23.00 uur: Kyrie Eleison – De redactie sluit dit liveblog met muziek. Kyrie Eleison.

22.55 uur: „Andere aanslagpleger was ook in Griekenland” – Een tweede vermeende dader van de aanslagen in Parijs is zeer waarschijnlijk via Griekenland de Europese Unie binnengekomen. Dat meldt persbureau Reuters op basis van een bron bij de Griekse regering.

22.45 uur: Moskeeën en synagogen demonstreren in Amsterdam – Moskeeën en synagogen houden zondag gezamenlijk een demonstratie in Amsterdam naar aanleiding van de aanslagen in Parijs. Dat zei burgemeester Eberhard van der Laan in een extra uitzending van Pauw. Ze zullen samen door de Pijp lopen.

22.40 uur: Boekingssite adviseert eerst te informeren – Boekingssite booking.com adviseert mensen die overwegen naar Parijs te gaan zich goed te laten informeren alvorens te reserveren. Wie op de site zoekt naar een hotel in Parijs krijgt de volgende mededeling te zien: „Vanwege de recente incidenten in Parijs en het Île-de-France adviseren we u op de hoogte te blijven van de lokale berichtgeving over de ontwikkelingen van de situatie alvorens een reservering in dit gebied te maken.”

22.22 uur: Dertien buitenlanders onder doden – Onder de doden door de aanslagen in Parijs zijn dertien buitenlanders. Dat blijkt uit een telling van de Franse krant Le Figaro. De aanslagen hebben het leven geëist van twee Belgen, twee Roemenen, twee Algerijnen, twee Tunesiërs, een Spanjaard, een Portugees, een Brit, een Chileen en een Amerikaan.

22.11 uur: Van minuut tot minuut – Parijs werd vrijdag getroffen door zes aanslagen die korte tijd achter elkaar gebeurden. Klik hier voor een overzicht van de gebeurtenissen van minuut tot minuut, zoals de krant Le Figaro dit optekende uit de mond van aanklager François Molins.

22.07 uur: Politie ontruimt gebied rond Eiffeltoren – De politie in Parijs heeft het gebied rond de Eiffeltoren ontruimd. Het metrostation bij Champ-de-Mars (Marsveld) is op last van de politie gesloten. Zwaarbewapende politiemannen staan bij de ingang van het Pullman-hotel vlak bij de Eiffeltoren in Frankrijk.

22.00 uur: „Politie kamt hotel bij Eiffeltoren uit” – Zwaarbewapende politiemannen staan bij de ingang van het Pullman-hotel vlak bij de Eiffeltoren in Frankrijk. Volgens getuigen wordt het hotel doorzocht, mogelijk in verband met de aanslagen van vrijdagavond. Het gebied rondom het hotel en de Eiffeltoren is ontruimd.

21.55 uur: „Grenzen dicht geeft illusie van veiligheid” – „De grenzen sluiten geeft een illusie van veiligheid. Het is een sprookje dat niet zal helpen.” Dat zei minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) in het tv-programma Pauw over berichten dat een van de terroristen in Parijs als Syrische vluchteling via Griekenland Europa binnen is gekomen.

21.19 uur: Rondje Parijs – RD-journalist Mark Wallet ging vandaag naar Parijs. Hij bezocht een aantal plaatsen waar zich gisteren gruwelijke dingen afspeelden. Zijn verslag.

21.18 uur: Reactie Stichting Vluchteling – „Wat er ook is gebeurd, onschuldige kwetsbare vluchtelingen zullen vanaf nu met nóg meer wantrouwen bejegend worden. En dat is diep verdrietig.” Dat zegt directeur Tineke Ceelen van Stichting Vluchteling.

21.10 uur: Aboutaleb: Geen angst aanpraten – Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Rotterdam, zei in Dit is de Dag dat we elkaar geen angst aan moeten praten. „Dat is precies wat deze idioten willen.” Ook zei hij dat de aanslagen zich tegen de moslimgemeenschap dreigen te keren. „De nadelen van de beeldvorming zijn zo bizar negatief dat je moet kijken of je als moslims met een krachtig antwoord kan komen.”

20.53 uur: New York zingt La Marseillaise – In Metropolitan Opera in New York werd zaterdag het Franse volkslied gespeeld.

20.38 uur: Valls: We zijn in oorlog – De Franse premier Manuel Valls wil alle geradicaliseerde imams wegsturen uit Frankrijk. Dit zei hij zaterdagavond tijdens het achtuurjournaal van de zender TF1. Ook zei hij dat we nu in oorlog zijn. „Wij zullen deze vijand aanvallen om hem te vernietigen, in Frankrijk, maar ook in Syrië en in Irak. Wij zullen op hetzelfde niveau op deze aanval antwoorden, met grote vastbeslotenheid, met de wil om te vernietigen. En wij zullen deze oorlog winnen.”

20.19 uur: Geen kerkdienst – De Nederlandse Protestantse gemeente in Parijs, Eglise Reformée Neerlandais, houdt zondag geen dienst. „In verband met de situatie in Parijs lijkt het ons niet verstandig om samen te komen in onze kerk.”

20.13 uur: Verslaggever in Parijs – RD-buitenlandjournalist Mark Wallet is aangekomen in Parijs en maakte een tocht langs verschillende plaatsen die vrijdag in het nieuws waren. Op twitter doet hij verslag.

20.02 uur: Lichten Eiffeltoren blijven gedoofd – De verlichting van de Eiffeltoren blijft in de nacht van zaterdag op zondag uit, uit solidariteit met de slachtoffers van de aanslagen van vrijdag. De toeristische attractie is tot nader order gesloten, aldus Franse media.

19.59 uur: Een van daders was bekende politie – Een van de daders van de aanslagen van Parijs is formeel geïdentificeerd. De Franse politie hield hem al sinds 2010 in de gaten omdat hij radicaliseerde. Het is een 29-jarige Fransman uit een zuidelijke voorstad van Parijs. Hij had een strafblad met acht veroordelingen, aldus een openbaar aanklager in Parijs zaterdagavond. De drie personen daarentegen die zaterdag in Brussel zijn aangehouden, waren bij de Franse inlichtingendiensten niet bekend.

19.41 uur: Arrestant Brussel was vrijdag in Parijs – Een van de personen die zaterdag in de Brusselse deelgemeente Molenbeek zijn aangehouden, was vrijdagavond in Parijs. Dat heeft de Belgische premier Charles Michel zaterdag gezegd op de Waalse televisiezender RTL TVI.

19.33 uur: Zeker 129 doden en 352 gewonden – Door de aanslagen in en vlak bij Parijs vrijdagavond zijn zeker 129 doden gevallen. Dat heeft openbaar-aanklager François Molins van Parijs gezegd tegen de krant Le Figaro. Er zijn 352 mensen gewond geraakt. Van hen zijn er 99 in kritieke toestand, aldus Molins. Het Openbaar Ministerie heeft een strafrechtelijk onderzoek geopend.

19.30 uur: OM Parijs gaat uit van drie teams aanvallers – Het lijkt erop dat de plegers van de aanslagen van Parijs vrijdag in drie teams hebben geopereerd. Dat heeft een aanklager van het parket van de Franse hoofdstad gezegd.

19.15 uur: Moskee Roosendaal extra beveiligd – De Marokkaanse moskee in Roosendaal laat vanaf zaterdagavond extra surveillances uitvoeren. Dat meldt BN De Stem. Volgens voorzitter Mohamed Amezian gaan leden van de eigen gemeenschap in groepjes patrouilleren. Dat gebeurt in overleg met de politie. Zaterdagmorgen was de moskee doelwit van een poging tot brandstichting. De schade lijkt, op wat rookschade na, beperkt.

19.13 uur: Dader probeerde stadion binnen te komen – Een van de aanslagplegers die een bomaanslag pleegde buiten het Stade de France vlak bij Parijs, heeft geprobeerd dat stadion eerst binnen te komen. Dat hebben een beveiliger van het stadion en de Franse politie gezegd tegen de Amerikaanse krant Wall Street Journal. De man probeerde vijftien minuten na aanvang van de voetbalwedstrijd het stadion binnen te komen. Tijdens het fouilleren werd ontdekt dat hij een bomvest had. De aanslagpleger keerde het stadion daarop de rug toe en bracht zijn vest tot ontploffing.

18.56 uur: FBI op scherp – De Amerikaanse recherchedienst FBI houdt terreurverdachten in de Verenigde Staten extra scherp in de gaten. Dat werd bekend na een telefonisch overleg tussen de FBI-leiders van 56 afdelingen, meldde de zender ABC op basis van bronnen bij de dienst. Mensen die mogelijk zijn blootgesteld aan terreurpropaganda of zelf ideeën kunnen opdoen na de aanslagen in Parijs, worden nauwlettend in de gaten gehouden, aldus bronnen bij de FBI.

18.54 uur: Vier buitenlanders omgekomen – Onder de dodelijke slachtoffers van de aanslagen in Parijs zijn zeker vier buitenlanders. De krant Libération meldt twee Belgen en een Portugees onder de doden, de krant Le Figaro een Spanjaard. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag zijn drie Nederlanders gewond geraakt, twee mannen en een vrouw.

18.46 uur: Duizenden mensen herdenken „Parijs” – In de Franse plaats Grenoble hebben tussen de 4000 en 5000 mensen de slachtoffers van de aanslagen in Parijs vrijdagavond herdacht. Ze verzamelden zich in het stadspark Paul Mistral en hielden een minuut stilte, meldde de krant Le Dauphiné Libéré. Behalve om de slachtoffers te herdenken wilden de betogers ook steun betuigen aan veiligheidsmedewerkers in Parijs. Ook zongen ze het Franse volkslied.

18.44 uur: Minuut stilte in Brussel – Op de Brusselse Grote Markt is om 18.00 uur een minuut stilte in acht genomen voor de slachtoffers van de aanslagen van Parijs. Onder anderen burgemeester Yvan Mayeur en de leden van het schepencollege (een schepen is een Belgische wethouder) waren aanwezig. Tijdens de minuut stilte werd het stadhuis van Brussel verlicht in de kleuren van de Franse vlag.

18.34 uur: „Geen ongenuanceerde aanpak moslims” – De islamitische stichting as-Soennah in Den Haag roept na de bloedige aanslagen in Parijs de Nederlandse politie en overheidsinstanties op niet ongenuanceerd en hard op te treden tegen moslims. De stichting waarschuwde hiervoor zaterdag via internet.

18.30 uur: Betoging Lille – In de Noord-Franse stad Lille hebben vermeende aanhangers van het Front National zaterdagmiddag een stille tocht van de Liga van de Mensenrechten verstoord. Ze droegen Franse vlaggen, gooiden met vuurwerk en schreeuwden: “Eruit met de fundamentalisten”. De spanning liep even hoog op en de Franse M.E. moest tussenbeide komen, meldt Le Figaro op basis van AFP.

18.11 uur: Utrechtse gewonde buiten levensgevaar – De Utrechtse chef-kok Rik de Jonge is vrijdagavond gewond geraakt bij een van de terroristische aanslagen in Parijs. Dat meldt het AD. Hij is door kogels geraakt in zijn been en kreeg een schampschot in zijn borst. Hij ligt in een ziekenhuis in Parijs en maakt het goed. Hij is buiten levensgevaar. De Jonge zat vrijdagavond op een terras van een restaurant in het centrum van Parijs toen een man met een automatisch geweer het vuur opende op de bezoekers.

18.17 uur: Arrestaties in Brussel – Bij huiszoekingen in de Brusselse deelgemeente Sint-Jans-Molenbeek zijn meerdere personen aangehouden. Dat heeft de woordvoerster van het Belgische ministerie van Justitie bevestigd. Zij bevestigde tevens dat de huiszoekingen verband houden met de aanslagen van Parijs. Volgens haar is in Parijs een huurwagen aangetroffen „die een link heeft met het Molenbeekse”.

18.14 uur: Duitsland verscherpt controle grens – Duitsland heeft de controle van de grens met Frankrijk verscherpt. De landelijke politie is ingezet bij de grens van de deelstaat Rijnland-Palts. Indien nodig worden alle treinen uit Frankrijk doorzocht, liet een woordvoerder van de nationale politie zaterdag weten.

18.12 uur: Wat we nu weten over de terroristen – Een van de terroristen in Bataclan is een Fransman geboren in de regio Parijs. Hij was een bekend bij de inlichtingendiensten en is zaterdagmiddag geïdentificeerd. Verder is er bij een van de terroristen in Bataclan een Syrisch paspoort gevonden, waarnaar verder onderzoek wordt gedaan. Een Egyptische paspoort is gevonden bij een van de zelfmoordterroristen bij Stade de France. Dat meldt Francetv Info.

18.10 uur: „Barbaars” – Het Samenwerkingsverband van islamitische Organisaties Regio Haaglanden (SIORH) heeft „met afkeer en afschuw” kennisgenomen van de gebeurtenissen in Parijs. „Deze aanslagen bewijzen net als de aanslagen eerder in Turkije en Libanon dat het geen oorlog is tussen moslims en niet-moslims, maar een oorlog tussen beschaafde samenlevingen en barbaarse terroristen die geen enkele vorm van menselijkheid tonen in hun uitingen en daden”, aldus SIORH. „Op ons moslims rust de religieuze en morele plicht om actief op te treden tegen dit soort excessen en niet aan de zijlijn te blijven toekijken.”

18.03 uur: Hamas en Islamitische Jihad veroordelen aanslagen – De Palestijnse bewegingen Hamas en Islamitische Jihad hebben de aanslagen in Parijs veroordeeld. Hamas noemde de aanslagen een daad van „agressie en barbarij”, terwijl Islamitische Jihad sprak van een „misdaad tegen onschuldigen.” Dat meldt Le Figaro op basis van persbureau AFP.

18.00 uur: Jacht op daders Parijs in volle gang – De jacht op de verantwoordelijken voor de aanslag in Parijs gaat door. Over de hele wereld is geschrokken gereageerd, zowel door staatshoofden als door ‘de gewone man’, veelal op sociale media. Maandag is er om 12.00 uur in de hele Europese Unie een minuut stilte. Lees hier een samenvatting van het nieuws.

17.32 uur: Terrorist kwam via Griekenland EU binnen – Een van de aanvallers die vrijdag dood en verderf zaaiden in Parijs kwam de Europese Unie in oktober binnen via het Griekse eiland Leros. Dat heeft de Griekse burgerbescherming zaterdag gezegd. Bij het lichaam van de aanvaller was door de Parijse politie een Syrisch paspoort aangetroffen. „We delen mee dat de paspoorthouder op 3 oktober via Leros is gereisd (…) We weten niet of het paspoort is gecontroleerd in andere landen waar de houder waarschijnlijk doorheen reisde”, aldus een woordvoerder.

17.27 uur: Arrestatie in Brussel – Bij huiszoekingen in de Brusselse deelgemeente Molenbeek is een man aangehouden die in verband wordt gebracht met de aanslagen van Parijs. Dat heeft de Waalse omroep RTBF zaterdagmiddag gemeld op gezag van een bron die betrokken is bij het onderzoek.

17.21 uur: Lutheranen veroordelen aanslagen – De Lutherse Wereldfederatie veroordeelt „in de meest krachtige bewoordingen” de „afschuwelijke” aanslagen in Beiroet en Parijs, donderdag en vrijdag. „We bidden voor de slachtoffers en voor degenen die rouwen en zoeken naar troost.”

17.13 uur: Maandag minuut stilte – Maandag om 12.00 uur wordt in de hele EU een minuut stilte in acht genomen vanwege de aanslagen Parijs. Dat maakten de EU-leiders bekend.

17.11 uur: Franse scholen maandag weer open – De Franse scholen gaan maandagochtend weer open. Dit heeft minister van Binnenlandse Zaken Bernard Cazeneuve zatermiddag laten weten, aldus Franse media. De Franse scholen en universiteiten bleven zaterdag gesloten wegens de aanslagen van Parijs.

17.00 uur: Niets gevonden – In het toestel van Air France dat zaterdagmiddag op Schiphol aan de grond is gehouden, is niets gevonden. De passagiers kunnen weer aan boord. Dat zegt de marechaussee.

16.57 uur: „Heel beangstigend” – „Het is hier heel rustig op straat. De autoriteiten in Parijs hebben aangeraden binnen te blijven. Dat doet niet iedereen, maar de meesten wel. Het is heel beangstigend. Vooral ook omdat de aanslagen zo onsamenhangend zijn. Het kan overal gebeuren. We waren uit eten geweest en net terug in ons hotel toen het hier vlakbij gebeurde”, zegt de Amsterdamse Yvet Anna.

16.55 uur: Betogingen verboden in Parijs – De Franse politie heeft alle betogingen en andere bijeenkomsten op de openbare weg verboden in Parijs en in de directe omgeving van de hoofdstad. Onder het verbod vallen ook steunbetuigingen aan de slachtoffers van de aanslagen van vrijdag. De politie wijst erop dat bijeenkomsten van personen op de openbare weg een potentieel doelwit zijn voor terroristen. Ook kan de politie geen menskracht missen voor de beveiliging van rouwuitingen omdat overige veiligheidstaken nu prioriteit hebben, aldus Franse media. Wie het verbod overtreedt, kan een celstraf van maximaal twee maanden of een boete tot 3750 euro krijgen.

16.44 uur: „Dader was jonge Franse extremist” – De autoriteiten in Frankrijk hebben een van de zelfmoordterroristen geïdentificeerd die vrijdag betrokken waren bij de aanslagen in Parijs. Het gaat om een jonge Fransman die bekend was bij de inlichtingendiensten vanwege extremistische activiteiten, zeiden bronnen bij de politie. De jonge terrorist was vrijdag betrokken bij de aanval op een poppodium in Parijs, waarbij tientallen doden vielen. Hij blies zichzelf op toen de politie het gebouw bestormde.

16.39 uur: Man opgepakt om verdacht pakketje Gatwick – Op de luchthaven Gatwick Airport bij Londen is een man opgepakt die een verdacht pakketje had achtergelaten. De Noordterminal van het vliegveld werd eerder zaterdag ontruimd vanwege verdachte acties van de man, meldde de BBC zaterdag. Explosievenexperts onderzoeken het pakketje.

16.35 uur: Speciale diensten Anglicaanse kerk – Twee Anglicaanse gemeenten in Parijs beleggen zondag speciale kerkdiensten om stil te staan bij de aanslagen van vrijdag. In de St. George kerk wordt een requiemdienst gehouden en zal worden gebeden voor de nabestaanden van de slachtoffers. In de St. Michaels kerk zal eveneens worden gebeden voor „de duizenden die direct getroffen zijn”.

16.22 uur: Zeker 128 doden en 237 gewonden – Door de aanslagen in en vlak bij Parijs vrijdagavond zijn zeker 128 doden en 237 gewonden gevallen. Dit blijkt uit een nieuwe balans die de Franse krant Le Monde zaterdagmiddag heeft opgemaakt op gezag van bronnen bij justitie. Het dodental kan nog stijgen want de toestand van tachtig gewonden is „absoluut kritiek”.

16.13 uur: Duitse minister: Barbaars – De aanslagen in Parijs waren „barbaarse moorden”. Dat zei de Duitse minister Thomas de Maizière van Binnenlandse Zaken na een spoedoverleg van de regering. „Ook Duitsland staat nog steeds in het vizier van internationaal terrorisme.” „We houden de bij ons bekende islamitische aanstichters, hun sympathisanten, maar ook de rechtsextremisten die kunnen reageren, scherp in de gaten”, aldus de minister volgens het Duitse blad Focus.

16.10 uur: Man opgepakt – In de Duitse plaats Rosenheim is een man opgepakt die mogelijk banden had met de aanslagplegers in Parijs. Hij was zwaarbewapend en had Parijs als bestemming in zijn navigatiesysteem ingesteld, bevestigde de Duitse minister van Binnenlandse Zaken De Maizière.

16.00 uur: Samenvatting – Lees hier een samenvatting van het buitenlandse nieuws over de aanslagen in Parijs. Klik hier voor een samenvatting van het binnenlandse nieuws.

15.49 uur: Dreigingsniveau blijft substantieel – Het dreigingsniveau in Nederland gaat niet omhoog, ondanks de aanslagen in Parijs van vrijdag. Dat meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Het dreigingsniveau staat nu op substantieel. Dat wil zeggen dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is. Dit is het een na hoogste dreigingsniveau.

15.47 uur: Alarm op Schiphol na dreigtweet – Op Schiphol is alarm geslagen na een dreigtweet voor een vertrekkende vlucht van Air France naar Parijs. Er zou een bom aan boord zijn. Dit meldt De Telegraaf. De Koninklijke Marechaussee is bezig met een extra controle in het toestel aan de gate. Het is nog onduidelijk of er iets is gevonden. De actie is onderdeel van de aanvullende veiligheidsmaatregelen die het kabinet en de Nationaal Coordinator Terrorismebestrijding zaterdag hebben afgekondigd. „De dreiging nemen we uiterst serieus. Alle passagiers zijn geëvacueerd. Specialisten doen onderzoek.”

15.40 uur: Geen Nederlands protestantse kerkdienst – De kerkdienst van de Eglise Réformee Néerlandaise (ERN) in Parijs gaat zondagochtend niet door. „In verband met de situatie in Parijs lijkt het ons niet verstandig om samen te komen in onze kerk. Onze gedachten gaan uit naar alle mensen die betrokken zijn bij dit drama”, zo meldt de gemeente op de website.

15.30 uur: „Vrouw onder plegers aanslagen” – Onder de daders van de aanslagen van Parijs was ook een vrouw. Dit zegt de radiozender Europe 1 zaterdag op basis van gesprekken met ooggetuigen. Eerder werd gemeld dat er bij het lijk van een van de daders een Syrisch paspoort is gevonden. Franse media melden dat er ook een Fransman onder de daders zou zijn.

15.19 uur: Reactie Kerk en Vrede – De vredesbeweging Kerk en Vrede spreekt haar afschuw uit over de aanslagen in Parijs. „Met de Parijzenaars delen we de ontzetting, de afschuw, de woede. We realiseren ons dat terreur tot doel heeft felle emoties uit te lokken. We roepen op niet mee te gaan in de intentie van de daders. Emotionele reflexen op eerdere terroristische aanslagen, onder andere 9/11, hebben bijgedragen aan de situatie waarin we nu verkeren.”

15.17 uur: Deel Londense luchthaven geëvacueerd – De noordterminal van de Londense luchthaven Gatwick is geëvacueerd na de vondst van een verdacht voorwerp. Dat heeft de Britse politie gezegd. Een man is gearresteerd en bommenruimers zijn ter plaatse. De gearresteerde man zou zich verdacht hebben gedragen en een voorwerp hebben achtergelaten in de terminal. De evacuatie is een voorzorgsmaatregel, aldus de politie. De Britse autoriteiten verkeren in de hoogste staat van paraatheid vanwege de aanslagen in Parijs van vrijdag.

15.11 uur: Marijnissen linkt aanslag aan Palestijns-Israëlisch conflict – Vertrekkend SP-voorzitter Jan Marijnissen is „buitengewoon verontwaardigd” over de aanslagen in Parijs, die hem „kippenvel” geven. Het is belangrijk te proberen de psyche van de aanslagplegers te begrijpen, vindt hij. „Uiteindelijk heeft hun gedrag ook te maken met het Palestijns-Israëlisch conflict.”

15.07 uur: IS: Parijs hoofdstad van zonde – Islamitische Staat (IS) dreigt Frankrijk met nieuwe aanslagen in een video die op internet circuleert. „Deze overval is alleen de eerste druppel regen en een waarschuwing”, aldus de boodschap. „Frankrijk en hen die zijn pad volgen, weten dat zij bovenaan de lijst met doelen van Islamitische Staat staan en dat de geur van de dood hun neuzen niet zal verlaten zolang zij hun kruistocht voortzetten en onze Profeet durven te beledigen.” Volgens de videoboodschap heeft „een trouwe groep gelovigen van het leger van het kalifaat” aangevallen in de „hoofdstad van ontucht en zonde”. Frankrijk doet sinds september mee met luchtaanvallen op IS-doelen in Syrië.

15.02 uur: Aandacht voor Parijs bij Sint-intocht – „Dit is grote mensennieuws en het is verdrietig en afschuwelijk. Ondanks dat wij het sinterklaasfeest vieren moeten we meeleven met het verdriet en de pijn dat mensen daar is aangedaan”, die woorden klonken zaterdag bij de intocht van Sinterklaas in Meppel.

14.53 uur: Twee Nederlanders zwaargewond – Bij de aanslagen in Parijs zijn drie Nederlanders gewond geraakt. Een van hen is licht gewond, de andere twee zwaar. Dat heeft Koenders, minister van Buitenlandse Zaken, zaterdag gezegd op de PvdA-ledenraad in Amersfoort. Het gaat om twee mannen en een vrouw. De slachtoffers liggen in het ziekenhuis in Parijs. De Nederlandse ambassade en het ministerie van Buitenlandse Zaken staan de slachtoffers en hun families bij. De ambassadeur heeft al een van de slachtoffers bezocht en probeert anderen zaterdagmiddag nog te bezoeken.

14.50 uur: Spoedoverleg Duitse regering – De regering van Duitsland is zaterdagmiddag ruim een uur bijeen geweest voor spoedoverleg over de aanslagen van Parijs in de bondskanselarij, het kantoor van bondskanselier Merkel in Berlijn. Minister van Binnenlandse Zaken De Maizière geeft later zaterdagmiddag in zijn departement een persconferentie om het Duitse volk te informeren over de uitkomsten van het buitengewone kabinetsberaad.

14.46 uur: NOS: Drie Nederlanders gewond – Bij de aanslagen in Parijs zijn vrijdag drie Nederlanders gewond geraakt, meldt de NOS. Het zijn twee mannen en een vrouw. Over de aard van hun verwondingen is nog niets bekend.

14.43 uur: Paniek door vuurwerk – Het was even paniek zaterdagmiddag in Bagnolet vlakbij Parijs. Bewoners meldden dat zij schoten en explosies hadden gehoord. Uiteindelijk bleek het om vuurwerk te gaan dat bij een trouwerij was afgestoken. „Vals alarm”, aldus een politiewoordvoerder in de krant Le Figaro.

14.40 uur: Rutte: Nederland in oorlog met IS – Premier Rutte stelt dat de terreuraanslag in Parijs niet „onweersproken” zal blijven. Er is intensief contact tussen alle betrokken landen en instanties. Hij heeft de Franse president Hollande alle hulp aangeboden die Nederland kan bieden. Volgens Rutte is Nederland in oorlog met IS, dat de verantwoordelijkheid voor de aanslagen opeiste. „ISIS is de vijand.”

14.32 uur: Minuut stilte – Maandag om 12.00 uur wordt in heel Frankrijk een minuut stilte in acht genomen om de slachtoffers van de aanslagen van vrijdag te herdenken. Dit staat in een decreet dat de Franse premier Manuel Valls heeft getekend. Daarin bevestigt de regeringsleider ook de drie dagen van nationale rouw die president François Hollande eerder aankondigde, aldus Franse media.

14.29 uur: Videobeelden van schietpartij Bataclan – Een journalist van de krant Le Monde die direct achter Bataclan woont, Daniel Psenny, was vrijdagavond getuige van het drama dat zich in het gebouw voltrok. Vanuit zijn raam filmde hij hoe mensen het vege lijf proberen te redden. Zelf werd Psenny ook door een kogel in zijn arm getroffen, toen hij de gewonden te hulp wilde schieten. De videobeelden zijn geplaatst op de site van Le Monde en kunnen als schokkend worden ervaren.

14.24 uur: Hollande spreekt Congres toe –De Franse regering komt zaterdagmiddag en zondagmiddag in buitengewone vergadering bijeen. Ook wil president Hollande zondag met de fractievoorzitters van alle politieke partijen spreken. Het staatshoofd verklaarde tevens dat hij maandag in Versailles het Congres zal toespreken, een buitengewone verenigde vergadering van de beide kamers van het Franse parlement, Nationale Vergadering en Senaat, die maar onder uitzonderlijke omstandigheden bijeenkomt.

14.22 uur: Nationale rouw – Het is de eerste keer in de geschiedenis van de Vijfde Republiek dat een periode van nationale rouw van drie dagen wordt afgekondigd, zo meldt de krant Le Figaro. Het is de zesde keer dat in de Vijfde Republiek nationale rouw wordt afgekondigd. De eerste keer gebeurde dat in 1970, toen oud-president Charles de Gaulle overleed.

14.20 uur: Wees waakzaam – Premier Rutte roept Nederlanders p om samen waakzaam en alert te zijn, in hun eigen straat, buurt en omgeving. Reizigers naar Frankrijk raadt Rutte aan om extra waakzaam te zijn.

14.17 uur: Rutte: bewaar kalmte – We moeten de kalmte en de eensgezindheid bewaren. Daartoe riep premier Rutte op tijdens een persconferentie naar aanleiding van de aanslagen van vrijdag in Parijs. „We hebben hier te maken met extremisten die maar één doel hebben: onze westerse samenleving destabiliseren door haat te zaaien. We mogen ons niet uit elkaar laten spelen. We wijken niet voor onverdraagzaamheid. Geweld en extremisme zullen nooit winnen van vrijheid.”

14.14 uur: Gebed voor Parijs – Ds. Van den Broeke, voorzitter van de generale synode van de PKN, heeft een gebed voor Parijs op Facebook geplaatst. Enkele regels uit het gebed: „Met verbijstering, onbegrip, verdriet en zorg komen we bij U. Wij bidden voor Parijs. Wij bidden voor onze wereld. Wij bidden voor slachtoffers, voor nabestaanden, voor gewonden. Nietsvermoedend getroffen, gedood of voor het leven getekend. Wij bidden voor allen die door angst bevangen zijn geraakt. Geef vrede, bidden wij U.”

14.10 uur: Politie oplettend bij evenementen – Op grote evenementen, zoals de intocht van Sinterklaas in Meppel zaterdag en elders, is de politie extra oplettend, maar ze kunnen wel gewoon doorgaan. Dat benadrukte premier Rutte.

14.05 uur: Bewaking grenzen en luchthavens – Ook in Nederland zijn extra veiligheidsmaatregelen nodig, zei premier Rutte in reactie op de aanslagen in Parijs. Het gaat dan om zichtbare en ontzichtbare maatregelen, onder regie van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De veiligheids- en inlichtingendiensten zijn in verhoogde staat van paraatheid, zei Rutte. Daarnaast is de grensbewaking opgeschaald en geïntensiveerd, met name voor alle verkeer herleidbaar tot Frankrijk. Dit geldt ook voor luchthavens en treinstations.

13.57 uur: RTL spreekt Nederlandse ooggetuige – „Eerst dacht ik dat het bij de show hoorde. Dat ze vuurwerk afstaken achterin de zaal.” Dat vertelde de Nederlander Ferry Zandvliet tegen RTL Nieuws. „We hoorden knallen achter ons, het leken kleine ontploffingen. Toen we ons omdraaiden zagen we mannen met geweren staan. De band hield op met spelen en iedereen ging liggen. Toen wisten we: dit is echt.”

13.53 uur: Twee Belgen onder de doden – Onder de doden van de aanslagen in Parijs vrijdag zijn in elk geval twee Belgen. Dat heeft de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders zaterdag meegedeeld. Over andere nationaliteiten onder de slachtoffers zijn er nog geen berichten.

13.47 uur: „Aanslag op vrijheid, gelijkheid en broederschap” – „We staan nu allen schouder aan schouder met de Fransen en zeggen ze alle steun toe die nodig is.” Dat zei PvdA-leider Samsom op een politieke ledenraad van zijn partij in Amersfoort. Hij regeerde op de terreurdaden in Parijs waarbij ruim honderd doden vielen. Het waren volgens hem aanslagen op onze manier van leven. „Op de Franse waarden van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Die zijn onder vuur genomen.”

13.45 uur: „Nog geen hinder transport” – Transporteurs en verladers hebben nog geen signalen ontvangen van gesloten grenzen of dichte wegen in Frankrijk. De branche houdt de situatie na de aanslagen in Parijs goed in de gaten. Frankrijk geldt als een belangrijke afzetmarkt en doorvoerland.

13.43 uur: School Veenendaal niet naar Parijs – Het Rembrandt College in Veenendaal heeft zaterdag de voorgenomen excursie naar Parijs voor de vijfde klassen havo en vwo geschrapt. Rector Bart de Grunt vindt het risico te groot om leerlingen en medewerkers maandag te laten vertrekken. „Ik zou mijn eigen kinderen ook niet laten gaan”, zei hij zaterdag. De excursie zou tot en met vrijdag duren. De school denkt nog na over een andere invulling van de week.

13.38 uur: Parijzenaren doneren bloed – Bij bloedbanken in Parijs zijn zaterdag lange rijen ontstaan van mensen die bloed willen doneren voor de gewonden van de terreuraanslagen van vrijdag. Bij het poppodium Bataclan leggen Parijzenaren bloemen en boodschappen. Veel inwoners van de hippe buurten van Oost-Parijs probeerden manieren te vinden om de gewonden van de aanslagen te helpen. Bij het ziekenhuis St. Louis wachtten mensen uren om bloed te kunnen doneren.

13.34 uur: Grensbewaking Nederland –Naar aanleiding van de aanslagen in Parijs wordt de bewaking van grenzen en luchthavens in Nederland opgeschaald. Dat meldde premier Rutte tijdens een persconferentie.

13.31 uur: Charlie Hebdo: Geen behoefte aan religie – Het satirische Franse blad Charlie Hebdo heeft zaterdag met enig cynisme gereageerd op de oproep Pray for Paris (bid voor Parijs), die op sociale media rondgaat sinds de aanslagen van vrijdag in Parijs. Het bladheeft een cartoon gepubliceerd met de tekst: „Vrienden uit de hele wereld. Dank jullie wel voor #PrayforParis, maar we hebben geen behoefte aan meer religie! Ons geloof gaat over muziek! Zoenen! Leven! Champagne en vrolijkheid! #Parisisabout life.”

13.29 uur: Vlaggen halfstok – Op alle overheidsgebouwen in Nederland gaat de vlag maandag halfstok. Dat heeft premier Mark Rutte gezegd na overleg binnen het kabinet over de aanslagen in Parijs.

13.23 uur: Poging tot brandstichting moskee Roosendaal – Bij de moskee in Roosendaal is in de nacht van vrijdag op zaterdag een poging tot brandstichting gedaan. Een woordvoerder kon niet zeggen of de poging verband houdt met de aanslagen vrijdagavond in Parijs. „Maar we nemen de zaak wel heel serieus en dat heeft wel te maken met de situatie waar we nu in zitten”, aldus de politie.

13.20 uur: Klimaatconferentie gaat door – Frankrijk overweegt op geen enkele manier om de komende grote klimaatconferentie op te schorten of af te gelasten. Dat hebben diplomatieke kringen in Parijs laten weten. De conferentie is voorzien voor 30 november tot en met 11 december in de Franse hoofdstad. Het gaat om de zogenoemde COP21, waarop alle partijen bijeenkomen die het klimaatverdrag van de Verenigde Naties (UNFCCC) hebben ondertekend.

13.15 uur: Syrisch paspoort gevonden op lichaam terrorist – Op het lichaam van een van de omgekomen terroristen is een Syrisch paspoort aangetroffen. Dat meldt Francetv Info.

13.11 uur: Symbolisch doelwit – Terreurdeskundige Beatrice de Graaf noemt de reeks „bizarre” terreuraanslagen van vrijdagavond in Parijs „doordacht en gepland.” Rond het theater in de Franse hoofdstad waren in het verleden vaker demonstraties die te maken hadden met het optreden van de staat Israël. De Graaf: „Kennelijk kozen de terroristen niet zomaar een doelwit, maar wellicht bewust een symbolisch doelwit, een theater dat in Joodse handen lijkt te zijn.”

13.00 uur: Paus ‘getroffen en bedroefd’ om aanslagen Parijs – Paus Franciscus is ‘getroffen en bedroefd’ om de aanslagen in Parijs. „Ik begrijp deze dingen niet”, liet hij weten in een telefoongesprek dat zaterdag werd uitgezonden op een bischoppelijke conferentie in Italië. „Het is moeilijk te begrijpen, dat mensen dit uitvoeren.” Op de vraag of er religieuze rechtvaardiging is voor dit soort aanslagen, zei de paus: „Religieus en menselijk. Dit is niet menselijk.” De kerkvorst zei verder de bidden voor alle slachtoffers en hun familieleden.

12.55 uur: Poetin spreekt medeleven uit met Frankrijk – De aanslagen in Parijs zijn de ‘jongste getuigenis van de barbaarse essentie van het terrorisme dat de menselijke beschaving uitdaagt’. Dat zegt de Russische president Vladimir Poetin in een telegram aan zijn Franse collega François Hollande. „Het is duidelijk dat een effectieve strijd tegen dit kwaad een daadwerkelijke vereniging van krachten van de internationale gemeenschap vergt. Ik wil de bereidheid van Rusland bevestigen voor de nauwste samenwerking met onze Franse partners bij het onderzoek naar het misdrijf dat in Parijs plaatsvond”, aldus Poetin. „In deze moeilijke tijd voor Frankrijk wil ik u woorden van oprecht medeleven bieden en mijn steun uitspreken aan de familieleden en naasten van de slachtoffers van de extremisten en de gewonden een spoedig herstel wensen.”

12.50 uur: Verklaring premier Rutte – Minister-president Mark Rutte geeft om 13.15 uur een reactie op de aanslagen in Parijs. Hij geeft de verklaring in het ministerie van Veiligheid en Justitie.

12.46 uur: Eiffeltoren gesloten – De Eiffeltoren is zaterdag gesloten. De beroemde attractie in Parijs vraagt bezoekers om begrip voor de maatregel. De sluiting volgt op de aanslagen van vrijdagavond. Hoe lang de Eiffeltoren dicht zal zijn, is niet bekend. Kort na de aanslagen gingen ter nagedachtenis aan de slachtoffers de lichten op de Eiffeltoren al uit. Dat was voor het eerst sinds de opening in 1889. Ook andere toeristische trekpleisters in Parijs zijn zaterdag en mogelijk ook zondag dicht, waaronder doorgaans drukbezochte musea als het Louvre, Musée d’Orsay en het Petit Palais. Ook Disneyland Parijs heeft de deuren voor publiek gesloten. Het pretpark ten oosten van Parijs liet in een verklaring weten zaterdag niet open te gaan ‘gezien de tragische gebeurtenissen in Frankrijk en tot steun van de gemeenschap en de slachtoffers van deze afschuwelijke aanslagen’.

12.45 uur: Theater Bataclan is in Joodse handen – Het theater Bataclan dat doelwit van een terreuraanslag was, is in Joodse handen. De afgelopen jaren was het meermalen doelwit van anti-joodse acties.

12.35 uur: „Verband tussen Joden en theater Bataclan” – Rond het theater in de Franse hoofdstad waren in het verleden vaker demonstraties die te maken hadden met het optreden van de staat Israël. Dat stelde terrorismedeskundige prof. dr. Beatrice de Graaf zaterdagochtend tegenover deze krant. Israëlische en Franse media leggen ook een link met het kennelijk Joodse karakter van het theater. Later vandaag een uitgebreider interview met prof. De Graaf.

12.30 uur: Franse politiek heeft bijgedragen aan verspreiding terrorisme” – Het Franse beleid in het Midden-Oosten heeft bijgedragen aan de „uitbreiding van het terrorisme”. Dat heeft de Syrische president Assad gezegd in reactie op de aanslagen, meldt Le Figaro op gezag van het Syrische persbureau Sanaa.

12.25 uur: Britten beraden zich na aanslagen Parijs – De Britse premier David Cameron heeft zijn veiligheidsteam bijeengeroepen om een reactie te formuleren op de terreuraanslagen in Parijs. De Britten zullen ‘doen wat in ons vermogen ligt om te helpen’, zei Cameron. De premier zit zaterdag een vergadering voor van de veiligheidscommissies en overweegt het nationale alarmniveau te verhogen tot het hoogste niveau. Momenteel staat het niveau op ‘ernstig’, wat betekent dat inlichtingendiensten de mogelijkheid van een aanslag zeer waarschijnlijk achten. De Britse politie riep het publiek op tot ‘waakzaamheid’ en werkt samen met de korpsen in Frankrijk.

12.15 uur: Mogelijke band verdachte Duitsland en aanslagen Parijs – Een 51-jarige man die vorige week in Duitland werd aangehouden omdat er wapens waren aangetroffen in zijn auto staat mogelijk in verband met de terreuraanslagen in Parijs. Dat melden Duitse media. De verdachte werd 5 november gearresteerd bij de Duitse grens met Oostenrijk. In zijn auto lagen vuurwapens, explosieven en handgranaten, zei de politie in de deelstaat Beieren. „Hij weigerde te zeggen wat hij met de wapens van plan was en waar ze vandaan kwamen”, aldus woordvoerder Ludwig Waldinger tegen AP. „Op dit moment verstrekken we geen verdere informatie.” De Beierse radio meldde dat de Duitse autoriteiten kort na de arrestatie hun collega’s in Frankrijk inlichtten. Op gezag van anonieme onderzoekers meldde de omroep Bayerischer Rundfunk dat documenten in de auto uitwezen dat de man onderweg was naar Parijs. De wapens, waaronder een automatisch geweer en een kilo TNT, waren verborgen in het chassis van de Volkswagen Golf.

12.10 uur: „Auto van aanvallers had Belgisch kenteken” – Een van de auto’s die de terroristen vrijdagavond in Parijs voor de aanslagen gebruikten, zou een Belgisch kenteken hebben. Dat meldt de Franse krant Le Monde, aldus het Belgische persbureau Belga zaterdag. Le Monde laat een vrouwelijke ooggetuige aan het woord die gewag maakt van twee zwarte auto’s, waarvan een met een Belgische nummerplaat. Zij schatte de leeftijd van een van de inzittenden van de auto’s op niet meer dan 18 tot 20 jaar.

12.05 uur: „Man met kalasjnikov op A’dam CS is genoeg” – Frankrijk is een voor de hand liggender doel voor aanslagen dan Nederland, maar ook hier kan het zomaar gebeuren. Dat zegt terrorisme-expert Jelle van Buuren van de Universiteit Leiden naar aanleiding van de aanslagen van vrijdag in Parijs. Hij denkt wel dat het risico in Nederland kleiner is. „Maar een man met een kalasjnikov op Amsterdam Centraal in de ochtendspits is genoeg om de samenleving te ontwrichten en alles op zijn kop te zetten.”

11.59 uur: Aboutaleb: Rotterdam leeft mee met Parijs – Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam heeft met veel afschuw kennis genomen van de gebeurtenissen in Parijs. De stad leeft mee met alle slachtoffers van de aanslagen. „De aanslagen in Parijs vervullen ons met afschuw en verdriet. Het doden van onschuldige burgers in een kosmopolitische stad, de stad van het licht en de verlichting, is pijnlijk voor de mensheid en dient door ons allen met kracht te worden bestreden. Terroristen zaaien dood en verderf en willen ons tegen elkaar uitspelen. Wij, burgers en overheden, moeten juist onder deze verdrietige omstandigheden bij elkaar blijven en samen zoeken naar het antwoord”, zegt Aboutaleb.

11.56 uur: Vlaggen halfstok in Duitsland om aanslagen Parijs – De Duitse regering heeft opdracht gegeven vlaggen op overheidsgebouwen zaterdag halfstok te hangen uit solidariteit en medeleven met het door aanslagen getroffen Parijs. Bij de Franse ambassade in Berlijn hebben mensen bloemen en boodschappen van medeleven neergelegd en kaarsen neergezet. Zaterdagmiddag staat een wake gepland.

11.50 uur: IS-strijder heeft fascinatie voor de dood – De fascinatie met de dood –ook hun eigen dood– maakt het zo moeilijk moslimterroristen te bestrijden. Dat schrijft RD-verslaggver Jacob Hoekman. „In hun eigen beleving verzekerden de aanslagplegers zich van „de lach van Allah.””

11.40 uur: Assad: Parijs ervaart wat Syrië jaren ervaart – Bashar al-Assad heeft dertien uur na de aanslagen in Parijs vanuit Damascus een veroordeling van de gebeurtenissen laten horen. Deze terreurdaden zijn gelijk aan wat zijn volk in de achterliggende vijf jaren van gewelddadige burgeroorlog heeft doorgemaakt, verklaarde de Syrische president zaterdag via de staatsmedia.

11.28 uur: Humane reactie maakt IS woest – „Weet je wat islamitische extremisten het meest boos maakt over Europa? Het feit dat ze daar een heel humaan, moreel hoogstaand antwoord zien op de vluchtelingencrisis.” Dat twitterde Iyad el-Baghdadi afgelopen nacht als reactie op de aanslagen in Parijs. Daarover schrijft RD-verslaggever Jacob Hoekman.

11.20 uur: Hollande: aanslagen zijn oorlogshandeling – De Franse president Hollande heeft de aanslagen vrijdagavond van Islamitische Staat in Parijs betiteld als „een oorlogshandeling”. Hij sprak zaterdagochtend na afloop van een bijeenkomst van de nationale veiligheidsraad in het Elysée. De president zei dat aanvallen, die 127 mensenlevens eisten, buiten het land door IS zijn georganiseerd en met hulp in Frankrijk zijn uitgevoerd. Hij verklaarde dat hij het parlement maandag in een buitengewone vergadering zal toespreken. Bovendien kondigde hij een periode van drie dagen van nationale rouw af.

11.10 uur: #BidvoorParijs – „God regeert, ook in Parijs – hoe moeilijk die belijdenis ook is.” Dat schrijft de commentator van deze krant. „Een Parijse voorganger twitterde Psalm 58:12: “Immers is er een God, Die op de aarde richt.” Dat vraagt om gevouwen handen in plaats van gebalde vuisten.”

11.06 uur: Nederlandse moslims veroordelen aanslagen – Nederlandse moslims, verenigd in het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO), hebben de aanslagen in Parijs scherp veroordeeld. In een verklaring spreekt het CMO van „barbaarse, laffe, onmenselijke terreuraanslagen tegen de Franse samenleving en in feite de gehele mensheid. De Nederlandse moslimgemeenschap is intens verdrietig en voelt zich dan ook verbonden met alle slachtoffers en het Franse volk.” „Laten we allemaal waakzaam en alert zijn dat deze zieke misdadigers ons niet uit elkaar drijven met hun laffe misdaden”, zo waarschuwt het CMO.

11.03 uur: Finland voert grenscontroles op – Finland voert de grenscontroles op het vliegveld in Helsinki en de havens op. Dat gebeurt naar aanleiding van de aanslagen in Parijs. De politie is in verhoogde staat van paraatheid, meldde premier Juha Sipilä.

11.02 uur: Nederlandse partijen schorten campagnes op – D66 en GroenLinks schorten de campagne voor de herindelingsverkiezingen in Gooise Meren en Volendam-Edam op na de aanslagen in Parijs. „Het drama in Parijs is nog nauwelijks echt te bevatten”, zegt D66-leider Alexander Pechtold zaterdag. Ook GroenLinks-leider Jesse Klaver is diep geschokt. „De totale willekeur waarmee meer dan honderd mensen zijn afgeslacht, maakt je misselijk. Dit gaat niet over religie, dit gaat niet over ras, dit gaat over het onderscheid tussen terroristen die onschuldige mensen doden en alle anderen die dat wrede geweld veroordelen.” Henk Krol van 50PLUS laat weten zaterdag niet aanwezig te zijn bij de gemeenteraadscampagne in Gooise Meren.

10.58 uur: Frans aandeel in strijd tegen IS is groot – Het Franse aandeel in de strijd tegen de terroristen van Islamitische Staat is tamelijk groot. IS noemde dat aandeel in een video als reden voor de aanslagen in Parijs. De Franse luchtmacht voert sinds 27 september aanvallen op stellingen en opslagplaatsen van IS in Syrië uit. Maar Franse vliegtuigen voeren ook al sinds oktober 2014 luchtaanvallen boven Irak op stellingen van de IS-terroristen uit. De Irakese regering stemt in met de aanvallen, de Syrische overheid heeft nooit formeel toestemming verleend. Parijs beroept zich in dit geval op ‘zelfverdediging’. Frankrijk maakt onder meer gebruik van zes moderne jachtbommenwerpers van het type Rafale, die zijn gestationeerd in de Verenigde Arabische Emiraten. Verder zet het zes Mirages tegen IS in die vanuit Jordanië opereren. Tevens zet Frankrijk onder meer een fregat in. Al met al zijn negenhonderd Franse soldaten bij de strijd betrokken. Volgens opgaven van het Franse ministerie van Defensie zijn er 1200 acties tegen IS gevoerd en op die manier 450 doelen vernietigd. President Hollande heeft verder vorige week donderdag opdracht gegeven het vliegdekschip Charles de Gaulle naar de Perzische Golf te laten opstomen om van daaruit de strijd tegen IS verder op te voeren.

10.55 uur: Drie dagen van nationale rouw – De Franse president François Hollande heeft drie dagen van nationale rouw afgekondigd.

10.52 uur: Kamervoorzitter: gruwelijk drama – Voorzitter van de Tweede Kamer Anouchka van Miltenburg is „diep geschokt” door de aanslagen in Parijs, zei ze zaterdag. „Een gruwelijk drama, een intens verdriet. We rouwen om de slachtoffers en zijn in gedachten in Parijs, bij alle mensen die nu nog in onzekerheid verkeren.”
10.50 uur: Dit is de reden waarom zoveel Syriërs vluchten – „Híér vluchten ze dus voor, de miljoenen Syriërs en Irakezen die van huis en haard verdreven zijn.” Dat schrijft RD-verslaggever Jacob Hoekman. „Ze vluchten voor nietsontziende extremisten die in naam van Allah dood en verderf zaaien.”

10.40 uur: Mis in kathedraal Notre-Dame – De aartsbisschop van Parijs, André Vingt-Trois, zal zondag in de Notre-Dame van Parijs, een mis leiden waarin wordt stilgestaan bij de slachtoffers van de terreuraanslagen. Hij roept op tot „terughoudendheid” tegenover de „barbarij van fantieke groeperingen.”

10.35 uur: IS eist aanslagen op – Terreurbeweging Islamitische Staat heeft de verantwoordelijkheid voor de aanslagen opgeëist. Dat gebeurde door middel van een ongedateerde videoboodschap. Volgens de mededeling van IS zal Frankrijk niet in vrede leven zolang het bombardementen uitvoert. De Franse luchtmacht voert bombardementen op IS-stellingen uit in Syrië en Irak.

10.27 uur: Reizigers TUI kunnen citytrip annuleren – Nederlanders die de komende dagen met touroperator TUI naar Parijs zouden reizen, kunnen hun reis verschuiven, omzetten naar een andere bestemming of annuleren. Als ze annuleren, krijgen ze de reissom terug. Dat heeft TUI zaterdag laten weten. TUI heeft op dit moment rond de tachtig vakantiegangers in Parijs, met wie de reisorganisatie contact zal opnemen. Als ze dat willen, kunnen ze hun reis afbreken. Ze krijgen dan een deel van de reissom terug.

10.25 uur: Informatienummer Nederlanders in Parijs – Mensen die inlichtingen willen hebben over Nederlanders in Parijs kunnen een nummer van de ambassade in Frankrijk bellen. Dat heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag zaterdag laten weten vanwege de aanslagen in de Franse hoofdstad. Het nummer is +33 (0)1 40 62 33 00. Ook de Franse politie en overheid hebben een speciaal nummer geopend voor toeristen. De nummers zijn 0800 406005 of +33 (0) 1 45 55 80 00.

10.20 uur: „Je kunt geen muur om Parijs zetten” – Het is heel moeilijk om een terreuraanslag te voorkomen, zegt kolonel b.d. Peter Wijninga, verbonden aan het Haagse Centrum voor Strategische Studies (HCSS). „Frankrijk, en ook Nederland, is een open samenleving. Dan zou je een muur om Parijs moeten zetten en iedereen bij poorten moeten controleren. Dan krijg je Middeleeuwse toestanden”, aldus Wijninga.

10.13 uur: Duitse politie pakt man uit kring daders aanslag Parijs – De Duitse politie heeft donderdag in Beieren een man uit Montenegro opgepakt die wapens in zijn auto had, waarmee hij een aanslag had kunnen plegen zoals vrijdagavond in Parijs. Het ging donderdag om een routinematige verkeerscontrole. In de auto van de man vonden agenten meerdere kalasjnikovs, granaten en explosieven, meldt Focus op basis van bronnen bij de Duitse justitie.

10.10 uur: Politie: 127 doden en 180 gewonden – Zeker 127 mensen zijn door de aanslagen vrijdagavond in Parijs om het leven gekomen. Er zijn 180 gewonden geteld, van wie er 80 zeer slecht aan toe zijn. Dat heeft de Parijse politie zaterdagochtend officieel bekendgemaakt. Het Openbaar Ministerie in de Franse hoofdstad zei dat 128 mensen door de aanslagen zijn omgekomen en dat 99 mensen in kritieke toestand in ziekenhuizen liggen.

10.00 uur: De zes locaties – De Franse krant Le Figaro heeft de zes locaties waar de terreuraanslagen hebben plaatsgehad, in kaart gebracht: 1. Bataclan: Bij een drie uur durende gijzeling in dit cultureel centrum, waar de Amerikaanse band Eagles of Death Metal een concert gaf, zijn zeker 82 mensen om leven gekomen. 2. Stade de France: Bij het grootste voetbalstadion van Frankrijk in een buitenwijk van Parijs klinken tijdens de voetbalwedstrijd Frankrijk-Duitsland drie explosies. Hier vallen vier doden, onder wie de drie zelfmoordterroristen. 3. Rue de Charonne: Deze straat in het oosten van Parijs verandert in een oorlogsgebied als er twee, drie minuten lang automatisch geweervuur klinkt. Balans: zeker 18 doden. 4. Rue Alibert: Iets meer naar het noorden wordt het terras van restaurant Le Petit Cambodge onder vuur genomen: zeker 12 doden. 5. Rue de la Fontaine au roi: Op enkele honderden meters afstand van Bataclan is het terras van pizzeria La Casa Nostra het doelwit: ten minste vijf doden. 6. Boulevard Voltaire: Niet ver van Bataclan vindt een andere zelfmoordaanslag plaats, waarbij de terrorist om het leven komt.

09.52 uur: Extra vergadering deel kabinet Nederland – Een deel van het kabinet komt zaterdag om 11.30 uur bijeen op het ministerie van Veiligheid en Justitie om te overleggen over de situatie na de aanslagen in Parijs. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst zaterdag laten weten. Na afloop van het overleg komt premier Mark Rutte met een verklaring.

09.50 uur: Koning geschokt door aanslagen Parijs – Koning Willem-Alexander heeft zaterdag op de Facebookpagina van het koninklijk huis gereageerd op de aanslagen in Parijs. „Ik ben diep geschokt door de aanslagen gisteravond in Parijs. Nederland voelt zich nauw met Frankrijk verbonden. Met het Franse volk rouwen wij om de slachtoffers. Met het Franse volk blijven wij standvastig de vrijheid verdedigen tegen hen die haar met terreur proberen te ondermijnen. De waarden van vrijheid en solidariteit geven wij nooit prijs. Onze gedachten zijn bij allen die nu intens verdriet hebben om het verlies van hun dierbaren en bij alle slachtoffers van deze laffe aanslagen.”

09.45 uur: Franse veiligheidsraad bijeen – De nationale veiligheidsraad van Frankrijk vergadert sinds 9 uur zaterdagochtend in Parijs onder leiding van president François Hollande over de situatie na de bloedige aanslagen. In de raad hebben de belangrijkste ministers zitting, alsmede de hoofden van de veiligheids- en inlichtingendiensten. Ook de directeuren-generaal van de gendarmerie en de politie, en de chef van het leger behoren tot de raad. De chef van de Parijse politie is eveneens bij de vergadering in het Elysée aanwezig. Behalve concrete maatregelen die de president moet nemen, doemen op de achtergrond de politieke gevolgen van de aanslagen al op. Binnen een maand worden namelijk in Frankrijk regionale verkiezingen gehouden. Mogelijk spint het rechtse National Front van de populistische Marine Le Pen garen bij de gebeurtenissen. Zij heeft steeds de Franse immigratiepolitiek en de islam ervan beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor de veiligheidsproblemen in het land.

09.41 uur: Thalys rijdt volgens schema – De Thalys rijdt zaterdag ondanks de aanslagen vrijdag in Parijs toch volgens schema. Dat heeft de exploitant van de hogesnelheidstrein zaterdag laten weten. „Onze harten en gedachten gaan uit naar de slachtoffers van deze vreselijke tragedie en hun vrienden en familie”, aldus Thalys via Twitter. Veel Nederlanders reizen via de hogesnelheidstrein naar Parijs.

09.40 uur: Dodental op 127 – Het officiële dodental van de aanslagen is opgelopen tot 127, meldt het Franse persbureau AFP. Het aantal gewonden bedraagt 180, van wie er 80 in kritieke toestand liggen. Dat meldde AFP om 09.25 uur.

09.30 uur: Korte samenvatting – Bij zes terroristische, gelijktijdig uitgevoerde aanslagen in Parijs zijn zeker 120 mensen om het leven gekomen. De meesten van hen kwamen om tijdens een metalconcert in Bataclan. Dat is de balans die de politie rond 2.00 uur opmaakte. Daarnaast zijn er zo’n tweehonderd gewonden gevallen, onder wie tachtig ernstig. Volgens de Parijse politie zijn de vier terroristen in Bataclan omgekomen; drie hebben zichzelf opgeblazen. Schietpartijen in en rond verschillende restaurants in het Xe en XIe arrondissement van Parijs hebben naar schatting aan een dertigtal mensen het leven gekost. In totaal zouden er acht terroristen zijn gedood, van wie zeven zichzelf hebben opgeblazen. De Franse president Hollande heeft de noodtoestand uitgeroepen en laat alle grenzen bewaken.

09:05 uur: Italië verscherpt maatregels tegen terrorisme – De Italiaanse regering heeft de maatregelen gericht tegen terrorisme na de aanslagen in Parijs aanzienlijk verscherpt. Onder meer het aantal politiemensen dat op straat toezicht houdt, is flink verhoogd. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken worden onder meer de luchthaven, de stations, de ambassades, de kerken en de belangrijke monumenten permanent bewaakt. Ook de bewaking van openbare gelegenheden in andere Italiaanse steden is volgens het departement verscherpt. Rome wordt wegens de aanwezigheid van het Vaticaan binnen zijn grenzen echter gezien als de plek die het meeste gevaar loopt een doelwit van een aanslag te zijn. Op 8 december roept paus Franciscus het Heilige Jaar uit, een kerkelijke gebeurtenis die tot november volgend jaar duizenden gelovigen naar Rome lokt. Premier Renzi en zijn minister van Binnenlandse Zaken Alfano bespreken nog zaterdag welke extra maatregelen nu, na de Parijse aanslag, nodig zijn.

8.45 uur: Parijse scholen en universiteiten dicht – De scholen en gebouwen van de universiteiten in Île-de-France blijven zaterdag in verband met de terroristische aanslagen alle gesloten. Dat heeft het Franse ministerie van Onderwijs zaterdag onder andere via Facebook en Twitter laten weten. Île-de-France is de regio waarin de Franse hoofdstad Parijs ligt. Het Franse onderwijssysteem voorziet nog dikwijls in lessen op zaterdag, hoewel de laatste jaren steeds meer scholen die afschaffen.

8.20 uur: Vaticaan: terroristische waanzin – Het Vaticaan heeft de reeks aanslagen in Parijs zaterdagochtend omschreven als „terroristische waanzin”. De leiding van de katholieke kerk vraagt om een resoluut antwoord op deze daden van „moorddadige haat”, aldus een woordvoerder. „Wij veroordelen de aanslagen samen met de paus en alle vredelievende mensen op de meest nadrukkelijke manier.”

8.15 uur: Le Figaro: 200 gewonden – Over het aantal mensen dat door de terroristische aanslagen in Parijs gewond raakte, bestaat nog onzekerheid. De autoriteiten hebben nog geen officiële cijfers verstrekt. De Franse krant Le Figaro heeft het zaterdagochtend over tweehonderd gewonden.

7.55 uur: #prayforparis – De hashtag #prayforparis werd vrijdagavond en zaterdag veelvuldig gebruikt op Twitter.

7.49 uur: Condoleanceregister voor Franse slachtoffers – Er is een Nederlands condoleanceregister geopend voor de slachtoffers van de terreuraanslagen in Parijs. Dat heeft de website condoleance.nl laten weten. Sinds middernacht kunnen mensen hun medeleven betuigen. In de eerste uren reageerden al meer dan tachtig mensen.

7.45 uur: Psalm van de dag – De Parijse predikant Gilles Boucomont deelde zaterdagmorgen via Twitter de psalm van de dag: Psalm 58:12. ”En de mens zal zeggen: Immers is er vrucht voor de rechtvaardige; immers is er een God, Die op de aarde richt.” Vrijdagavond twitterde hij: „Bidden is zinvoller dan polemiseren.”

7.40 uur: Verantwoordelijkheid nog niet opgeëist – Voor zover bekend heeft nog geen enkele organisatie de verantwoordelijkheid voor de reeks aanslagen in Parijs vrijdagavond opgeëist. De Franse overheid heeft ook nog geen identiteit van de acht dode terroristen bekendgemaakt.

7.30 uur: Rohani zegt bezoek aan Parijs af – President Hassan Rohani van Iran heeft zijn bezoek aan Frankrijk in verband met de aanslagen in Parijs afgezegd. Dat heeft het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken zaterdagochtend bekendgemaakt. Rohani reist ook niet naar Italië en Vaticaanstad, waar hij dit weekeinde te gast zou zijn. Hij zou maandag en dinsdag president François Hollande van Frankrijk ontmoeten.

7.20 uur: „Daders in Bataclan waren jong en beheerst” – De aanslagplegers in het muziektheater Bataclan waren zeer jong en traden zeer beheerst op. Dat verklaarde de radiojournalist Julien Pearce van de radiozender Europe 1 zaterdag. Hij was in de zaal tijdens het optreden van de Amerikaanse rockband Eagles of Death Metal toen de aanslag werd gepleegd. „De mannen hadden geweren zoals kalajsnikovs en schoten wild om zich heen. Dat duurde wel 10 tot 15 minuten. Het was extreem geweld. Er was paniek. Ze renden in de richting van het toneel. De daders hadden de tijd hun wapen minstens drie keer te herladen.” Lees hier meer.

7.10 uur: Frankrijk mobiliseert 1500 extra militairen – Frankrijk mobiliseert nog eens 1500 militairen in de strijd tegen terrorisme. Dit heeft het Elysée-Paleis zaterdag gemeld. Vrijdagavond werden al 200 militairen de straat op gestuurd. De 1500 komen bovenop de militairen die al werden ingezet voor onder meer beveiliging van gebouwen, na de aanslag op het satirische blad Charlie Hebdo.

6.50 uur: Onduidelijkheid over aantal slachtoffers – Over het aantal doden bestaan verschillende meldingen. De cijfers variëren van 120 tot 140. De terroristen zouden in het Bataclantheater systematisch 87 jonge mensen hebben doodgeschoten. Zij bezochten er een concert. De daders zouden zichzelf daarna hebben opgeblazen. Hoeveel mensen precies in het theater verbleven tijdens de aanslag is nog onbekend. Over het totale aantal gewonden op de zeven aanslagplekken is eveneens nog niets bekend.

6.30 uur: „Acht terroristen omgekomen” – Bij de aanslagen in Parijs zijn acht terroristen omgekomen, heeft een woordvoerder van de openbaar aanklager van Parijs zaterdag tegen CNN gezegd. Franse media melden dat aantal ook. Zeven hebben zichzelf opgeblazen met behulp van een bomgordel. Het is niet duidelijk hoeveel mensen er betrokken waren bij de aanslagen op verschillende locaties in Parijs.

6.27 uur: Samenvatting van het nieuws – Lees hier een samenvatting van het nieuws over de aanslagen in Parijs.

6.25 uur: „Daders Bataclan bliezen zichzelf op” – In theater Bataclan in Parijs zijn vier terroristen omgekomen tijdens de aanslagen, meldt de politie in de stad volgens Franse media. Drie daarvan bliezen zichzelf op met behulp van bomgordels. Eerder in de nacht van vrijdag op zaterdag had openbaar aanklager François Molins op televisie gezegd dat bij de aanslagen zeker vijf aanvallers zijn omgekomen. Het is niet duidelijk hoeveel mensen er betrokken waren bij de aanslagen op zeven locaties in Parijs

6.15 uur: Ook China schaart zich achter Frankrijk – Ook China heeft de aanslagen in Parijs veroordeeld. President Xi Jinping deed dat tijdens een telefoongesprek met de Franse president François Hollande. Daarnaast zei hij volgens het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat China bereid is om Frankrijk en de internationale gemeenschap te helpen in de strijd tegen terrorisme. Hollande belde ook met de Amerikaanse president Barack Obama. Die herhaalde volgens het Witte Huis wat hij vrijdag al tijdens een tv-toespraak zei: de Verenigde Staten willen Frankrijk helpen bij het onderzoek naar de aanslagen. Ook condoleerde Obama Hollande.

6.10 uur: Waar waren de aanslagen? – Klik hier voor een overzicht.

6.07 uur: WTC New York in kleuren Franse vlag – Het nieuwe World Trade Center in New York heeft vrijdag zijn medeleven met Parijs laten zien. De top van de wolkenkrabber werd verlicht in de kleuren van de Franse vlag: blauw, wit en rood. Ook de komende dagen heeft de toren die kleuren.

2.06 uur: Liveblog gesloten – De redactie sluit dit liveblog. Vanaf 6.00 uur hopen we de berichtgeving weer op te pakken.

1.45 uur: 1500 extra militairen gemobiliseerd – Het Elysée, de ambtwoning van de Franse president, meldt dat er nog eens 1500 militairen extra worden gemobiliseerd vanwege de noodtoestand.

1.44 uur: Franse terreurbestrijders verwachtten aanslag – Franse terreurbestrijders waren al maanden bang voor een serie aanslagen zoals vrijdag in Parijs. Dit heeft een hooggeplaatste medewerker van de Franse veiligheidsdiensten, die niet met naam genoemd wil worden, gezegd tegen de krant Le Figaro. „Experts hadden gewaarschuwd dat islamitische aanslagen op een ongekend grote schaal werden voorbereid tegen Frankrijk en dat het bijna onmogelijk zou zijn om dat af te wenden”, aldus de bron. De daders zouden de aanslagen lang willen laten duren „zodat de media zich erin kunnen vastbijten en live uitzenden, voor een maximum aan publiciteit”.

1.40 uur: Drie terroristen gedood – Bij de bestorming van Bataclan zijn volgens de politie niet twee maar drie terroristen gedood, meldt AFP.

1.35 uur: Ongeveer 140 doden – De autoriteiten in Parijs schatten dat er bij de aanslagen van vrijdagavond ongeveer 140 mensen om het leven zijn gekomen.

1.30 uur: Franse vliegvelden blijven open – Franse luchthavens gaan niet dicht vanwege de aanslagen in Parijs van vrijdagavond. Dat heeft het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken laten weten. Ook treinen blijven rijden. Eerder werd bekend dat de Franse grenzen werden gesloten. President François Hollande heeft de noodtoestand in heel Frankrijk afgekondigd.

1.25 uur: Aanslagen niet onverwacht – Meerdere aanvallen tegelijkertijd, een gijzeling geleid door meerdere schutters en ten minste een zelfmoordaanslag: dat is het nachtmerriescenario dat geheime diensten al maandenlang vreesden, schrijft Le Figaro. In de loop van de afgelopen weken waarschuwden deskundigen voor aanslagen door moslimfundamentalisten van ongekende omvang die nauwelijks zouden zijn te voorkomen.

1.21 uur: Bataclan uitverkocht – De concertzaal van Bataclan biedt plaats aan 1500 mensen. Volgens getuigen en reserveringssites op internet was het concert van de groep Eagles of Death Metal uitverkocht.

1.16 uur: Ongeveer honderd doden in Bataclan – De Franse politie schat dat er zo’n honderd doden zijn te betreuren in Bataclan.

1.12 uur: Politie nog op zoek naar terroristen – Volgens bronnen van Le Monde is de politie nog altijd op zoek naar terroristen.

1.10 uur: Tientallen doden in Bataclan – Volgens de Franse krant Le Monde zouden er „tientallen” mensen zijn gedood in de concertzaal Bataclan.

1.05 uur: Zeven plaatsen – Op de volgende zeven plaatsen in Parijs hebben volgens het Franse persbureau AFP terroristen toegeslagen: Bataclan, Stade de France en vijf knooppunten in het centrum van Parijs: boulevard Voltaire, rue Bichat–rue Alibert, avenue de la République, boulevard Beaumarchais en rue de Charonne – plaatsen die veel mensen trekken op vrijdagavond.

0.59 uur: Bestorming Bataclan ten einde – Volgens de Franse krant Le Monde is de bestorming van Bataclan achter de rug.

0.52 uur: Twee terroristen gedood – Franse media melden dat er twee terroristen zijn gedood in Bataclan.

0.48 uur: Bataclan – Er wordt een ladder tegen de gevel van Bataclan geplaatst. Mensen verlaten het gebouw. Het lijkt erop dat een evacuatie gaande is, meldt een ooggetuige via Twitter.

0.47 uur: Bataclan – De Franse politie heeft media verboden uit te zenden in de buurt van concertzaal Bataclan, waar ordetroepen proberen een einde te maken aan de gijzeling van tientallen concertbezoekers.

0.44 uur: Allahu akbar – Persbureau AFP citeert een ooggetuige, die meldt dat een van de gijzelnemers in concertzaal Balaclan “Allahu akbar”, Allah is groot, zou hebben geroepen alvorens het vuur te openen.

0.41 uur: Samenvatting – Lees hier een samenvatting van het nieuws tot nu toe.

0.40: Aanvallen op zeven plaatsen – Op zeven verschillende plaatsen in Parijs is er sprake geweest van geweld, meldt een bron dichtbij het onderzoek, aldus persbureau AFP.

0.35 uur: Scholen en universiteitsgebouwen zaterdag dicht – Scholen en universiteitsgebouwen blijven zaterdag de hele dag gesloten, laten de autoriteiten weten, aldus France24.

0.30 uur: Bestorming Bataclan – Volgens verschillende bronnen hebben de ordetroepen een aanval gelanceerd op het concertgebouw Bataclan, waar de terroristen zich nog altijd schuilhouden. Een getuige maakt melding van vier enorme ontploffingen en automatisch geweervuur.

0.26 uur: Explosies en schoten – Een ooggetuige meldt dat er nieuwe schoten en explosies zijn gehoord in Bataclan.

0.25 uur: Stade de France - De Franse politie bevestigt tegenover persbureau AP dat er bij het Stade de France twee zelfmoordaanslagen hebben plaatsgevonden. Er zijn explosieven gebruikt. In het stadion vond een voetbalinterland plaats tussen Frankrijk en Duitsland.

0.20 uur: Situatie in Bataclan – Een journalist van Europe1 die aanwezig is in de concertzaal van Bataclan vertelt op de site van de radiozender: Twee of drie niet-gemaskerde individuen zijn met automatische wapens van het type kalasjnikov in het wilde weg op de menigte gaan schieten. Dat heeft een tiental, vijftien minuten geduurd. In de enorme paniek zijn er mensen onder de voet gelopen. De schutters hebben genoeg tijd gehad om ten minste drie te herladen. Ze waren erg jong, aldus de verslaggever.

0.14 uur: Zelfmoordaanslag – Volgens France24 ging het bij een van de explosies bij het Stade de France om een zelfmoordaanslag.

0.10 uur: Ten minste zes aanvallen – Volgens de Franse krant <a href=“http://www.leparisien.fr/faits-divers/au-moins-six-attaques-ont-touche-paris-vendredi-soir-13-11-2015-5273917.php#xtref=http%3A%2F%2Fnews.google.com%2F” rel=“external”>Le Parisien is er op ten minste zes plaatsen in Parijs sprake geweest van schietpartijen en/of explosies.

0.04 uur: Duitsland: we staan aan de kant van Frankrijk – Duitsland is „geschokt en verbijsterd” door de aanslagen in Parijs vrijdagavond. „We staan aan de kant van Frankrijk”, laat het ministerie van Buitenlandse Zaken in Berlijn weten. Minister Frank-Walter Steinmeier was vrijdagavond met de Franse president François Hollande bij de voetbalwedstrijd Frankrijk-Duitsland, toen de aanslagen werden gepleegd, onder meer buiten het stadion.

0.02 uur: Obama: schouder aan schouder met Frankrijk – De Amerikaanse president Barack Obama heeft de aanslagen in Parijs veroordeeld. Hij noemde het een „schandalige poging om mensen te terroriseren”. Obama zei dat de Verenigde Staten de situatie nauwgezet volgen en Frankrijk daar waar het kan zullen helpen. „Frankrijk is onze oudste bondgenoot. Het Franse en Amerikaanse volk hebben altijd schouder aan schouder gestaan”, zei Obama. Die benadrukte dat hij nog niet gesproken heeft met de Franse president François Hollande. „Ik heb hem nog niet gebeld. Ik schat in dat hij het daar nu te druk voor heeft. In de komende dagen zal ik zeker contact met hem hebben.”

0.01 uur: Noodtoestand in heel Frankrijk; grenzen dicht – President François Hollande heeft vrijdag in heel Frankrijk de noodtoestand afgekondigd. Ook worden de grenzen gesloten.

0.00 uur: Binnen blijven – De Franse politie roept Parijzenaars op binnen te blijven. Grootschalige evenementen in de stad worden afgebroken.

23.58 uur: Bloedig jaar in Frankrijk – De aanslagen in Parijs zijn een nieuw dieptepunt voor Frankrijk. Het land heeft een bewogen jaar achter de rug, met de ene aanslag na de andere. Een overzicht van de meest recente terreurdaden:

Thalys, 21 augustus 2015: Een man sluit zichzelf met een doorgeladen kalasjnikov op in een toilet van de Thalys van Amsterdam naar Parijs. Als hij naar buiten komt, ontstaat een worsteling met passagiers. Die overmeesteren de man. Er vallen drie gewonden.

Lyon, 26 juni: Een man onthoofdt zijn vroegere baas bij een gasbedrijf in de buurt van Lyon. Hij spietst het hoofd op een hek en laat een vlag van Islamitische Staat achter. Vervolgens ramt hij de fabriek met zijn bestelbusje. Daardoor ontstaat een explosie en vallen twee gewonden.

Nice, februari 2015: Een man steekt in op drie militairen die een Joods gemeenschapscentrum in Nice bewaken. Ze raken gewond. De man wordt opgepakt.

Parijs, 7-9 januari: Twee broers dringen de redactie van het satirische blad Charlie Hebdo binnen. Ze schieten twaalf mensen dood. Daarna slaan ze op de vlucht. Uiteindelijk verschansen ze zich in een drukkerij buiten Parijs. Als ze uitbreken, schieten agenten ze dood. Een dag na de aanslag op Charlie Hebdo wordt een agent doodgeschoten. De schutter gijzelt daarna mensen in een Joodse supermarkt in Parijs. Vier mensen komen om. De dader wordt doodgeschoten door de politie.

23.57 uur: 200 militairen ingezet – Er zijn tweehonderd militairen de straten van Parijs op gestuurd om te helpen bij de beveiliging van de Franse hoofdstad. Dit heeft de Franse krant Le Monde vrijdagavond gemeld op gezag van de plaatselijke commandant van de strijdkrachten.

23.56 uur: EU: solidair met Frankrijk – Europa is solidair met Frankrijk. Dat laten de leiders van de Europese Unie weten. „Ik volg de gebeurtenissen in Parijs met afschuw. Mijn solidariteit en medeleven met de Fransen en de Franse autoriteiten”, schreef EU-president Donald Tusk op Twitter. Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, schreef: „Ik ben ernstig geschokt door de gebeurtenissen in Parijs. We zijn solidair met de Fransen.”

23.55 uur: Slachting in theater – Een ooggetuige zou vanuit theater Bataclan een bericht hebben geplaatst op Facebook. Daarin zegt hij dat de terroristen de gegijzelden een voor een doodschieten.


23.50 uur: Cameron geschokt door aanslagen – De Britse premier David Cameron heeft vrijdagavond gezegd dat hij geschokt is door de aanslagen in Parijs en zegde hulp toe aan de autoriteiten in Frankrijk. „Onze gedachten en gebeden zijn bij het Franse volk”, twitterde Cameron. „We zullen alles doen wat we kunnen om te helpen.”

23.46 uur: Franse regering in spoedvergadering bijeen – De Franse regering, geleid door president François Hollande, komt omstreeks middernacht in spoedvergadering bijeen. Dit heeft de Franse tv-zender TF1 vrijdagavond gemeld.

23.42 uur: Situatie rond Bataclan – Volgens een journalist van Libération zijn er de afgelopen twintig minuten geen ontwikkelingen meer geweest rond de bekende Parijse concertzaal Bataclan, waar een honderdtal mensen gegijzeld zouden worden.

23.42 uur: Zeker 42 doden – Volgens de Parijse politie zijn er bij de verschillende schietpartijen 42 mensen om het leven gekomen, meldt Libération.

23.41 uur: Rutte: werkelijk afschuwelijk – Minister-president Mark Rutte is geschokt door de toestand in Parijs, zo liet hij weten. „De situatie is nog zeer onoverzichtelijk, maar het is duidelijk dat er veel slachtoffers te betreuren zijn. Dat is werkelijk afschuwelijk en heel Nederland leeft met Frankrijk mee. Onze gedachten zijn bij de slachtoffers en hun nabestaanden. We volgen de situatie nauwlettend, ook via onze ambassade in Parijs, en de Fransen kunnen op onze steun rekenen”’, aldus de premier. Ook minister Bert Koenders van Butienlandse Zaken is zeer geraakt, blijkt via Twitter: „Geschokt en ontzet door nieuwe aanslagen in #Parijs. Woorden schieten tekort. Nederland staat zij aan zij met Frankrijk.”

23.40 uur: Dreigingsniveau Nederland ongewijzigd – Het terreurdreigingsniveau in Nederland is ongewijzigd substantieel. Dat zei een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), Dick Schoof, volgt de situatie in Parijs op de voet. Hij staat in nauw contact met de Franse diensten, zei de woordvoerder.

23.35 uur: Samenvatting – Parijs is opgeschrikt door verscheidene schietpartijen en explosies. Verschillende functionarissen maken intussen melding van tussen de 35 en 40 doden. In een theater zouden ongeveer honderd mensen gegijzeld worden. Een schietpartij had plaats in een restaurant in het tiende arrondissement, de gijzeling in het theater Bataclan. Ook werden twee explosies gehoord in de buurt van het Stade de France ten noorden van Parijs, waar de vriendschappelijke voetbalinterland gaande was tussen Frankrijk en Duitsland. President François Hollande, die de wedstrijd bijwoonde, heeft het stadion inmiddels verlaten voor spoedberaad op het ministerie van binnenlandse zaken.

23.32 uur: Schietpartij in Les Halles – Volgens de Franse zender Europe 1 zou er een nieuwe schietpartij hebben plaatsgevonden in de wijk Les Halles.

23.30 uur: Explosieven in theater – Volgens een journalist van de Franse krant Libération, die een politieagent citeert, zou een man in theater Bataclan explosieven bij zich hebben.

23.25 uur: AFP ontkent spreekt bericht over dodental tegen – Het Franse persbureau AFP ontkent te hebben gemeld dat het aantal doden is gestegen tot dertig, zoals op sociale media rondzingt.

23.20 uur: Voetbalsupporters op het veld – De toeschouwers bij de oefeninterland tussen Frankrijk en Duitsland na het laatste fluitsignaal het veld opgelopen. De knallen van de bommen die eerder op de avond afgingen, waren te horen in het stadion. Desondanks ging de vriendschappelijke wedstrijd tussen Frankrijk, de organisator van het komende EK, en wereldkampioen Duitsland gewoon door. De Franse president François Hollande werd tijdens het duel door zijn beveiligers uit het stadion gehaald en in veiligheid gebracht bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Voor de overige aanwezigen gingen de poorten van het stadion dicht. De toeschouwers, die via de sociale media hoorden van de aanslagen in Parijs, besloten na het laatste fluitsignaal het veld op te lopen. „We zijn allemaal geschokt en radeloos”, zei de Duitse bondscoach Joachim Löw. „Het is afwachten wat nu gaat gebeuren.”

23.16 uur: Tien minuten lang schoten – Een journalist van de Franse krant Figaro heeft zeker tien minuten lang schoten gehoord bij theater Bataclan. Volgens hem is de straat verlaten en schieten agenten op de ramen van de tweede en derde verdieping van het gebouw. Een interventiemacht is op de plek aangekomen.

23.15 uur: Dertig doden – Het dodental is opgelopen tot dertig, melden Franse media.

23.10 uur: Locaties doden – Volgens de politie zijn er elf doden gevallen bij een schietpartij in een restaurant en vijftien in theater Bataclan, waar een gijzeling gaande is.

23.07 uur: Locaties schietpartijen – Klik hier voor de locaties waar de schietpartijen plaatshadden.

23.05 uur: Zeker 26 doden – Het aantal doden is opgelopen tot 26, melden Franse media.

23.00 uur: „Allah is groot” – In het Parijse theater en concerthal Bataclan waar een gijzeling gaande is, waren eerder op de avond ook schoten te horen. Ook in het theater is door meerdere mensen geschoten, meldden gewonden die het gebouw uit kwamen. Daarbij zou “allahou akbar”, Allah is groot, zijn geroepen.

22.50 uur: Tientallen gewonden – Volgens de Franse politie zijn er bij de schietpartijen tientallen gewonden gevallen.

22.40 uur: Gijzeling – Volgens het Franse persbureau AFP is er een gijzeling aan de gang in de schouwburg Bataclan.

22.30 uur: Explosies bij voetbalstadion – De schietpartijen hadden plaats in het oostelijke deel van Parijs. De explosies klonken bij het Stade de France. In het grootste voetbalstadion van Frankrijk in Saint-Denis, vlak bij Parijs, was een vriendschappelijke wedstrijd aan de gang tussen Frankrijk en Duitsland. Volgens Franse media is president François Hollande door de veiligheidsdiensten uit het stadion zijn gehaald.