Nieuw christelijk lied om te zingen bij extremistisch geweld
DORDRECHT. Wat kunnen kerken doen als reactie op het terroristische geweld dat Europa treft? Een lied zingen, bedacht ds. J. M. Haak. Om te laten zien dat Christus uniek is.
Het idee voor een lied ontstond toen hij in januari naar huis fietste na een debat in de Essalammoskee in Rotterdam, legt de vrijgemaakt-gereformeerde predikant uit Dordrecht uit. De imam had ds. Haak –die toen nog in Rotterdam-Delfshaven stond– uitgenodigd voor een debat naar aanleiding van de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo in Parijs. Aan het eind van de avond hield burgemeester Aboutaleb een vlammend betoog over de ware betekenis van ”jihad”.
„Over de vragen rond geloof en geweld heb ik veel gepreekt en geschreven op mijn weblog”, vertelt ds. Haak, die in Rotterdam veel contacten met moslims had. „Volgens de Bijbel is ”jihad” wat God voor ons heeft gedaan in Christus. Dat is onvoorstelbaar. Dat vraagt om iets nieuws, bedacht ik toen, om het unieke van het Evangelie duidelijk te maken. De Bijbel spreekt ook over zingen wat de Geest je ingeeft.”
Zowel voor seculieren als voor moslims brengt de Bijbel een radicaal andere boodschap, stelt de predikant. „Voor seculieren is het vrije woord heilig. Moslims kennen het hoogste gezag van God, de Koran en de profeet. De Bijbel zegt echter: Het Woord was bij God en was God. Dat Woord is mens geworden en droeg Zelf het oordeel. Het idee dat God uiteindelijk in Zijn Zoon het geweld heeft gedragen, is bevrijdend en zet alles in een ander licht.”
Een lied dat aan seculieren, moslims en christenen laat zien dat Christus uniek is. De predikant legde het idee voor aan dichter Ria Borkent, die veel kerkliedteksten op haar naam heeft staan. Die zei meteen ja op het verzoek het lied te schrijven.
Het bleek geen gemakkelijke opdracht, vertelt Borkent. „Er zitten zo veel nuances aan het onderwerp. Je kunt snel de indruk wekken dat je het de schuld van het Westen zelf vindt, wat die mensen recent in Parijs hebben gedaan. Soms lijkt het in Nederland ook alsof je de vraag of de vrijheid van meningsuiting werkelijk het hoogste goed is helemaal niet mag stellen. En ik zit zelf ook graag op een terrasje en ga ook graag naar een concert.”
Het lied zet heel bewust in bij de Tien Geboden, legt de dichter uit. „Omdat daar in het opschrift staat dat God Israël uit de slavernij in Egypte bevrijd heeft. God geeft Zijn woorden als een gids. Jezus geeft daar in de Bergrede scherpte aan, maar ook liefde. God is dichtbij gekomen en voor ons mens geworden.”
Het lied benadrukt dat geweld uit het menselijk hart komt. Borkent: „Je hoeft maar in de catechismus te kijken: we zijn geneigd God en de naaste te haten. Jezus zegt ook dat het in ons hart zit. Dat vond ik belangrijk om in het lied te leggen.”
Voor de Apeldoornse dichter kan de vrijheid van het woord daarom nooit heilig zijn. „Steniging vinden wij afschuwelijk, en terecht. Maar als wij het recht claimen om te krenken, kunnen onze woorden net zo goed stenigend zijn. Het lied wil dat besef wakker roepen.”
Aanvankelijk wilde ds. Haak het lied in januari presenteren, een jaar na de aanslag op Charlie Hebdo. De recente gebeurtenissen in Parijs brachten ds. Haak en Borkent er echter toe om het lied nu al vrij te geven. Zaterdag stond de tekst van ”Vrijheid van het Woord” –voorzien van een melodie van musicus Peter Sneep– in Onderweg, de periodiek van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Kerken.
Het lied mag rechtenvrij gebruikt worden. Ds. Haak: „We geven het uit handen. Ik hoop dat het gezongen wordt en mag helpen.”
Download de tekst van het lied met melodie
Voor een opname van het lied, zie rechtsboven op deze pagina.
Opname van het lied door Johan Volk in kerkgebouw De Schaapskooi (gkv) in Amersfoort.