De in Brussel gestationeerde ambassadeurs van de lidstaten hebben donderdag unaniem ingestemd met het plan voor het creëren van zo’n nieuwe post. Betrokkene zal opereren onder de directe verantwoordelijkheid van Javier Solana, die optreedt als hoge vertegenwoordiger van de EU op het gebied van de buitenlandse politiek.

Vrijdag zijn de ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken bijeen om, in reactie op de bomexplosies in Madrid, te praten over de veiligheidsproblematiek. Volgende week donderdag en vrijdag is de lentetop van de regeringsleiders. Ook zij zullen op hun agenda ruimte vrijmaken voor een discussie over dit actuele onderwerp.

Commissaris Vitorino (Justitie) heeft donderdag voorstellen gepresenteerd voor te treffen maatregelen. Zo oppert hij om in Europees verband een databank te introduceren met gegevens van personen die veroordeeld zijn in verband met deelname aan criminele of terroristische activiteiten of die verdacht worden van banden met netwerken in die sfeer. Verder zou de EU voortaan gemakkelijker een organisatie op de lijst van verboden instanties moeten kunnen zetten. Tot dusver beschikt elke lidstaat op dit punt over een vetorecht.

Het verbieden van een organisatie opent de mogelijkheid om beslag te leggen op haar banktegoeden. Sinds de aanslagen van 11 september 2001 in de VS is slechts 1,6 miljoen euro op die manier onderschept. Maar wellicht, zo meent de Commissie, zijn er veel financiële transacties afgeketst omdat degenen die daarbij betrokkenen waren wisten dat ze in de gaten werden gehouden.

Vitorino acht het niet nodig een gemeenschappelijk inlichtingenagentschap, te vergelijken met de Amerikaanse CIA, op te richten. Met name door de Belgische premier Verhofstadt is hiervoor de afgelopen dagen gepleit, maar bij de andere regeringen blijkt weinig animo te bestaan voor een dergelijk instituut.

Wel benadrukt de Portugese commissaris de noodzaak van een betere samenwerking tussen de afzonderlijke nationale diensten op dit terrein. Tot nu toe verlopen de onderlinge contacten stroef en werken zij vaak langs elkaar heen. Meer uitwisseling van informatie is wenselijk. Dit laatste kan gebeuren via Europol, de in Den Haag gevestigde instelling voor afstemming van en overleg over het doen en laten van de politiekorpsen binnen de EU.

Nederland steunt de benadering van de Commissie, zo bleek eerder deze week uit opmerkingen van minister van Binnenlandse Zaken Remkes.