Regen, hunebedden, geheimzinnig muziek op de achtergrond en als decor een mistige hei. „Het lijken flarden mist die boven de hei zweven, maar het zijn spoken. Spookachtige heksen”, zegt de stadshistoricus. „Dat was vroeger toch?” vraagt de verslaggever met een angstige stem. „Nee, nee. Die wonen hier nog steeds.”

Zomaar een fragment uit het Sinterklaasjournaal van afgelopen dinsdag. Het fictieve nieuwsprogramma voor kinderen was, in de aanloop naar de intocht van Sinterklaas in Meppel zaterdag, deze week voor het eerst elke dag te zien op televisie.

Veel ogen waren gericht op het journaal. Gezien de Zwarte Pietendiscussie vroegen veel mensen zich af of de Pieten in het programma dit jaar zwart, wit of misschien nog een andere kleur zouden hebben. In de eerste afleveringen waren ze in ieder geval nog gewoon donkergekleurd. Maar er was iets anders wat veel christelijke kijkers zorgen baarde: in het programma is dit jaar ook een rol weggelegd voor witte wieven, „de heksen van de hei.”

Opnieuw lijkt de trend te worden bevestigd: kinderen raken op steeds meer manieren spelenderwijs vertrouwd met de geestenwereld.

Mirakel

Elk jaar brengt het Sinterklaasjournaal een verhaallijn met een bijbehorend lespakket voor scholen uit. Dit jaar staat het verhaal ”Het mirakel van Meppel” centraal, waarin Sinterklaas op de Drentse hei twee kinderen redt uit de klauwen van de witte wieven. Onder meer de hervormde scholen van Barneveld en Ede en de Christelijke Koningin Wilhelminaschool in Voorthuizen besloten vanwege die verhaallijn dit jaar niet te werken met het lespakket van de NTR, de omroep die het programma uitzendt.

Directeur Simonse van de hervormde Paasbergschool in Ede: „Vaak zitten er leuke activiteiten in het lespakket die je met de klas kunt doen. Dit jaar zat er een boekje bij met een uitgebreide versie van het verhaal ”Het mirakel van Meppel”. Toen we daarin witte wieven tegenkwamen, dachten we: Wat moeten we daar nu mee?”

Hoewel het bij witte wieven gaat om een sage uit het verleden, ziet Simonse er wel degelijk een gevaar in. „De mensen die in het Sinterklaasjournaal aan het woord komen, geloven dat de witte wieven echt bestaan. Dan zijn het geen flarden mist meer, maar kom je op het terrein van hekserij. Dit is een manier waarop de duivel toch weer naar binnen wil glippen. Ik vind het heel jammer. Sinterklaas is een feest voor kinderen, maar op deze manier moeten we het niet willen vieren.”

Van de NTR heeft Simonse inmiddels begrepen dat de witte wieven na de intocht in Meppel verder geen rol meer spelen in het Sinterklaasjournaal. „Daarom hebben we besloten dat we tot en met de intocht niets met het programma doen. We hebben dat ook aan de ouders laten weten in de tweewekelijkse nieuwsbrief.”

Ouders konden natuurlijk de keuze maken om hun kinderen thuis wel naar het journaal te laten kijken, aldus Simonse. „Sommigen hebben gezegd: „We doen het niet”, anderen vinden het „gewoon een sage.” Al zijn er ook ouders die er vanuit christelijk oogpunt geen bezwaar tegen hadden, maar nu toch ook zijn gestopt met kijken omdat de kinderen er bang van werden.”

Nachtmerries

Dat kinderen jonge kinderen angstig kunnen worden van de uitzendingen, blijkt ook uit verschillende reacties op sociale media. „Bedankt Sinterklaasjournaal! Kind net van de nachtmerries af, krijgen we dit! Kind rent doodsbang kamer uit”, schrijft een moeder op Twitter.

Het thema van het Sinterklaasjournaal geeft ook mogelijkheden om het gesprek met leerlingen aan te gaan, zegt Simonse. „Je hoort dat ze het er onderling over hebben. Het is aan de leerkracht om daar in een groepsgesprek sturing aan te geven, bijvoorbeeld door Daniël 1 erbij te halen.”