De Tweede Kamer vergaderde donderdag met de Europees commissaris van Interne Markt over tal van inhoudelijke onderwerpen. De agenda reikt van BTW-tarieven tot de toetreding van Turkije. De verslaggevers die de oud-VVD-fractievoorzitter voorafgaand aan de vergadering bestoken, zijn echter allereerst geïnteresseerd in iets anders. Ze hopen op het verlossende antwoord op de vraag of Bolkestein na juni aanblijft als eurocommissaris of dat hij vertrekt uit Brussel.

Het gezicht van de grijze Bolkestein betrekt als hij de vraag hoort. „Dat besluit heb ik nog niet genomen”, bijt hij van zich af. „Het is nog niet actueel. Het gezeur hierover begint irritant te worden.” Liever laaft de liberaal zich aan de bewonderende blikken van de kamerleden, die ogenschijnlijk hoog opzien tegen hun oud-collega die Den Haag zo ver is ontstegen. Twee PvdA’ers, een LPF’er, een CDA’er en maar liefst drie VVD’ers vormen Bolkesteins aandachtige gehoor.

PvdA’er Timmermans zegt „veel bewondering” te hebben voor Bolkestein. Om er snel aan toe te voegen: „Ik heb ook uw pas verschenen boek gelezen.” Dat werk is ook ter hand genomen door Herben (LPF). „Een prachtig boek”, vindt hij. De titel lijkt volgens hem overigens wel verdacht veel op de vraag die de LPF al eerder had gesteld: Zijn er grenzen aan Europa?

Bolkestein, druk gesticulerend en zelfverzekerd sprekend, heeft een verrassende boodschap voor de Kamer. Waar hij als VVD-leider toetreding van Turkije tot de EU met kracht van de hand wees -„Die komen er zelfs in de 21e eeuw niet in”- is zijn standpunt nu 180 graden gedraaid. „Ik onderstreep dat men Turkije niet veertig jaar lang aan het lijntje kan houden om er dan tegen te zeggen: Het loket is dicht. Dat zou onfatsoenlijk bestuur zijn.” Volgens de eurocommissaris wordt Turkije lid van de EU. Het is alleen nog de vraag hoe en wanneer dat zal gebeuren.

Tijdens de vergadering valt Bolkestein uit naar de verzamelde pers. „Journalisten vragen te vaak naar nutteloze onderwerpen, zoals mijn aanblijven. Ik zou liever hebben dat ze belangstelling toonden voor de inhoud van mijn werk. Maar dat vergt enige inwerktijd en dat zal wel te veel gevraagd zijn van de Nederlandse journalistiek.”

Na deze korte onderbreking volgt een ingewikkelde uiteenzetting, compleet met een berekening uit het hoofd, over de vertaling van 22.000 Duitse patenten per jaar in het Estisch. Zelfs de parlementariërs hebben moeite dit helemaal te volgen. Dat ontlokt PvdA’er Timmermans de vraag of Bolkestein het nu echt zo gek vindt dat journalisten hier geen vragen over stellen. De liberaal, met zijn karakteristieke Wassenaarse tongval, repliceert: „Ja, dat vind ik gek.”

Als na afloop van de vergadering een radioverslaggever de euvele moed heeft een vraag te stellen, ditmaal over een inhoudelijk onderwerp, krijgt hij het deksel op zijn neus. Bolkestein heeft geen zin om antwoord te geven. „Ik ben nu lang genoeg aan het woord geweest. Ik doe het niet.”

Teleurgesteld druipt de journalist af. Om later op te merken: „Hij heeft duidelijk een hekel aan de pers.” Maar, besluit hij, „toch jammer dat hij niet meer in Den Haag is.”