoek van de orgeladviseurs Jaap Jan Steensma en Peter van Dijk blijkt „dat er in dit orgel een unieke hoeveelheid oud materiaal bewaard is gebleven.”
Het betrof aanvankelijk een eenklaviers orgel met aangehangen pedaal met negen stemmen. Later werd het uitgebreid met een tweede klavier. Het telt momenteel dertien stemmen.
Het orgel is dringend aan restauratie toe. De stichting: „Het pijpwerk is vervuild en beschadigd. De mechanieken maken veel lawaai en zijn zo versleten dat bijvoorbeeld pedaalspel niet mogelijk is. Door scheuren in de windladen klinken diverse pijpen onbedoeld mee en is het tweede klavier zelfs niet meer te gebruiken. Ook de windvoorziening is in slechte staat en vertoont overal lekkage. Het gevolg is dat het orgel vermoeid klinkt en niet meer te stemmen is; dat zou leiden tot nog meer schade aan het pijpwerk.”
Als de benodigde financien bijeengebracht kunnen worden, moet de restauratie volgende jaar, als het instrument zijn 250e verjaardag viert, zijn afgerond.
Meer informatie: www.stichtingbatzorgelamersfoort.nl