Nadat woensdagmorgen overeenstemming tussen het kabinet met ChristenUnie en SGP over een tegemoetkoming voor eenverdieners buiten beeld was geraakt, verlegde de VVD-bewindsman zijn focus naar D66. Woensdagmiddag bleek echter, vlak voor het slotdebat over het belastingplan, dat er alsnog een deal met CDA, SGP en CU in de maak is.

CU en SGP wilden aanvankelijk dat het kabinet via een wijziging in het Belastingplan regelen zou dat eenverdienersgezinnen er volgend jaar 668 euro bijkrijgen. Dat voorstel ging niet alleen staatsecretaris Wiebes van Financiën te ver, maar ook de coalitiepartijen VVD en PvdA. VVD-Kamerlid Neppérus stelde dinsdagavond zelfs „de rillingen” te krijgen van het pleidooi van SGP en CU om de algemene heffingskorting voor de niet-werkende partner, die zij smalend aanduidde als „de aanrechtsubsidie”, nieuw leven in te blazen.

Bovendien steunde ook het CDA het amendement van SGP en CU, om de kostwinner op die manier tegemoet te komen, niet. De partij kwam met een eigen amendement waarin het 300 miljoen euro wil overhevelen naar de kinderbijslag, om op die manier de eenverdiener met kinderen financieel een hart onder de riem te steken. CDA, CU en SGP wilden het benodigde geld voor de amendementen weghalen bij de inkomensafhankelijke combinatiekorting, die geldt voor tweeverdieners met kinderen.

Kort voordat het slotdebat met Wiebes woensdagmiddag van start ging, staken op de kamer van SGP-voorzitter Van der Staaij de fractieleiders Buma (CDA), Segers (CU) en Van der Staaij de koppen nog eenmaal bij elkaar. Dat gebeurde op initiatief van kersvers ChristenUnie-fractieleider Segers, die gisteren het stokje overnam van zijn voorganger Slob. Het samenzijn bleek een finale een poging om alsnog een oplossing voor de eenverdiener tot stand te brengen, waarvan de basis dinsdagavond buiten het debat om gelegd was door de SGP, die wél de steun van alledrie de christelijke partijen zou kunnen wegdragen.

In die opzet lijken de partijen te zijn geslaagd. In de nu zeer waarschijnlijke deal tussen CDA, SGP, CU en het kabinet zijn de aanvankelijke amendementen van CU en SGP enerzijds en die van het CDA anderzijds als het ware ‘in elkaar geschoven’. Hierdoor zakt het bedrag dat de eenverdiener er volgend jaar bij krijgt van 668 naar 520 euro. Wel kunnen gezinnen met kinderen (een- en tweeverdieners) daarnaast op extra geld rekenen via een hogere kinderbijslag van gemiddeld 58 euro per kind per jaar.

Anders dan in de voorstellen die de drie christelijke partijen gisteren indienden, wordt de financiële dekking niet langer gevonden in een verlaging van de inkomensafhankelijke combinatiekorting. De partijen zoeken het geld nu in een kleinere verlaging van de belastingtarieven (in de tweede en derde schijf) dan het kabinet aanvankelijk in het belastingplan had voorgesteld. De christelijke partijen willen daarnaast ook extra geld vrijmaken voor de koopkracht van ouderen. Ook willen CU en SGP extra geld voor gezinnen met gehandicapte kinderen en een hogere aftrek van zorgkosten voor mensen met een chronische ziekte of handicap.

Ondertussen dringt de tijd voor een politieke deal. Donderdag stemt de Tweede Kamer over het belastingplan. Daarin regelt het kabinet onder meer een lastenverlichting van 5 miljard euro voor burgers en bedrijven volgend jaar. Het plan gaat echter alleen door als genoeg oppositiepartijen het ook steunen, omdat het kabinet in de Senaat geen meerderheid heeft. CDA, CU en SGP hebben met zijn drieën in de Eerste Kamer precies genoeg zetels (17) om het kabinet van steun te kunnen voorzien.

Het akkoord met CDA, CU en SGP werd woensdagavond nog niet door de coalitie beklonken. Zowel VVD als PvdA lieten weten pas donderdag, als de Tweede Kamer stemt over het belastingplan en de verschillende amendementen, hun oordeel te vellen over de voorstellen van wat CDA-Kamerlid Omtzigt aanduidde als „zeg maar de nieuwe C3.”

Opmerkelijk was dat Wiebes woensdagavond laat zware kritiek uitte op het voorstel van SGP, ChristenUnie en CDA dat bedoeld was als een uitgestoken hand richting het kabinet. Wiebes zei te vrezen dat het plan te veel banen kost en ontraadde daarom het amendement. „Ik denk niet dat we er zijn”, aldus de VVD-staatssecretaris. Waarop SGP-Kamerlid Dijkgraaf Wiebes toebeet dat „we er dan hoogstwaarschijnlijk ook niet meer gaan komen. Ik verander namelijk aan dit amendement geen letter meer.”

Tegenover PVV-Kamerlid Van Dijck stelde Wiebes dat hoewel hij de motie ontraadt het VVD en PvdA als coalitiepartners vrij staat om het amendement te steunen.