„Hoe staat het nu eigenlijk met die eerste voorgenomen wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap?” vraagt CDA-leider Buma geagiteerd. De wijziging moet het mogelijk maken dat de Nederlandse minister van Veiligheid en Justitie iemand zijn paspoort kan ontnemen na een onherroepelijke veroordeling in verband met terrorisme. „En waar blijft de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten?” vraagt SGP-leider Van der Staaij. Deze wet geeft de veiligheidsdiensten de bevoegdheid om ook uitgebreid via de kabel te gaan spioneren om terroristische dreiging tijdig tegen te gaan.

De twee nieuwe wetten zaten in het anti-jihadismeactieplan dat minister Opstelten in de herfst van 2014 naar de Tweede Kamer stuurde, samen met nog drie andere. De kern: hard strafrechtelijk optreden tegen jihadisten en teruggekeerde Syriëgangers moet mogelijk zijn. Maar waar een substantieel deel van de Kamer destijds nog sputterde dat Opstelten wel erg hard van stapel liep, was daar gisteren, na de recente aanslagen in Parijs geen sprake meer van. Integendeel, de ene na de andere fractievoorzitter gebood minister Van der Steur: „Schiet op.”

Dat bracht de bewindsman echter niet in verlegenheid. Rond elk wetsvoorstel schetste hij de stand van zaken, mét concrete data. De wet waarmee hij achteraf, na een terroristisch misdrijf, iemands paspoort kan intrekken? Die ligt al in de Eerste Kamer, maar wordt daar opmerkelijk kritisch bejegend. De wet waarmee hij dat vooraf en preventief kan doen? Die is uitgebreid bestudeerd door de Raad van State, die zijn advies pas dinsdag aan het ministerie deed toekomen. Meteen na het kerstreces kan de Kamer aan de slag.

Grote vraag voorafgaand aan het debat van gisteren was: wil de Kamer meer dan een uitvoering van dit actieplan? Moet er nog een tandje bij en dienen er nog meer rechtsregels te worden aangepast of opgerekt? Eigenlijk niet, zo bleek na een halve dag debatteren. Tijdens het debat na de Parijse terreuraanslag van januari weigerde Rutte nog het budget voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten te verhogen. Later kwam hij onder druk van de voltallige oppositie alsnog met 129 miljoen extra over de brug, waardoor hij in het debat van gisteren op dit punt niet door de knieën hoefde te gaan.

Verhit debatteren over het identificeren en registreren van de binnenkomende vluchtelingen hoefde ook niet meer. Nadat staatssecretaris Dijkhoff de Kamer deze week moest melden dat er door gebrek aan mankracht ruim 11.000 asielzoekers zonder controle de procedure zijn ingegaan, greep het kabinet dinsdag al in. De controle wordt geïntensiveerd. Van alle vluchtelingen die binnenkomen worden vingerafdrukken afgenomen en vergeleken. Ook worden ze gefouilleerd en wordt hun bagage doorzocht, waarbij de Koninklijke Marechaussee bevoegd is om telefoons af te pakken en uit te lezen.

PVV-leider Wilders zei voor de zoveelste keer zijn vertrouwen op in het kabinet, maar had welgeteld maar één aanvulling: alle teruggekeerde Syriëgangers moeten worden vastgezet. Hoe, daarover liet hij zich niet uit. VVD, CDA en SGP ondernamen nog wel een poging om het actieplan met dat doel uit te breiden. Zij vroegen, nadat een eerdere poging daartoe in de Kamer strandde, opnieuw om een wetsbepaling waarin het vrijwillig verblijf op terroristisch grondgebied strafbaar kan worden gesteld.

Een thema dat lange tijd gold als actiepunt van CDA en SGP werd gisteren plots op tafel gelegd door de PvdA: het strafbaar stellen van het propageren van dodelijk geweld, bijvoorbeeld tijdens betogingen of op internetfora. Van het OM eiste PvdA-leider meer daadkracht. Daarmee illustreerde hij een oude wetmatigheid: sommige scheidslijnen tussen partijen vervagen in tijden van verwarring. Zelfs die tussen PvdA en SGP.