Vanaf het podium voor de Essalammoskee in Rotterdam –de grootste moskee van Nederland– klonk dat geluid maandagavond. Enkele honderden burgers, onder wie moslims, protesteerden tegen de terreur van IS in Parijs afgelopen vrijdag.

„Dat gesprek met elkaar is niet soft. Het vergt lef en inzet”, zei een moslimvrouw. „We kunnen meningsverschillen hebben, maar bespreken die met woorden. Nooit met geweld.”

„Hoe durven IS-terroristen in naam van Allah op te treden”, zo klonk het maandagavond van islamitische zijde. „Allah is de liefdevolle, de barmhartige.”

Bloemen

Spreekster ds. Fokje Wierdsma, verbonden aan de protestantse gemeente Rotterdam-Zuid en werkzaam in het wijkpastoraat, vroeg zich maandagavond af „waar de schoonheid in de chaos is.” „Ik hoorde van een jonge vrouw die kon terugkeren naar haar dorp in Syrië. Hoewel het weer rustig was, kwamen haar oom en broers en zussen toch om het leven doordat ze werden getroffen door een mijn die ergens lag. Heel verdrietig. Maar het mooie van wijkpastoraat is dat de verdrietige vrouw in ons wijkpastoraat wordt getroost. Dat vind ik schoonheid in de chaos. Ik denk aan een Marokkaanse jongeman die een speciale band heeft met een oudere dame. Hij gaat naar een winkel en koopt een bos bloemen voor haar. Dat vind ik schoonheid in de chaos.”

Fanatisme

Menselijkheid is sterker dan extremisme, geweld en haat, sprak minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie). „We laten ons niet intimideren. We juichen voor Feyenoord, we luisteren naar muziek.”

Vrijheid houdt verdraagzaamheid in, zei Van der Steur. „In het fanatisme van extremisten is geen ruimte voor een ander geloof of een andere levenswijze. Het kan pijnlijk zijn als andersdenkenden pijnlijke dingen zeggen over het geloof. Maar dan moeten bekritiseerden toch mensen accepteren. Dat noemen we verdraagzaamheid.”

Nourdin el Ouali, voorman van de Rotterdamse moslimpartij NIDA (2 van de 45 zetels), vindt dat de honderden aanwezigen 
op de manifestatie een „gewel-
dig signaal” afgeven, zegt hij 
na afloop van de bijeenkomst 
desgevraagd. „Terroristen proberen de samenleving te ontwrichten door mensen tegenover elkaar te zetten en het onderling wantrouwen te voeden. De deelnemers op de manifestatie echter komen in verzet tegen polarisatie.”

PVV-aanhangers zullen wellicht schamperen: Wij geloven die mooie woorden over de islam op zo’n betoging niet.

„Het is evident dat de terreuraanslagen in Parijs koren op de molen van Wilders zijn. Wij moeten ons keren tegen zowel de haat in het islamitisch extremisme als rechts-extremistische haat. Tegenover de haat de liefde, tegenover het wantrouwen het vertrouwen.”

Is er in moslimkringen meer zelfkritiek nodig, bijvoorbeeld als het gaat over de bejegening door moslims van andersdenkenden?

„Elke religieuze denominatie moet aan zelfreflectie doen, zeker ook de islam. Vooroordelen koesteren is niet goed. Dat geldt moslims en niet-moslims.”

Beschadigen

Even verderop in Rotterdam staat een groepje Marokkanen bij een supermarkt. De 21-jarige Mo verafschuwt de terreur in Parijs. „Die terroristen beschadigen ons moslims. Van de islam mag je geen mensen vermoorden.”

Mo bezorgt broodjes en zegt dat hij de afgelopen dagen minder vriendelijk werd bejegend. „Als ik de bestelling bezorg, gaat de deur eerder dicht dan normaal.”

„Elk weldenkend mens keurt het geweld in Parijs af”, zegt een andere Marokkaanse jongeman, taxichauffeur. Wat hij van Wilders vindt? „Onder Nederlanders komen pedofielen voor. Denk aan Benno L. Maar ik zeg toch ook niet dat alle Nederlanders pedofiel zijn?”

Moeite

Een derde Marokkaan bij de supermarkt, met baard („ik ben als moslim streng voor mezelf”) was even bij de manifestatie voor de moskee. „Ik heb daar gebeden.” Toch trok hij zich toen terug, hij heeft moeite met de betoging naar aanleiding van ‘Parijs’.

„Ik keur die aanslagen af. Maar in Palestina worden toch ook mensen vermoord? Die worden kennelijk vergeten. Amerikanen bombarderen in bijvoorbeeld Irak, Syrië en Afghanistan. Je huis zal maar platgewalst worden. In zo’n situatie radicaliseren jongeren.”